Khái lược Đại học Tăng già Phật giáo Lào

Đây là nơi được biết đến là trường học giáo lý (Pariyatti), giải quyết nhu cầu của chư tăng muốn dạy ngôn ngữ Pali, hoặc tiến hành các nghiên cứu; do đó yêu cầu một mức độ cao hơn trong việc nghiên cứu, so với mức độ hiện đang có sẵn trong các tự viện Phật giáo.

Ban đầu hoạt động trong vùng lân cận của Hoàng cung, nhà trường giảng dạy pháp học, Luật tạng (vinaya-piṭaka), phần thứ hai của Tam tạng, quy định về việc sống tập thể của chư tăng, tiếng Pali, lịch sử cuộc đời đức Phật, tiếng Lào, tiếng Khmer và toán học. Ban đầu có 150 học tăng và bốn vị giáo thụ. 

Trong những thập niên 1930 của thế kỷ 20, khi học giả nổi tiếng và trí thức của dân tộc Lào - Cư sĩ Ma ha Sila Viravongs (1905-1987) - là giám đốc ngôi trường, một thư viện bản thảo lá cọ được thành lập trong trường và một trường nghệ thuật Phật giáo cũng được thiết lập trong khuôn viên của ngôi già lam Wat Chanthaburi, nằm dọc theo sông Mekong, Vientiane. 

Chi nhánh trường Đại học Tăng già Phật giáo Lào tại Luang Prabang, một tỉnh miền Bắc Lào cũng được khánh thành vào năm 1932 (PL.2475).

Năm 1950 (PL.2493), Đại học Tăng già Phật giáo Lào được chuyển đến ngôi già lam Wat Sithane Neua dưới sự hướng dẫn của Trưởng lão Hòa thượng đáng kính nhất Phra Achan Bouakham Voraphet (1909-1996).

Năm 1953 (PL.2496), khi Lào giành độc lập hoàn toàn với chế độ quân chủ lập hiến, trường Đại học Tăng già Phật giáo Lào đặt dưới thời Bộ Giáo phái, chuyển đến ngôi già lam Wat Ong Tu Mahavihara (đường Sethathirath, quận Chanthabouly), thủ đô Vientiana và đổi danh xưng thành Viện Pali. Nơi đây chấp nhận tất cả các vị tăng sinh Phật học và những người mới tốt nghiệp Trung học Phổ thông để tham gia một chương trình học 4 năm được gọi là lớp Dự bị, bao gồm các môn học bổ sung như địa lý, lịch sử và tiếng Pháp.

Năm 1976 (PL.2510), Viện Pali được chuyển giao trách nhiệm cho Bộ Giáo dục quốc gia, Đại học của Bộ Giáo dục và đổi tên thành Viện Giáo dục Phật giáo. Với hai vị giáo viên Thái Lan, một giáo viên người Pháp, một giáo viên tiếng Anh và một giáo viên Ấn Độ, bấy giờ cũng đã cung cấp các nghiên cứu sư phạm, triết học phương Tây, triết học Ấn Độ và các tôn giáo khác.

Sau cuộc cách mạng năm 1976 (PL.2519) thành lập nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Viện Giáo dục Phật giáo bắt đầu giảng dạy chương trình Cao đẳng 6 năm, tương đương với bằng Cử nhân và đã trở thành một trường đào tạo giáo viên Tiểu học và Trung học trực thuộc Bộ Dạy nghề và Đào tạo giáo viên của Bộ Giáo dục quốc gia Lào.

Năm 1996 (PL.2539), Viện Giáo dục Phật giáo được đổi thành Trường Cao đẳng Tăng già Phật giáo và được tổ chức thành hai khoa: Khoa Giáo dục và Khoa Nghệ thuật. Kể từ đó trường đã hoạt động theo Bộ Giáo dục, Tổ chức Học bổng Phật giáo Lào và Mặt trận Lào cho việc xây dựng quốc gia. Sinh viên đến từ khắp nơi trên đất nước hào hứng đăng ký học tập tại ngôi trường này.

Vân Tuyền (Nguồn: Laos Buddhist Sangha University)