Chữ "hiếu" xưa và nay

Gia đình là chỗ dựa, cũng là tâm huyết cả đời của cha mẹ. Bậc làm cha làm mẹ nào cũng mong muốn anh em trong nhà vui vẻ, đầm ấm, xây dựng không khí tình thân. 

Chỉ cần người nhà đối với nhau thân tình, thuận hòa, bên nhau khi vui khi buồn, chia sẻ khó khăn, tương trợ hoạn nạn là cha mẹ đã cảm thấy yên lòng.

Con nào cũng là con, nếu xảy ra mâu thuẫn thì người cha người mẹ ở giữa khó phân xử, cũng cảm thấy lo lắng, muộn phiền. Vì ngoài cha mẹ ra, trên đời này, người gần gũi nhất, ruột thịt nhất chính là anh em trong nhà. Cha mẹ tuổi già, sức yếu thì anh em nương tựa lẫn nhau, ấy chính là niềm vui, niềm hạnh phúc, cũng là sự an tâm lớn nhất của hai đấng sinh thành.

Trong bức thư gửi con của tác giả Khiêm Cung có viết: 

Chữ "hiếu" thời xưa: 

"Ba mẹ đâu đòi hỏi các con phải báo hiếu theo cách của Vương Tường đời Tấn, đặt ván lên trên tuyết để nằm chờ cá lý ngư từ dưới tuyết nhảy lên để bắt đem về làm cho kế mẫu ăn. Hoặc như Ngô Mạnh Tông, cha mất sớm, ở với mẹ. Mùa đông đâu có măng, mẹ thèm canh măng, Mạnh Tông buồn vì không tìm được măng để nấu canh cho mẹ ăn nên ôm gốc tre khóc, động lòng trời đất cho măng mọc ra, đem về nấu canh cho mẹ dùng.
Đạo làm con đối với cha mẹ là sớm thăm tối viếng, quạt nồng ấp lạnh, chăm sóc cha mẹ khi tuổi già sức yếu…"

Chữ "hiếu" thời nay:

"Ngày nay vật chất quá đầy đủ, tiện nghi hiện đại. Dù ở xa vạn dặm, các con cũng có thể vấn an ba mẹ bằng điện thoại, điện thư, mua sắm cho ba mẹ quạt máy, máy điều hòa nhiệt độ, máy sưởi, mền điện, quần áo mùa đông, y phục mùa hè, tủ lạnh để dự trữ thức ăn. Đứa mua thứ này, đứa sắm thứ kia cho ba mẹ. Rồi thỉnh thoảng các con về thăm. Còn đòi hỏi gì nữa?
 
Ba mẹ là những người tri túc, an phận và thông cảm với hoàn cảnh sinh hoạt tất bật của con cái."

Hiếu là thuận hòa:

"Theo đạo Nho, chữ hiếu đã vẹn tròn, nhưng các con đối với nhau có hòa thuận hay không? Các con không hòa thuận thì ba mẹ không vui trọn vẹn. 

Các con biết chăng có những đêm ba mẹ trằn trọc, không ngủ được, vì thấy các con có chuyện hục hặc với nhau, đứa này than phiền với ba mẹ về đứa kia. 

Hồi còn nhỏ, các con cũng thường hay méc thót như vậy, ba mẹ coi đó là chuyện trẻ con, nay các con đã lớn rồi, mỗi người thực sự là một thành viên của xã hội, dù là anh chị em cùng một huyết thống, nhưng có cuộc sống riêng tư, mỗi người là một bản ngã, một cái ta riêng lẻ, tự ái dễ bị đụng chạm, ba mẹ cưng các con như các chén sứ, chén kiểu, sợ những sự va chạm như vậy sẽ sứt mẻ đi, không hàn gắn lại được, ba mẹ sẽ đau lòng xót dạ biết chừng nào!"

Hiếu khi ba mẹ mất:

"Ngày kỵ giỗ, nghe ba căn dặn điều này: Ngày đó không cần bày cúng thức ăn trên bàn thờ, mà chỉ cần thắp nhang mời ba mẹ về chứng kiến các con, các cháu cùng ăn uống, chuyện trò vui vẻ với nhau một cách thật lòng. Ba mẹ không cần ăn vì thấy con cháu vui vẻ, thương yêu nhau là đã mãn nguyện, đã no rồi. Đó là lời căn dặn khẩn thiết và chí tình của ba mẹ, các con nên ghi nhớ.

Ba mẹ mong các con đã hiếu thảo, lại thuận hòa với nhau để cho ba mẹ có được một niềm vui trọn vẹn ngay lúc ba mẹ còn sống, cũng như sau khi ba mẹ đã khuất."
Hồng Yến