Thứ tư, 24/04/2019 11:03 (GMT +7)

| Hà Nội 34°C /57%

Tịnh Độ tông
DỮ LIỆU
Thứ năm, 12/08/2021, 11:33 AM

Chùa Cói – vẻ cổ kính với tòa bảo tháp 7 tầng thời Hậu Lê

Chùa Cói với tòa tháp 7 tầng có tuổi đời gần 300 năm, từng được Viễn Đông Bác Cổ Pháp xếp hạng là một di sản văn hóa nổi bật của Việt Nam.

Chùa Cói thuộc phường Hội Hợp, thành phố Vĩnh Yên được xem là một ngôi chùa cổ với tổ hợp đầy đủ của một Phật đường gồm: Tam quan, chùa và tháp. Tam quan chùa Cói với kiến trúc gồm ba gian nhỏ, gọn, có hệ thống chịu lực chính là mười cột đá xanh nguyên khối được đẽo gọt công phu, có ba hàng chân cột, trong đó hai cột cái gian chính giữa sử dụng cột gỗ lim kéo dài vượt lên làm cột chung cho hai vì nóc theo lối kiến trúc kiểu chồng rường, thay cho hàng con rường dưới ngoài cùng là đầu bẩy gỗ đua ra đỡ lấy tàu mái, bốn góc mái là các đầu đao cong vút, uyển chuyển ẩn hiện trong vòm lá xanh hữu cảnh đa tình.

Chùa Cói toạ lạc ở làng Cói, xã Hợp Thịnh, huyện Tam Dương

Chùa Cói toạ lạc ở làng Cói, xã Hợp Thịnh, huyện Tam Dương

Trên hai cột đá gian chính giữa được vát phẳng một mặt, lần lượt có ghi lạc khoản, tuy qua năm tháng đã phai mờ nhưng quan sát kỹ còn nhận đọc được "Canh Tý, mạnh xuân, cát nhật". Theo tư liệu của Bảo tàng Mỹ Thuật Việt Nam thì tam quan chùa Cói được xây dựng cùng với chùa Cói vào thế kỷ XIII.

Di tích chùa Cói là một tổ hợp đầy đủ của một Phật đường bao gồm: Tam quan, chùa và tháp.

Tam quan chùa Cói với kiến trúc gồm 3 gian nhỏ, gọn, có hệ thống chịu lực chính là 10 cột đá xanh nguyên khối được đẽo gọt công phu, đường kính 0,25m, cao 2,0m, có 3 hàng chân cột, trong đó 2 cột cái gian chính giữa sử dụng cột gỗ lim kéo dài vượt lên làm cột chung cho 2 vì nóc theo lối kiến trúc kiểu chồng rường, thay cho hàng con rường dưới ngoài cùng là đầu bẩy gỗ đua ra đỡ lấy tàu mái, 4 góc mái là các đầu đao cong vút, uyển chuyển ẩn hiện trong vòm lá xanh hữu cảnh đa tình.

Nằm trong khuôn viên chùa Cói (phường Hội Hợp, thành phố Vĩnh Yên), tháp Cói là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Hậu Lê còn tồn tại đến nay.

Nằm trong khuôn viên chùa Cói (phường Hội Hợp, thành phố Vĩnh Yên), tháp Cói là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Hậu Lê còn tồn tại đến nay.

Chùa Cói nguyên gốc không còn, nay chỉ còn 12 pho tượng cổ được lưu giữ tại ngôi chùa mới được xây dựng lại vào năm cuối thế kỷ XX, gồm: 3 pho tam thế Phật, bộ Di đà Tam Tôn ( A Di đà, Quan thế âm và Đại thế chí Bồ tát), tượng A Nan Đà Tôn Giả và Phật Tổ Thích Ca thuyết pháp, tất cả đều bằng gỗ, sơn son thếp vàng, phong cách điêu khắc tượng tròn cuối thế kỷ XVIII.

Cùng với ngôi chùa, tháp Cói có 7 tầng, cao 7,70m, thu dần từ đế lên đỉnh, cứ mỗi tầng thu rút 20cm cả mỗi cạnh vuông và chiều cao. Gạch xây tháp là loại gạch Bát Tràng xưa có bìa vuông, dày 3cm, các viên gạch ở 4 góc tháp đều được tạo vát lên làm cho cây Tháp có dáng cong thanh thoát nhẹ nhàng, vữa kết dính được chế từ vôi vỏ sò trộn mật mía - thân tháp được trát kín một lớp vữa bảo vệ.

Theo tương truyền thì tháp Cói được xây dựng khoảng giữa thế kỷ XVIII có liên quan tới sự kiện về cuộc khởi nghĩa của Quận Hẻo (Nguyễn Danh Phương 1740 - 1751). Truyền tích kể rằng chỉ qua một đêm, Nguyễn Danh Phương đã cho quân xây xong cây tháp và cả quán Tiên, nhằm gây thanh thế và thu phục nhân tâm chống lại triều đình Lê Trịnh. Qua hàng trăm năm, một màu rêu phong cổ kính bao trùm toàn bộ cây tháp càng tăng thêm sự gợi mở mong muốn tìm hiểu về một loại hình kiến trúc Phật giáo ở Vĩnh Phúc.

Cận cảnh nét kiến trúc chùa Việt trên đỉnh Ba Đèo

ương truyền. tháp được xây dựng khoảng giữa thế kỷ 18, có liên quan tới cuộc khởi nghĩa của Quận Hẻo (Nguyễn Danh Phương, 1740 – 1751). Giai thoại kể rằng, chỉ qua một đêm, Nguyễn Danh Phương cho quân xây xong hai cây tháp nhằm gây thanh thế và thu phục nhân tâm chống lại triều đình.

