Ông đồ Nghệ gàn đau đáu khởi nghiệp sáng tạo đổi mới giáo dục

TS. Phan Quốc Việt là người đặc biệt

Ông sinh ra ở làng quê nghèo xứ Nghệ. Mẹ ông không biết chữ, bố ông chỉ học hết lớp 4. Để thoát nghèo đói, bốn chị em ông bò ra “học gạo”. Ông học khoa Địa chất nhưng dân Nghệ ngày xưa chỉ tôn trọng toán, ông mày mò học thêm và thi bảo vệ thành công Tiến sĩ Toán Lý ở Trường ĐH Tổng hợp Moskva mang tên Lomonosov. Em trai là Tiến sĩ Trường năng lượng Moskva. Hai chị em gái đều là giáo viên cấp 3.

Ở tuổi ngoài 30, ông Phan Quốc Việt giữ chức Chánh văn phòng PetroVietnam. Đây là thời điểm ngành dầu khí Việt Nam trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Bạn bè, người thân ai cũng nghĩ ông Phan Quốc Việt sẽ còn thăng tiến trong con đường quan lộ của mình. Nhưng “cái nghiệp” lại kéo ông rẽ ngang sang hướng khác.

Tuổi 50 “ngũ thập tri thiên mệnh” - Khởi nghiệp và trở thành “Thành Hoàng làng kỹ năng mềm”

20 năm trước, ở tuổi 50 “ngũ thập tri thiên mệnh” TS Toán Lý Phan Quốc Việt khởi nghiệp thành lập Trung tâm Tâm Việt - cái nôi kỹ năng sống cho lớp trẻ.

Ông Phan Quốc Việt dường như có một nguồn năng lượng bất tận. Ông có thể nói trước hàng trăm người suốt hàng chục tiếng đồng hồ mà không cần micro, học trò gọi là “Thầy Việt Tròn chém gió không qua loa”. Ông lại có năng khiếu sư phạm ở mức biến những bài thuyết trình thành một hoạt động trí tuệ - nghệ thuật, khiến người nghe như bị hút chặt vào đó. TS Phan Quốc Việt còn là chủ biên bộ sách 9 quyển "Thực hành kỹ năng sống" cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 9, đã in và đã bán nhiều triệu bản, đã tái bản nhiều lần, được công nhận Kỷ lục gia Việt Nam.

Nhiều người Việt bỏ hàng tỷ đồng ra nước ngoài học kỹ năng. Năm 2015, ông Việt lại được Trường kinh doanh quốc tế SolBridge - trực thuộc Đại học Woosong Hàn Quốc, mời đào tạo về kỹ năng “tự lãnh đạo và quản trị nhân hiệu”. Trường là 1 trong những trường kinh doanh tốt nhất tại Hàn Quốc, các chương trình giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh. Trường được cấp chứng nhận kiểm định AACSB danh giá mà chỉ 5% trường đào tạo kinh doanh trên thế giới đạt được.

Hàng trăm nghìn giáo viên kỹ năng sống trên khắp tỉnh thành Việt Nam được TS Việt trực tiếp đào tạo, họ thân mật gọi anh “Thầy của những người thầy kỹ năng mềm” phong anh là “Thành Hoàng làng kỹ năng mềm”.

60 tuổi  - Khởi nghiệp huấn luyện Trẻ dậy thì Tự kỷ nặng thành Kỷ lục gia

Như là “định mệnh”, năm 2014, đúng 60 tuổi TS Phan Quốc Việt khởi nghiệp lần 2 đến với trẻ tự kỷ. Thấm nhuần phương châm “Cứu một mạng người hơn xây bảy tòa tháp”, “Cứu một mạng người phúc đẳng hà sa”, ông Đồ Nghệ lại cùng môn đệ mày mò kiến tạo lối đi riêng. “Vui chơi mà chữa lành, chữa lành mà thành tài”. Cách tiếp cận khác hẳn với truyền thống: không dùng thuốc, không xâm lấn, chỉ tập luyện bằng các dụng cụ rẻ tiền, như bóng tennis đã qua sử dụng… với các bài tập tung hứng, luyện thăng bằng… Đến với Tâm Việt, chủ yếu là trẻ dậy thì, tự kỷ nặng, hung dữ, gia đình không thể quản lý nổi, khi đi tới các trung tâm khác bị trả về. Bố mẹ mang nặng đẻ đau, nuôi con bình thường tuổi dậy thì cực kỳ vất vả, thuê ôsin kèm cặp mà vẫn hư hỏng. Huấn luyện trẻ dậy thì tự kỷ nặng khác gì “bắt cóc bỏ đĩa”. Thế mà ông Đồ Nghệ lại huấn luyện “bắt cóc biểu diễn xiếc phức hợp trên đĩa”.

