Myanmar: Ngôi cổ tự Kuthodaw có cuốn sách đá lớn nhất thế giới

Điểm độc đáo của ngôi cổ tự này thu hút hấp dẫn du khách hành hương chính là cuốn sách đá lớn nhất thế giới. Cuốn sách gồm 1460 trang, tạo thành từ những viên đá nhìn giống như hang động nhỏ. Mỗi viên đá dày 13 cm, cao 153 cm và rộng 107 cm.
Với danh hiệu ngôi cổ tự Kuthodaw nghĩa là chùa Hoàng gia, và chính thức mang tên Mahalawka Marazein. Trong khuôn viên của chùa có khu vườn tháp thờ Pháp bảo, trong mỗi tháp có một phiến đá cẩm thạch được khắc ghi trên cả hai mặt với một trang Kinh Phật giáo có chứa đầy đủ bộ Tam tạng Pali của Phật giáo Nguyên Thủy.
Ngôi danh lam cổ tự được xây dựng như một phần của hoàng cung Mandalay từ năm 1857. Vua Mindon Min, lo lắng trước sự xâm lăng của người Anh cả về lãnh thổ lẫn tôn giáo đã quyết định để lại một công trình hoàng gia để truyền bá Phật giáo: một bộ kinh Tam Tạng tiếng Pali khắc trên đá. 
Công việc ghi chép lại kinh Phật trên mặt đá hoàn toàn không đơn giản và phải mất tới ba ngày để một người thợ khắc kín hai mặt của một tấm biển. Sau khi khắc chữ lên bề mặt đá, các rãnh chữ được đổ khuôn vàng. Tuy nhiên, trải qua một thời gian dài và nhiều lần phục chế, nhiều chữ vàng đã không còn, chỉ còn lớp muội đen hay những vệt khắc đá. 
Công trình văn hóa Phật giáo vĩ đại này bắt đầu xây dựng vào khoảng năm 1860 và gắn vương miện chóp Bảo tháp vào ngày 19/07/1862, công trình văn hóa Phật giáo, các bi ký ghi chép Tam tạng kinh Pali được ra mắt công chúng vào ngày 04/05/1868.
Tuy nhiên mãi đến năm 2013, ngôi danh lam cổ tự Maha Lawkamarazein hay Kuthodaw mới 
được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. 
Hiện nay, cuốn sách khổng lồ lớn nhất thế giới này cùng các bản khắc trên đá đã trở thành một báu vật quốc gia của Myanmar, và một phần quý giá của di sản văn hóa Phật giáo trên thế giới.

Thích Vân Phong