Người tu độ chúng sinh

HỎI: Thưa thầy, tu là phải độ chúng sinh; chúng sinh thì có nhiều căn cơ, nhiều hạng. Vậy phải độ chúng sinh nào trước?

ĐÁP: Chúng sinh có hai loại: chúng sinh trong và chúng sinh ngoài. Khi mới tu tâm hành giả còn loạn tưởng điên đảo thì nên độ chúng sinh nơi tâm (chúng sinh trong), khi chúng sinh trong độ hết rồi thì phát nguyện độ chúng sinh ngoài.

Không phải độ chúng sinh trong xong rồi an trụ mãi trong yên lặng là xong việc. Vậy, người phát tâm tu Bồ đề, lúc nào cũng nhớ chúng sinh trong nhiều hơn phải độ cho xong. Khi độ hết chúng sinh trong thì lăn xả vào thế tục để độ chúng sinh ở ngoài.
Cả hai chúng sinh đều phải độ. Nhưng chúng sinh trong cần phải độ trước, vì nếu người tu còn tham sân si, mà dạy người đời đừng tham sân si thì họ không nghe không làm theo, không độ họ được. Vì vậy phải độ chúng sinh trong trước. Độ chúng sinh trong là tu khiến vọng tưởng tham sân si... nơi mình hết sinh, đó là tự giác, rồi giảng dạy hướng dẫn cho người đời tu xa lìa tham sân si... là giác tha.

Người tu nào cũng phải thực hành hai điều này, nếu không tự giác trước mà nói giác tha là nói suông nói rỗng. Vì chưa giác ngộ làm sao hướng dẫn người giác ngộ được? Cũng như người dốt mà nói tôi dạy học, dạy học mà anh dốt thì dạy ai? Đó chỉ là lời nói suông nói rỗng không thật.

Hòa thượng Thích Thanh Từ