ương truyền. tháp được xây dựng khoảng giữa thế kỷ 18, có liên quan tới cuộc khởi nghĩa của Quận Hẻo (Nguyễn Danh Phương, 1740 – 1751). Giai thoại kể rằng, chỉ qua một đêm, Nguyễn Danh Phương cho quân xây xong hai cây tháp nhằm gây thanh thế và thu phục nhân tâm chống lại triều đình.

Một trong hai cây tháp đã bị hủy hoại do chiến tranh. Cây tháp còn lại còn tương đối nguyên vẹn.

Một trong hai cây tháp đã bị hủy hoại do chiến tranh. Cây tháp còn lại còn tương đối nguyên vẹn.

Năm 1939, tháp Cói từng được Viễn Đông Bác Cổ Pháp xếp hạng là một di sản văn hóa nổi bật của Việt Nam.

Năm 1939, tháp Cói từng được Viễn Đông Bác Cổ Pháp xếp hạng là một di sản văn hóa nổi bật của Việt Nam.

Theo khảo sát, tháp có 7 tầng, cao 7,70m, bình đồ hình vuông với chân đế mỗi cạnh rộng 1,7m.

Theo khảo sát, tháp có 7 tầng, cao 7,70m, bình đồ hình vuông với chân đế mỗi cạnh rộng 1,7m.

Các tầng nhỏ dần từ đế lên đỉnh, cứ mỗi tầng thu rút 20cm cả chiều rộng và chiều cao.

Các tầng nhỏ dần từ đế lên đỉnh, cứ mỗi tầng thu rút 20cm cả chiều rộng và chiều cao.

Gạch xây tháp là gạch Bát Tràng, loại gạch bìa vuông, dày 3cm.

Gạch xây tháp là gạch Bát Tràng, loại gạch bìa vuông, dày 3cm.

Gạch được kết dính từ vữa làm từ vôi vỏ sò trộn mật mía. Bên ngoài lớp gạch được trát vữa bảo vệ.

Gạch được kết dính từ vữa làm từ vôi vỏ sò trộn mật mía. Bên ngoài lớp gạch được trát vữa bảo vệ.

Hai tầng trên cùng của tháp không còn nguyên vẹn.

Hai tầng trên cùng của tháp không còn nguyên vẹn.

Thân tháp Cói hiện tại đang bị nghiêng nhẹ, xuất hiện một số vết nứt và bị cây cỏ dại xâm lấn, đòi hỏi tu bổ cấp thiết.

Thân tháp Cói hiện tại đang bị nghiêng nhẹ, xuất hiện một số vết nứt và bị cây cỏ dại xâm lấn, đòi hỏi tu bổ cấp thiết.

Bàn thờ dưới chân tháp.

Bàn thờ dưới chân tháp.

Chùa Cói cùng với tháp, tam quan và hệ thống tượng đã được công nhận là di tích cấp tỉnh theo Quyếtđịnh số 2882/QĐ-UB ngày 23/12/1996 của Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phú. Theo Nghị quyết số 71/2019/NQ-HĐND ngày 23/10/2019 của Hội đồng nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc quy định về cơ chế hỗ trợ đầu tư, tu bổ hệ thống di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2021-2025, chùa (tháp) Cói được đầu tư tu bổ vào năm 2022. Việc tu bổ, tôn tạo cây tháp chùa Cói không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng tôn giáo của nhân dân địa phương, mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy những giá trị di sản văn hóa tiêu biểu của tỉnh Vĩnh Phúc, quảng bá thêm về một điểm đến tâm linh chứa đựng nhiều yếu tố về nghệ thuật kiến trúc cho du khách thập phương, cácnhà nghiên cứu trong và ngoài nước.

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Ý kiến của bạn

Chùa Côn Sơn: Một trong ba trung tâm Thiền phái Trúc Lâm

Chùa Việt 14:07 01/11/2024

Chùa Côn Sơn gắn với Thiền phái Trúc Lâm, cả ba vị Tổ của thiền phái đã từng tu hành và thuyết pháp ở đây. Cùng với chùa Yên Tử và chùa Quỳnh Lâm, chùa Côn Sơn là một trong ba trung tâm của Thiền phải Trúc Lâm.

Chùa Khôsa Răngsây: Nơi có tủ sách cổ hàng trăm năm tuổi

Chùa Việt 10:58 31/10/2024

Tọa lạc ngay trung tâm Q.Ninh Kiều (TP.Cần Thơ), ngôi chùa Khmer mang tên Khôsa Răngsây thu hút du khách hơn 60 quốc gia đến tham quan bởi nhiều nét độc đáo, trong đó có tủ sách cổ hàng trăm năm tuổi. 

Độc đáo ngôi chùa hơn 400 năm tuổi, lộng lẫy như cung điện ở Sóc Trăng

Chùa Việt 20:32 30/10/2024

Tại xã Viên Bình, H.Trần Đề (Sóc Trăng) có một ngôi chùa Khmer hơn 400 năm tuổi, chính điện được xây dựng nguy nga, lộng lẫy.

Huyền tích chùa thiêng trên đỉnh núi Tà Cú tại Bình Thuận

Chùa Việt 12:30 30/10/2024

Trong hệ thống chùa chiềng tại tỉnh Bình Thuận, có một ngôi chùa thiêng gắn liền với tên tuổi của một nhà sư – người được xem là bậc 'cứu thế độ đời', danh đức của Ngài được người dân Bình Thuận cũng như Phật tử gần xa biết đến và cảm niệm hàng năm…

Xem thêm