Ai cũng biết muốn vui sướng cần xuất sắc, ít người biết muốn xuất sắc cần vui sướng. "Học mà chơi, chơi mà học" là phương pháp giáo dục hiệu quả nhất. Ở Tâm Việt trẻ được vui chơi qua các bài tập: Tung bóng tennis, đứng trên bóng tròn, đội bóng tennis, đi xe đạp 1 bánh… Thực tài - Triệt tật! “Trăm hay không bằng tay quen”, “Ngựa quen đường cũ, lối cũ ta về”, “Nhàn cư vi bất thiện”, 95% chúng ta sống bằng thói quen, vì vậy  tỷ lệ tái nghiện sau thời gian 1-2 năm chiếm tới 75-77% tổng số người được điều trị cai nghiện. Độc trị độc! Vận động trị tăng động! “Có mới nới cũ” chỉ có cái đẹp mới đè bẹp cái xấu, cần phải tạo ra sân chơi lành mạnh cho trẻ. Dùng thuốc triệt động giống như việc chỉ nhổ cỏ dại, khiến đất lại khô cằn. Cách duy nhất để diệt cỏ dại bền vững là trồng hoa hồng. Chỉ có rèn luyện thói quen tốt đủ mạnh mới đè bẹp thói quen xấu. Các bài tập “Thiền Năng Lượng Rung Động” của Tâm Việt giúp trẻ tự kỷ rèn luyện về ý chí, tự tin, bản lĩnh, tính kiên gan, vượt khó,… vừa vui vẻ lại tốt cho sức khỏe, cùng tập cùng chơi, cùng thi đấu tạo ra những kỳ tích như truyện cổ tích.

TS Thu Ba - Phụ huynh cháu Hoàng Ngân:

Tôi đưa con đi chữa trị khắp nơi từ lúc 6 tháng tới 11 tuổi. Cách đây 2 năm khi đưa tới các trung tâm thì họ trả về, không nhận con. Khi cháu ra ngoài cộng đồng xa lánh, không ai muốn chơi vì con phá phách. Thực sự hai mẹ con không biết bấu víu vào đâu, lúc đó cảm giác bất lực và không biết đưa con đi đâu!         

Tôi đưa con tới Tâm Việt. Tôi thấy thầy cô rất vất vả và cơ sở vật chất không được như ở nhà mình nhưng các thầy cô chịu khó và yêu thương các con. Tôi thực sự cảm ơn trung tâm bởi vì nếu không có trung tâm thì con không bao giờ đi được dã ngoại, đi chơi. (https://www.youtube.com/watch?v=QquiznYrug0)

Điển hình là các cháu Nguyễn Đình Khánh Hưng, Nguyễn Khôi Nguyên, Triệu Khánh Phương, Nguyễn Khắc Hưng. Tài năng của các cháu này đã được công nhận rộng rãi, được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam, Kỷ lục châu Á, Hội đồng Liên minh Kỷ lục thế giới ghi nhận. Đặc biệt, cháu Nguyễn Khắc Hưng bị tự kỷ nặng (thậm chí, trước khi đến Tâm Việt, Hưng không nói được), hoàn cảnh gia đình lại rất khó khăn (bố ốm đau, bệnh tật; mẹ vướng vòng lao lý từ khi cháu 2 tuổi) nhưng chỉ một thời gian ngắn đến với Tâm Việt, Nguyễn Khắc Hưng đã trở thành kỷ lục gia và không chỉ nói được, mà còn biết hát. Hiện nay, Nguyễn Khắc Hưng được mời biểu diễn ở nhiều nơi. Cháu đang là người truyền cảm hứng cho không chỉ là người khuyết tật, mà cả những người bình thường trong nỗ lực vượt khó để khẳng định bản thân mình.

Tháng 12/2021, tại Triển lãm quốc tế lần thứ 14 về các công trình sáng chế và thiết kế tại Kaohsiung, Đài Loan, công trình “Kiến tạo hệ sinh thái thực chứng - Huấn luyện dịch chuyển người tự kỷ” của TS Phan Quốc Việt được trao Huy chương vàng và giải Đặc biệt. Tháng 5/2022, tại Triển lãm Sáng tạo và Sáng chế châu Âu 14 tại Romania, công trình “Kiến tạo hệ sinh thái y sinh thực chứng (Khoa học Neuron, thể thao, nghệ thuật, tâm linh); Huấn luyện dịch chuyển trẻ tự kỷ (Không dùng thuốc và không xâm lấn) của các tác giả Phan Quốc Việt, Vũ Văn Chức, Lưu Anh Chức được trao huy chương vàng.

