450
“Chiếc gai” đâm vào tâm
Quý vị hiện đang sống như những người không thể chịu nổi nếu thiếu sự kích thích từ các đối tượng giác quan - những thứ giống như các “chiếc gai” đâm vào tâm.
Tâm mình không chịu yên nếu không được tự mình đến để nhìn,
tự mình đến để lắng nghe,
tự mình đến để nói ra ý kiến,
tự mình đến để cho lời khuyên,
tự mình đến để ra mặt thể hiện.
Tất cả những hành động đó chỉ khiến quý vị ngày càng bị cuốn vào rối rắm, ngày càng bị lôi kéo bởi sự hỗn loạn bên ngoài, khiến tâm càng trở nên bất an.
Ví như một người thân thể đầy thương tích mà lại còn đi vào rừng đầy gai góc, thì những chiếc gai ấy chỉ càng đâm vào vết thương, làm cho đau đớn thêm.
Thân thể người ấy đã đầy thương tích, mà lại bước vào rừng nhiều gai - thì đương nhiên sẽ bị đau đớn hơn vì những chiếc gai đâm trúng vào vết thương.
Cũng tương tự như vậy, quý vị đang mang trong mình những vết thương do phiền não (kilesa) nơi cả sáu căn:
Mắt là một lỗ thủng mà phiền não xâm nhập vào. Tai, mũi, lưỡi, thân, ý - tất cả đều là cửa ngõ nơi phiền não tràn vào, là những vết thương chưa lành.
Khi sáu căn này đều đang bị thương bởi kilesa, mà quý vị còn tự lao vào “rừng gai” của các đối tượng giác quan - cảnh đẹp, âm thanh, mùi thơm, vị ngon, xúc chạm dễ chịu, ý nghĩ hấp dẫn - thì những vết thương phiền não ấy sẽ bị đâm trúng, đau nhức hơn và ngày càng trầm trọng.
Đây là lý do vì sao khi đối diện với sắc, thanh, hương, vị, xúc, Pháp - các vết thương nơi mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý đều rớm máu, nhói đau vì bị gai giác quan đâm vào.
Chúng khiến các phiền não như tham muốn được nhìn, nghe, ngửi, nếm, chạm, suy nghĩ… trỗi dậy.
Và khi phiền não trỗi dậy như thế, quý vị không thể có được sự an ổn, không có chỗ để tâm được nghỉ ngơi.
Vì vậy, Đức Phật dạy chúng ta phải biết tránh xa các sự kích thích giác quan, phải tìm nơi an tịnh về thân (kāya-viveka) và an tịnh về tâm (citta-viveka).
“Hãy sống ở nơi thanh vắng. Hãy ở nơi mà thân được lặng yên, tâm được tĩnh lặng.”
Chỉ khi nào quý vị thật sự nhận ra mình đang bị thương bởi phiền não, thì mới có thể khởi sinh ý muốn thoát khỏi khổ đau.
Nếu không biết mình đang bị thương, thì sẽ tiếp tục sống vô ý thức và không bao giờ mong cầu sự chữa lành thực sự.
Khi nhận ra rằng thân tâm ngũ uẩn này là chỗ phát sinh khổ đau, thì mới có thể khởi sinh trí tuệ đạo (magga-ñāṇa) - dẫn đến sự từ bỏ, thoát khỏi thân đầy phiền não này.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Trí tuệ trong thiền tập
Phật giáo thường thức
14:00 07/12/2025
Tuệ giác tự nó chẳng có gì là quan trọng. Điều quan trọng thực sự là tuệ giác đó có đem lại sự chuyển hoá trong tâm bạn hay không, có giúp bạn xử lý những tình huống tương tự trong tương lai mà không bị phiền não chi phối.
Giải thoát sinh tử
Phật giáo thường thức
12:25 07/12/2025
Có hai hạng người tu, một hạng tu để đời sau được hưởng phước lành, một hạng tu để cầu giải thoát sanh tử.
Tâm từ chân thật và trí tuệ chân thật đi đôi với nhau
Phật giáo thường thức
09:11 07/12/2025
Hỏi: Tôi rất thích những lời giảng của sư về Tâm từ, sự tử tế, không tham đắm, không dính mắc, lòng vị tha, và sự tĩnh lặng. Tuy nhiên, tôi vẫn thắc mắc về thái độ chỉ biết tử tế, khoanh tay ngồi nhìn và buông bỏ. Tôi lo ngại là người khác sẽ chà đạp lên tôi. Sư có cho đây là một điều nguy hiểm không, và nếu chúng ta chỉ biết tử tế, mọi người sẽ giẫm nát chúng ta không?
Phát nguyện xuất gia và rào cản cần vượt qua
Phật giáo thường thức
08:29 07/12/2025
Xuất gia thì không khó nhưng duy trì và sống đúng nghĩa, xứng đáng với lý tưởng xuất gia là việc chẳng hề giản đơn. Tuy khó nhưng không có nghĩa không làm được.
Xem thêm
