Chúng ta biết, sách có vai trò rất lớn trong cuộc sống con người, nếu bạn đọc một quyển sách có định hướng tốt, sẽ dẫn đến nhận thức cuộc sống một cách tốt và ngược lại nếu đọc một quyển sách có nội dung tư tưởng rối ren thì dẫn đến cuộc đời đen tối, cựu Tổng thống Barack Obama đã từng nói: “Việc đọc rất quan trọng. Nếu bạn biết cách đọc, cả thế giới sẽ mở ra cho bạn”. Hiện nay, trên thị trường, sách nhiều không kể xiết, hàng trăm hàng nghìn loại sách khác nhau với hình thức đa dạng và nội dung phong phú, việc lựa chọn sách như thế nào cho hợp từng lứa tuổi, tính cách và thông điệp mà ta muốn học hỏi, chúng ta cũng cần tìm hiểu về quyển sách đó trước để tránh lãng phí.

Tìm việc thuận theo nhân duyên

Một ngày đẹp trời, tôi được phân công phát sách cho những người đến phát tâm hiến máu nhân đạo của trung tâm, có một người phụ nữ tầm 40 tuổi đến xin thỉnh mười quyển “Trao gửi nhân duyên” của tác giả Vạn Lợi Quán Như, mà nghe cô tâm sự nhân duyên vì sao lại thỉnh nhiều quyển này. Cô ngồi xuống kể với tôi rằng: Con ngày trước gặp nhiều chuyện buồn, cả mấy năm liền không có lối thoát, không có nụ cười, làm cho con rơi vào trạng thái mất cân bằng của cuộc sống, ít tiếp xúc mọi người và đêm nào cũng khóc. Nhưng có một ngày con được người bạn thân tặng cho một quyển sách “Trao gửi nhân duyên” này, khi đọc mỗi trang sách mở ra lại mang những nội dung, nhận thức khác nhau về giá trị nhân sinh, làm cho người đọc có cái nhìn mới mẻ hơn về mọi việc thịnh, suy, được, mất của cuộc đời. Trong đó, có một câu làm con ngộ ra, trong cuộc sống chúng ta không nên ngủ vùi trong đau khổ mà hãy nhìn cuộc đời bằng cái nhìn tươi mới, vì thế cuộc sống con hiện tại tràn đầy năng lượng an lành, câu đó là: “Nếu hiện tại mệt nhoài, hãy tìm nơi an tĩnh nhắm đôi mắt lại, thanh lọc tâm hồn. Khổ đau chút, nghĩa lý gì. Mệt mỏi chút, đã làm sao! Quan trọng trong đau khổ có kiên cường, trong rèn luyện được tiến bộ… Bầu trời vẫn cao xanh và mặt đất vẫn thoáng đãng” [1]. Làm cho cô nhận ra rằng cuộc sống của cô dù gặp nhiều sóng gió thì mỗi ngày cô cũng được ánh mặt trời soi sáng và mặt đất nuôi dưỡng, bầu trời rộng lớn bao la có thể bao dung tất cả không phân biệt già trẻ, gái trai, không phân biệt người đẹp, người xấu, cây cỏ hoa lá, mặt trời cũng soi sáng mọi con đường ta đi, cung cấp oxi cho ta thở, cho ta bầu trời cao rộng để ngắm nhìn và mặt đất cũng như thế, dù bạn có đi, có chạy nhảy, có nhổ nước bọt hay vứt rác bừa bãi… đất cũng bao dung tất cả, đất không phân biệt những thứ tốt xấu của con người trao tặng, không vì người đối với đất tệ hại mà đá người ra khỏi mặt đất bay vào hư không.