GS-TS Phan Toàn Thắng - Đại học Quốc gia Singapore, nhà khoa học hàng đầu thế giới về tế bào gốc: “Thầy Việt đã thay đổi thế giới cho các trẻ tự kỉ, từ bị khinh đến được tôn vinh. Từ bị xem là bỏ đi đến được được xem là thần tượng, làm tấm gương khích lệ, tạo động lực cho người khác. Điều mà thế giới chưa ai làm được! Đặc biệt là Ts Việt khanh dùng bất kỳ một loại thuốc nào, anh chỉ dùng tâm dược để làm lành tâm bệnh. Phương pháp của anh an toàn, đơn giản dễ tiếp cận và triển khai, vui vẻ rất thích hợp với các con trẻ hiếu động, chi phí thấp rất dễ nhân rộng”.

NSND Tâm Chính – Nguyên Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam:

“…Đặc biệt, các em tuổi dậy thì, tự kỷ nặng không được học ở trường lớp phổ thông, phổ cập chứ đừng nói đến trường lớp chuyên môn mà chỉ do thầy cô Tâm Việt đào tạo. Thực sự rất mừng và cảm phục thầy Phan Quốc Việt là TS Toán Lý mà đã hướng dẫn những động tác rất khó về xiếc đòi hỏi tập luyện kiên gan, đầy mồ hôi, nước mắt. Đây là kỷ lục thực sự, ngay cả đối với Nghệ sĩ Nhân dân”.

GS. Lars Olsen – Nguyên Chủ tịch Ủy ban xét tặng giải Nobel Y sinh đã bình luận về phương pháp của TS Phan Quốc Việt: “Đó thực sự là một trải nghiệm đầy xúc động. Các con biểu diễn trên những chiếc xe đạp 1 bánh. Các con cũng đi xe đạp 1 bánh vòng quanh hồ cùng với mọi người trong chương trình... thực sự là 1 kỳ tích…”.

GS Trần Hồng Quân - Nguyên UVTW Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo Dục:

“Với tình cảm của một người làm giáo dục nhiều năm, tôi rất vui, cảm kích nhiệt liệt chúc mừng TS Phan Quốc Việt đã đạt những thành canh tuyệt vời! Đó là thành tựu của trí tuệ, của sự thánh thiện đầy lòng bác ái, của sự kiên nhẫn sư phạm phi thường. Các bạn thực sự là những nhà khoa học đã dồn tâm sức, làm công việc cực kỳ khó khăn để cứu vớt những số phận thiệt thòi, giúp người tự kỷ vươn lên và tỏa sáng. Câu chuyện mà TS Phan Quốc Việt và đồng sự làm được hết sức quan trọng đối với chúng ta. Họ thật đáng kính phục và đáng được tôn vinh”.

TS Lê Doãn Hợp, Chủ tịch Hội đồng Xác lập Kỷ lục VN, nguyên UV BCH TW, nguyên Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin, nguyên BT tỉnh ủy Nghệ An

Tôi đã có dịp thăm Tâm Việt, nơi huấn luyện trẻ dậy thì, tự kỷ nặng, hung dữ, gia đình không thể quản lý nổi, đi tới các trung tâm khác bị trả về. Bố mẹ mang nặng đẻ đau, nuôi con cực kỳ vất vả. Huấn luyện trẻ dậy thì tự kỷ nặng khác gì “bắt cóc bỏ đĩa”. Thế mà ông Đồ Nghệ gàn Phan Quốc Việt đã làm được một kỳ tích huấn luyện các cháu tự kỷ thành các kỷ lục Quốc Gia. Khen trò một, khen thầy mười.

Dân Nghệ nổi tiếng gàn, dân Toán lý cũng rất gàn, Phan Quốc Việt là Đồ Nghệ lại là Tiến sĩ Toán Lý nên độ gàn sẽ cao hơn. Cách tiếp cận của TS Việt khác hẳn với truyền thống: không dùng thuốc, không xâm lấn, “lấy gan lì, kỳ công làm lãi”. Chữa chứng nan y thông qua tập luyện bằng các dụng cụ rẻ tiền, những quả tennis đã qua sử dụng vừa tiết kiệm vừa bảo vệ môi trường…càng tô đậm tính cách của Đồ Nghệ: sáng tạo và tiết kiệm.

