"Tái sinh" ở hẻm nghèo

Dân trong chợ ngại ngần khi có việc phải “chui” vào con hẻm ấy, như đi tìm lao động phổ thông hay...đòi nợ. Một con rạch nhỏ chạy ngang, đầy rác rến và ngầu đục phù sa lẫn chất bẩn. Hẻm có từ bao giờ? Lâu lắm rồi, chiến tranh, hết chiến tranh mấy chục năm rồi mà vẫn khổ sở. Không ở đâu trong vùng, kể cả vùng sâu vùng xa, còn nhiều nhà lá bằng ở con hẻm này, không vì lớp lá cho mát để nghỉ ngơi như dân nhà giàu thường làm, đơn giản vì ít tiền lợp lá dừa nước cho rẻ. Trẻ con đen đúa mình trần chạy nhảy khắp nơi, đánh đấm chí chóe, khóc hét vang trời chẳng ai la rầy, người lớn thì nhậu quanh năm suốt tháng, dáng dấp hầm hố bậm trợn. Mô tả vậy cũng chưa hết, còn nhiều lắm cái khốn cùng…

Người dân trong hẻm ¾ là hộ nghò hay cận nghèo, ai cũng có sổ xanh lĩnh tiền bảo trợ xã hội mấy trăm nghìn/tháng hay mảnh chứng nhận hộ nghèo in trên giấy cứng. Họ cũng có cố gắng làm ăn, xưa thì đốn củi bán thước, rồi mò cua bắt ốc hái rau, làm thuê làm mướn, song đấy toàn là những việc ít tiền lại không thường xuyên, bấp bênh là dễ hiểu. Rồi cũng có tổ chức này nọ chìa tay làm từ thiện song chẳng thấm tháp gì, cứ như mưa rào một lượt mát chút lại thôi…

Người ta làm một con đường tráng xi măng tươm tất, không khí như ngày hội, người lớn trẻ con xúm xít nhìn công nhân “làm đường”  trước nhà mình, cùng phải trả tiền song “mềm” một chút vì có tài trợ, rồi điện… không khí mới len lỏi khó nhọc, nhưng thấy được. Hình như cư dân con hẻm đã ăn mặc đàng hoàng hơn khi ra khỏi nhà, tụi nhóc hớn hở ra mặt, đá banh tứ tung trong hẻm nhỏ, xe máy ra vào nhộn nhịp…. Có cả một tủ sách thiếu nhỉ được mở cho tụi nhóc mình xăm vằn vện có chỗ “tu tâm”. Người ta thu hồi nhiều mã tấu, dao găm và hung khí khác, nhiều ổ tội phạm ẩn tàng được công khai, một số trọng phạm bị khởi tố… Ánh sáng manh nha le lói trong khu dân cư ổ chuột, có tiếng hát yêu đời thi thoảng vang lên trong mấy túp lều tàn…

Tụi nhóc không đủ tuổi lao động dắt díu nhau lên thành phố tìm việc, chúng làm cả giấy tờ giả để hợp thức tuổi, không sao. Có nhóc xăm trổ đầy mình bị từ chối, năn nỉ miết cũng có việc, nặng nhọc song có thu nhập, được hòa nhập trong không khí lao động công nghiệp và lương thiện, chúng như được tái sinh kiếp sống mới, thấy nụ cười tươi mỗi lần gặp lại.

Đấy là chuyện thật ở hẻm 1- ấp 5- thị trấn Giá Rai - Bạc Liêu, một con hẻm nghèo, rất nghèo đa phần là người Khmer cùng một ít bà con người Kinh chung sống. Sinh khí đã có nhờ những tấm lòng rộng mở ẩn danh, những đồng tiền thơm thảo từ tâm, viết ra để tri ân…