Tôi nghe xong, mỉm cười đưa người mười quyển sách “Trao gửi nhân duyên” để người kết thiện lành nhân duyên, tự tâm tôi cũng thấy an lạc vô cùng, chợt nhớ lại kỷ niệm cách đây cũng hơn bốn năm về trước, tôi chỉ là một người non dại vùng đất Cố đô. Cầm trên tay chiếc vé máy bay mà trong lòng cảm thấy mọi thứ mới mẻ, lạ lẫm hiện ra trước mắt, lần đầu tiên đi xa, lần đầu tiên lên độ cao hơn cả mây, là người con sinh ra và lớn lên ở Huế hơn hai mươi lăm năm mới một mình rời xa Huế, đến vùng đất Hà Nội kinh kỳ, để thi lên cao học Văn, bao cái ngỡ ngàng đó được dịu lại khi gặp người bạn rất lâu rồi chưa gặp “Giữa những người lạ, ta cần một người quen”, bạn cùng học đại học nay đã học lên thạc sĩ còn mình giờ mới đi thi, sau khi đi thi về, đến lúc chia tay người bạn ấy cũng tặng tôi quyển sách “Trao gửi nhân duyên” nhìn trang bìa và tiêu đề sách làm quyến rũ tôi đến mức ngồi đọc tại sân bay, rồi khi lên máy bay cho đến khi hạ cánh tại Huế, ấn tượng bài đầu tiên là lựa chọn:

Bốn nhân duyên tạo xứng nhân duyên vợ chồng

“Chọn đúng thầy giáo, được một đời trí tuệ.Chọn đúng người thương được một đời hạnh phúc.Chọn đúng nơi sống có một đời an vui.Chọn đúng bạn bè, được một đời thân thiện” [2].

Làm tôi tự hỏi bản thân mình: Thầy giáo, người thương, nơi sống và bạn bè quanh ta, tôi đã lựa chọn đúng chưa? Thật ra cuộc sống cũng tùy duyên, có nhân duyên trao cho ta nhiều vị thầy tốt, cũng có khi ta thấy ở họ một số tính cách ta không hài lòng, nhưng cái thiết yếu ở trong tâm ta với mỗi vị thầy ta học đã được những gì?  Đó mới thành tựu được một đời trí tuệ. Với người thương, nếu ta có tâm cố cho rằng người đó là của ta rồi ích kỷ chiếm hữu cho riêng mình, không tạo ra mối quan hệ thoải mái, an lành thì dù người có tốt với ta như thế nào ta cũng bị tổn thương và trái lại ta có làm gì cho người cũng cần điều kiện. Đối với nơi sống, khi sinh ra ai cũng có quê hương, dù quê hương giàu hay nghèo không quan trọng ở đó có tình người là đủ, tình người ấy là tình thương của gia đình, làng xóm, nơi lưu dấu của tuổi thơ nuôi dưỡng ta thành người, lớn lên trong tình thương của thầy trò và bạn bè đồng tu nên rất an lạc. Còn với bạn bè, tôi có rất nhiều bạn mà ở mỗi người có những kỷ niệm, sự sẻ chia khác nhau, cái mà tình bạn được thân thiện đó là lòng chân thành và trân trọng giữa đôi bên, không ai lợi dụng ai, cũng chẳng hơn thua được mất thì mới có được “một đời thân thiện”.

Trong quyển sách này, tâm ý dịch giả Thích Vạn Lợi – một vị tu sĩ, xuất gia tại Tổ đình Sơn Long (Bình Định) đã tốt nghiệp Thạc sĩ Phật học tại Học viện Viên Quang Đài Loan sau đó tốt nghiệp Tiến sĩ Giáo dục học tại Đại học Sư phạm Trung Quốc và là dịch giả của hơn 15 tác phẩm tiêu biểu như: Cuộc sống nhiệm màu, Trao gửi nhân duyên, Thuyết tương đối giữa tâm và não… Với ước nguyện có thể cổ vũ những người hữu duyên: “Giúp họ tìm thấy sự đồng cảm và khích lệ trong cuộc sống. Điều đó làm cho tôi thấy niềm vui của mình giống như một đóa hoa ven đường, góp vào vẻ đẹp hữu ích cho nhân sinh” [3]. Ở đây những bài viết được dịch giả lựa chọn rất lắng đọng, súc tích, đi sâu vào lòng người, khi động viên bạn “Hãy thưởng thức chính mình” chính là “Không tùy tiện rơi lệ. Vì bạn cười cả thế giới sẽ cười cùng bạn, còn bạn khóc thì phải khóc một mình…” [4]. Thật đúng như vậy, có nhiều khi buồn ta khóc cũng được nhưng ta phải biết làm cho nỗi buồn đó vơi đi để tiếp tục sống an vui, chứ không thể cứ mãi sống trong nỗi buồn, không có lối thoát, cuộc sống có mưa có gió nhưng bạn đừng quên cũng còn có nắng. Chúng ta không thể chỉ biết oán hờn thế giới, oán hờn cuộc đời mà không nhận thấy an vui của cuộc đời trao tặng để rồi làm những việc sai trái hay chọn giải pháp kết thúc sự sống thì chỉ thiệt thòi bản thân và gia đình mà thôi.

