Loài phong lan Dendro sau Tết...

Ở Chùa Giác Viên tọa lạc giữa đồng xanh và bao bọc bởi các dòng kênh nhỏ xíu bập bềnh lục bình xanh, quý ni "khoe" những giò lan Hồ Điệp lá khỏe nâng niu bên trên những đóa lan lung linh trắng và có khi pha chút sắc hồng, hoặc lốm đốm... 

Vượt lên hướng trên, qua nội ô thành phố Bạc Liêu, Thiền viện "của" Thầy Thích Đạt Ma Ngộ Bá cơ man nào là lan! Phong lan lấy thân cau làm giá thể, sinh sôi tốt tươi. Ở phía sau, có hẳn chốn dành riêng ươm lan, dụng cụ chăm sóc cắt tỉa rất ư chuyên môn, phân thuốc và đủ loại bình. Dưới bóng râm được tạo riêng cho lan, nhiều giống loài hiếm ẩn mình.

Quay lại chừng 30 cây số, trong bát ngát thảm thực  vật vùng mặn, Chùa Hổ Phù gắn với sử liệu đội quân cảnh vệ của Vua Gia Long, phong lan treo xếp hàng bên cánh hữu chính điện, những cuống mang cánh lan cứ như làm sáng hẳn một góc chùa! 

Lan Dendro "của tôi" khiêm cung giản dị hơn nhiều, chỉ có bốn giò kịp có hoa dịp Tết, còn lại chỉ vươn thân cành và lá xanh một màu mạnh mẽ. Nghĩ mãi, nhẹ tay gỡ hai giò lan chơm chớm nụ chờ giao thừa, máng lên xe đạp, trao tặng Sư Trú trì ngôi chùa bên kia dòng kênh đào.

Thầy treo lan lên hiên, thế là có cớ mỗi khi dừng nguyện trước thánh tượng Quan Âm, nhìn vào  trong ... tìm lan "của mình"!..

Vùng quê xa xôi mặn đắng phù sa ngầu đục và gió cận biển Nam, hoa hiếm hoi, phong lan đã là ..quý tộc! Những đóa lan tím ngắt hay pha sắc lãng mạng nở tung trong tiết xuân dem đến cảm giác lạ lùng, khi ở chốn thiền thiếu cổ thụ và suối hay đồi như vùng trên miệt ngoài, phong lan càng trân quý lắm, sự phát tiết của hoa đem đến nét lạ cho cảnh tự.

Hẻm nhỏ nhà tôi, phong lan lung linh gieo cái đẹp cho mái tranh nghèo cô quạnh, gợi suy tư khi thưởng lãm, lần đầu tiên! Cứ chốc chốc mang máy ảnh chụp từng khắc nở của phong lan Dendro treo bên tường .. nhà hàng xóm, những cánh phong lan nở sớm rơi rụng, nhẹ tay ép vào sách!  

Dendro đẹp từ chớm nụ trên cành, từng sát na hé sắc, đến khi tàn và rơi rụng vẫn tím một sắc hương đậm đà hoa mỹ.Tết qua mau trong vô thường, nhìn những cánh lan héo rũ không khỏi ngậm ngùi và nhớ ngay lời người mẹ nuôi thưở nào từng mượn hình ảnh loài thiêu thân lao vào ánh đèn ví von sự phù du có rồi mất, sinh hoại dị diệt.

Hoa đẹp đến đâu, không cứ  Dendro, Hồ Điệp, Giả Hạc bạc tỉ e ấp nở nhẹ như thiên thần cũng tàn phai trong từng sát na. Cái đẹp không thoát khỏi vô thường, như vạn vật. Sự vô thường chi phối hết, không chấp chi hết mới chạm vào chân lý rốt ráo ấy. Nói chi phong lan mảnh mai, như quy tắc sắt thép trong tu học, như giới, cũng không được chấp, vì hết thảy- đã nói- vô thường. Sự chấp lâm thời mang tính phương tiện để nương vào tu học tinh tấn mà thôi.

Ở đời, mọi thứ... cũng như lan mà thôi!

 Dendro không thoát vô thường.