Thị giả đi được nửa đường, chợt gặp Đường chủ, khi ấy hai vị đồng đến báo tin cho thiền sư Nam Tuyền:

- Vừa có một thiền tăng hành cước viên tịch. Thị giả và Đường chủ nói xong, lại gặp thầy Tri khách chạy đến thưa với thiền sư Nam Tuyền:

- Vị tăng vừa viên tịch đã sống lại rồi.

Nam Tuyền hỏi:

- Vị thiền tăng qua đời đã sống lại bây giờ ra sao?

Thầy Tri khách thưa:

- Ông ấy rất muốn gặp thầy, nhưng mà không biết tu phước, không chịu kết duyên với người.

Khi ấy thiền sư Nam Tuyền bèn đến Niết-bàn đường để gặp thiền tăng bệnh và hỏi:

- Ông vừa mới đi đâu?

Tăng bệnh thưa:

- Con đến cõi âm.

- Tình hình cõi âm thế nào?

- Khi con đi khoảng một trăm dặm thì tay chân đau đớn đi hết được, cổ họng khát nước khô cháy, bỗng dưng có một người gọi con vào một nhà lầu cao. Thực tình con rất mỏi mệt, muốn được nghỉ ngơi, vừa bước lên lầu, liền gặp một lão tăng quát tháo không cho con bước lên và nạt nộ đuổi con xuống. Cho nên, bây giờ con mới gặp lại thầy.

Thiền sư Nam Tuyền trách:

- Đó là một ngôi nhà lầu nguy nga tráng lệ giàu có biết bao! Nhưng ông không có tích tụ phước đức, làm sao lên được? Nếu ông không gặp ta, e rằng ông đã chui vào địa ngục thọ khổ rồi!

Từ đó về sau, vị tăng bệnh này ngày đêm siêng năng tích đức tu phước, sống hơn bảy mươi tuổi mới viên tịch. Cho nên mọi người gọi ông ta là Nam Tuyền Đạo giả.

Lời bình:

Thiền sư Nam Tuyền ở trong định, có thể lên trời cũng có thể xuống đất. Ngài ở trong định la to một tiếng làm cho người đã chết sống lại. Các thiền sư thường trái ngược nhân tình, nhưng thiền sư Nam Tuyền là người quan tâm thương đệ tử như thế. Người đã xuống địa ngục, lại cho ông ta một cơ hội sống lại. Lãng tử hồi đầu vàng chẳng đổi. Cho nên, thiền cũng có một phương diện vất vả tùy thuận nhân tình.