Tặng người một quyển sách như tặng cả kho báu, kho báu đó có cả tấm lòng người viết, tâm huyết người dịch giả và công sức Ban Biên tập. Hơn hết, tác phẩm còn chứa tất cả tấm lòng mà bạn muốn trao cho người. Có người đọc sách xong thấy lòng thanh thản, có người đọc được một câu gì đó ý nghĩa lại  lấy làm kim chỉ nam cho cả con đường, có người chọn cho mình giải pháp thích hợp để an vui, chọn cho mình cách sống có đạo đức, hay tự cho mình một cuộc đời an vui không lệ sầu… còn với tôi khi đọc xong quyển sách này có thể chạm vào những tâm thức thường có mà tôi quên lãng, những câu chữ thân quen về: cách lễ Phật, niệm Phật, chắp tay… và giữ tâm thiện, bao dung, nhẫn nại, không sống vội vàng, không oán trách người, biết lắng nghe, không làm tổn thương chính mình, đó là những triết lý sống quen thuộc ai cũng biết, ai cũng từng học nhưng mấy ai nhớ đến, mấy ai thực hành. Nhân duyên lành mà bạn tặng tôi quyển sách “Trao gửi nhân duyên” đó, hôm nay tôi ngồi đây phát sách, học tập và làm việc tại trung tâm Biên phiên dịch tư liệu Phật giáo Quốc Tế Vĩnh Nghiêm Tùng Thư, là nơi xuất bản những quyển sách mang tư tưởng Phật học ý nghĩa ứng dụng vào cuộc sống thường hằng và tác phẩm “Trao gửi nhân duyên” cũng xuất bản tại đây.

Trong xã hội đầy lo toan, mệt nhoài, cuộc sống vội vã làm ta quên đi tất cả, có khi quên đi chính mình, mất đi thiện tâm của bản thân, u u minh minh không có lối thoát. Ở cuối tác phẩm dịch giả nhấn mạnh rằng: “Vậy cả cuộc đời vì điều gì? Vì tình thương ấm lòng, vì cuộc sống vui lòng, vì trải qua thuận lòng! Vì thế cả cuộc đời chỉ cần sống đơn giản đừng nghĩ quá nhiều; không quá mong cầu, nên biết đủ.” [5] Đó cũng là thông điệp gửi đến mọi nhân duyên của cuộc đời làm cho cuộc sống tươi đẹp và ý nghĩa hơn. Nếu bạn có thời gian hãy tìm đọc quyển sách này, nếu bạn có tấm lòng hãy trao tặng người hữu duyên để có thể “Trao gửi nhân duyên” bạn nhé!

Chú thích:

[1] Vạn Lợi Quán Như (2020), Trao gửi nhân duyên, NXB Văn hóa – Văn nghệ, tr.90-91.

[2] Vạn Lợi Quán Như (2020), Trao gửi nhân duyên, NXB Văn hóa – Văn nghệ, tr.7, 11.

[3] Vạn Lợi Quán Như (2020), Trao gửi nhân duyên, NXB Văn hóa – Văn nghệ, tr.7.

[4] Vạn Lợi Quán Như (2020), Trao gửi nhân duyên, NXB Văn hóa – Văn nghệ, tr.178.

[5] Vạn Lợi Quán Như (2020), Trao gửi nhân duyên, NXB Văn hóa – Văn nghệ, tr.217.