Phổ Đà Sơn (普陀山) là một hòn đảo nhỏ nằm trong quần đảo Chu Sơn (舟山群島), tọa lạc tại quận Phổ Đà (普陀區), cách thành phố Chu Sơn (舟山市) 5km về phía Đông, thuộc tỉnh Chiết Giang (浙江省), Trung Quốc.

Ngọn núi này có diện tích vào khoảng 12,5km vuông. Phổ Đà Sơn vốn được gọi là Mai Sầm Sơn (梅岑山), theo tên của một người đàn ông từng sống ở đây vào đời nhà Hán.

Từ đời nhà Nguyên, ngọn núi này được xem là một thắng cảnh của Nam Hải (南海勝境), thường được so sánh với Tây Hồ của Hàng Châu.

Từ đời nhà Đường, nó được xem là một trong những thánh địa của Phật giáo (佛教聖地) và là đạo tràng của Bồ-tát Quán Thế Âm.

Hàng năm vào ngày 19 tháng 2, 19 tháng 6 và 19 tháng 9, địa danh này đón hàng triệu người về đây để kỷ niệm ngày vía của Bồ-tát Quán Thế Âm.

Ngọn núi thiêng

Theo Phật truyện, khi Bồ-tát Quán Thế Âm hành đạo tại ngọn núi này, Bồ-tát Thiện Tài (Sudhana) đã đến Phổ Đà Sơn để đảnh lễ và tham vấn đạo pháp với ngài.

Năm 916, vào triều Hậu Lương (後梁), một vị Tăng sĩ Nhật Bản có tên là Huệ Ngạc khi thỉnh một bức tượng Bồ-tát Quán Thế Âm từ Ngũ Đài Sơn về Nhật để phụng thờ, lúc qua Phổ Đà Sơn, gặp mưa to gió lớn và thuyền bị mắc cạn ở đó và không thể di chuyển được, mà theo truyền thuyết là có hoa sen sắt nổi lên chặn trước mũi thuyền. Nghĩ có chuyện linh ứng liên quan đến pho tượng, ông cầu nguyện Bồ-tát gia hộ và phát nguyện sẽ dựng điện thờ Bồ-tát Quán Thế Âm ở đó.

Khi ông vừa phát nguyện xong, thuyền của ông không còn bị mắc cạn và vì vậy ông bèn lập một ngôi điện tại Phổ Đà Sơn để thờ Bồ-tát Quán Thế Âm và cũng lập am trú lại đó tu tập. Và với lý do này, ngôi điện thờ Bồ-tát Quán Thế Âm ở đây được gọi là Bất Khẳng Khứ Quán Âm viện (不肯去觀音院), tức là nơi thờ bức tượng Bồ-tát Quán Thế Âm không chịu đi.

Từ đó, Phổ Đà Sơn trở thành một thánh địa nổi tiếng hơn và Huệ Ngạc được xem là vị khai sơn nên thánh địa này.

Xứ Phật trên biển

Trải qua hơn 1.000 năm phát triển, Phổ Đà Sơn đã trở thành một xứ sở Phật giáo ở trên biển, nơi mà người ta nói rằng mọi ngóc ngách đều có chùa tháp, và mỗi khi ta lạc đường thì ở đó sẽ có một vị Tăng sĩ xuất hiện. Vào đời Nguyên, có hàng trăm ngôi chùa tháp ở Phổ Đà Sơn và có hàng ngàn Tăng sĩ tu học ở đây.

Trong số những ngôi chùa được xây dựng trên Phổ Đà Sơn, chỉ vào khoảng 20 ngôi còn tồn tại đến ngày nay. Ba ngôi chùa lớn là Phổ Tế ( 普濟寺), Pháp Vũ (法雨寺), và Huệ Tế (慧濟寺). Đây là những ngôi chùa lớn và là những kiệt tác về kiến trúc, được xem như hình mẫu kiến trúc tôn giáo ở Trung Quốc.

Chùa Phổ Tế được xây dựng vào năm 1080, năm Nguyên Phong (元豐) thứ ba dưới triều Bắc Tống. Ngôi chùa này tọa lạc trên một diện tích 14.000 mét vuông với nhiều hội đường, điện thờ và phòng ốc khác nhau. Tiền thân của ngôi chùa này là Bất Khẳng Khứ Quan Âm viện, tức ngôi điện thờ do Huệ Ngạc dựng nên.