Tiến sĩ Toán Lý Phan Quốc Việt đau đáu với trẻ tự kỷ

Tính gàn của ông Đồ Nghệ Toán Lý cộng thêm sinh năm Giáp Ngọ (1954), anh Việt luôn thẳng tưng làm nhiều người quan ngại. Không ít lần anh đã bị “va quệt hội đồng”. Là Tiến sĩ Toán lý, anh rất thích câu nói của Thomas Edison “Tôi đã từng thất bại 10.000 lần, và tìm ra 10.000 cách để thành công". Anh luôn tự răn mình “Thất bại là mẹ thành công”. Ông trời cho trải nghiệm nhiều thất bại, lắm đổ vỡ để trưởng thành. Cũng may là anh Việt lại sinh vào ngày 14/2 - ngày lễ Valentine, ngày của tình yêu, cộng với lòng trắc ẩn của người khuyết tật nặng (mắt phải gần như bị mù bẩm sinh) anh đã vượt lên tất cả. Người ghét anh cũng có nhưng người thương anh cũng nhiều. Và trên hết là anh đã giúp đời nên “trời có mắt” cho anh nhiều cơ hội để cứu người, giúp một gia đình, một dòng họ yên vui.

 “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Hội Kỷ lục gia Việt Nam với kim chỉ nam “Đưa tinh hoa Việt Nam ra thế giới và mang tinh hoa thế giới về Việt Nam” đã phát hiện hàng nghìn kỷ lục gia với kỳ tích muôn màu, muôn vẻ. Nhưng giúp nhiều trẻ dậy thì tự kỷ nặng đạt chứng nhận kỷ lục gia chỉ có Kỷ lục gia Phan Quốc Việt. Huấn luyện trẻ dậy thì tự kỷ nặng thành kỷ lục gia, thành hiền tài cũng là góp phần nuôi dưỡng nguyên khí quốc gia.

Vào tuổi 70 “xưa nay hiếm” - Khởi nghiệp Kiến tạo hệ sinh thái xã hội huấn luyện 4D Dịch Chuyển đẳng cấp Vốn nhân lực

Đổi mới phương pháp giáo dục luôn là nhân tố quyết định tới chất lượng nhân lực, đặc biệt nhân lực chất lượng cao. Đầu thế kỉ 21, nền giáo dục Việt Nam đã có bước dịch chuyển lớn từ thuyết giảng (teaching) lên đào tạo (training) mang lại một bước dịch chuyển đáng kể từ hiểu biết lên kỹ năng (thao tác). Ngày 30/7/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1373/QĐ-ttg phê duyệt đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030”. Nhân dịp kỷ niệm 20/11/2022, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: “Mô hình bậc thầy uyên bác biết 10 dạy 1 không còn phù hợp”.

TS. Alok Bharadwaj Creovate - Cựu giám đốc điều hành Canon châu Á chia sẻ về công nghệ huấn luyện 4D dịch chuyển của Tâm Việt: “Tôi đã từng làm việc với hơn 500 doanh nghiệp ở khắp Châu Á, nhiều kinh nghiệm ở Singapore và đã đi qua 33 quốc gia. Tất cả các tổ chức lớn nhỏ trên thế giới không có nơi nào có được công nghệ đào tạo tuyệt vời này. Chúng ta có thể xây dựng huấn luyện đồng đẳng để tạo nên những đột phá trong học tập. Nếu chúng ta làm được điều này thì tôi tin năng suất của các tổ chức sẽ cao gấp 10 lần, một con số mơ ước”.

Năm Quý Mão, ở tuổi 70 - “Thất thập cổ lai hy”, ông Đồ Nghệ lại cùng môn Đệ khởi nghiệp lần 3, dịch chuyển từ xã hội học tập lên Xã hội Huấn luyện 4D Dịch chuyển Đẳng cấp Vốn nhân lực (1D-Trên xuống “Không thầy đố mày làm nên”; 2D-Bằng hữu “Học thầy không tày học bạn”; 3D-Dưới lên “Con hơn cha là nhà có phúc”; 4D-Tự thân “Tự huấn luyện – Đỉnh cao huấn luyện”). Phương pháp từ 2D đến 4D tiết kiệm thời gian, chi phí, tạo hưng phấn, chủ động ở đối tượng được huấn luyện…sự vụ lên sự nghiệp, tài sản lên di sản.

TS Phan Quốc Việt: Ước mong cùng Phật giáo tìm thấy lối thoát cho trẻ tự kỷ