Chùa Pháp Vũ được xây dựng vào năm 1580 dưới thời nhà Minh. Ngôi chùa này cách chùa Phổ Tế khoảng 2,5km. Chùa Pháp Vũ nổi tiếng với kiến trúc cổ, những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc bằng gỗ tinh xảo và những bức thư pháp của những vị hoàng đế Trung Quốc.

Chùa Huệ Tế được xây dựng vào năm 1793 dưới triều nhà Thanh. Ngôi chùa này tọa lạc trên Phật Đỉnh Sơn (佛頂山). Ở đây, ta có thể nhìn thấy bao quát toàn bộ cảnh quan tuyệt đẹp của khu vực. Và đây cũng là ngôi chùa duy nhất mà ở chánh điện chỉ thờ tượng Đức Phật Thích Ca mà không có tượng Bồ-tát Quán Thế Âm.

 Ở Phổ Đà Sơn cũng có những hang động nổi tiếng, chẳng hạn như Triều Âm động (潮音洞), Phạm Âm động (梵音洞) và Triêu Dương động (朝阳洞). Trong số này, Triều Âm động được xem là hang động ấn tượng nhất. Mỗi khi thủy triều dâng, sóng nước tràn vào trong hang động, đánh vào các vách đá và tạo nên âm thanh như sấm rền.

Phổ Đà Sơn là một địa điểm tu tập và hành hương nổi tiếng từ xưa cho đến nay. Những hoạt động tôn giáo tại Phổ Đà Sơn bắt đầu từ thời nhà Tần. Trong suốt đời Đường, với việc phát triển của Con đường tơ lụa trên biển (海上絲綢之路),đã dẫn đến việc biến Phổ Đà Sơn thành đạo tràng của Bồ-tát Quán Thế Âm (觀音道場) của Phật giáo Trung Quốc với việc thờ phụng phổ biến hình tượng vị Bồ-tát này, và nó nhanh chóng trở thành một trung tâm Phật giáo.

Địa danh này đã đón nhận vô số những du khách nổi tiếng qua các thời đại. Ngài Huyền Trang được nói đã chiêm bái Phổ Đà Sơn trên đường hành hương đến Ấn Độ.

Các vua chúa đời nhà Minh cũng như nhà Thanh thường chiêm bái nơi này, trong số này đặc biệt kể đến hoàng đế Khang Hy.

Ẩn Nguyên Long Kỳ (隠元隆琦/Igen 1592-1673), một Thiền sư thuộc tông Lâm Tế, người đã thành lập tông Hoàng Bá (黃檗宗/ Ōbaku-shū) ở Nhật, một nhà thơ và cũng là một nhà thư pháp, từng hành hương đến nơi này vào năm 1612.

Đại sư Ấn Quang, một vị Tăng sĩ Phật giáo nổi tiếng thời cận hiện đại, cũng đã trải qua nhiều năm tu tập tại Phổ Đà Sơn.

Phổ Đà Sơn được miêu tả: "Đại dương mênh mông, thế nước đến trời. Tường quang lồng vũ trụ, khí lành chiếu non sông. Ngàn tầng sóng gào đến trời xanh, vạn lớp yên ba cuồn cuộn giữa trưa ngày…". Chính vì vậy hiện nay đây là một trong những điểm hành hương thu hút du khách trong và ngoài nước tại Trung Quốc.

Ngày nay Phổ Đà Sơn trở thành một địa danh tham quan và chiêm bái không thể bỏ qua khi đến thành phố Chu Sơn. Hòn đảo có môi trường trong lành do vị trí địa lý và nhờ vào sự bao bọc bởi những khu rừng cổ thụ.

Bên cạnh đó, việc hiện diện của những ngôi chùa cổ kính cùng với nhiều hang động, suối nước, vách núi đá và những bờ biển đẹp, tất cả hợp thành nên một danh thắng thích hợp cho mục đích chiêm bái và thư giãn.

Nguyễn Đăng

Xem thêm:

* Thánh tích Nga Mi Sơn - điểm đến đẹp như tranh vẽ

* Chiêm bái Ngũ Đài Sơn