Di tích quốc gia chùa Vàng bị xâm hại

Xây dựng lấn khu vực 2 bảo vệ di tích

Bà Đỗ Thị Chín, một người dân làng Vàng (xã Cổ Bi, H.Gia Lâm, Hà Nội), đã “ôm” những bức xúc về việc của chùa Vàng trong suốt 1 năm qua. Bức xúc của bà bắt đầu từ khi bức tường quen thuộc với bà bao quanh di tích đình - chùa Vàng bị phá. Cây cổ thụ trong diện tích này cũng bị chặt. Bà nói: “Chúng tôi đề nghị xem xét đến việc phá tường, chặt cây”.

Di tích đình - chùa Vàng đã được công nhận di tích quốc gia từ năm 1995. Cũng theo quyết định công nhận này, nghiêm cấm mọi hoạt động khai thác, xây dựng trong khu vực bảo vệ của di tích đã khoanh vùng. Trường hợp đặc biệt, sử dụng đất đai ở di tích lịch sử văn hóa danh lam thắng cảnh phải được phép của Bộ trưởng VH-TT.

Đã có một văn bản liên quan đến vụ việc này được lập vào ngày 16.1.2021. Đó là phiếu báo cáo, đề xuất xử lý vi phạm do Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị H.Gia Lâm thuộc tổ địa bàn xã Cổ Bi lập. Văn bản do ông Đinh Xuân Dương, công chức của đội này, lập gửi Chủ tịch UBND xã Cổ Bi. Nội dung cho biết thực hiện công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn, ngày 16.1.2021, tổ địa bàn xã Cổ Bi đã kiểm tra sân bóng thuộc khu di tích đình - chùa Vàng.

Theo văn bản này, đội quản lý trật tự phát hiện và lập biên bản hiện trạng đối với chủ đầu tư là Tiểu ban Quản lý di tích đình - chùa Vàng và lãnh đạo thôn Vàng 1, Vàng 2, Vàng 3, Vàng 4 đã có hành vi vi phạm. Cụ thể: thu dọn mặt bằng, san lấp, đào móng không có giấy phép xây dựng. Hiện trạng tiểu ban và lãnh đạo các thôn trên cũng đang xây tường 220 mm bằng gạch chỉ đỏ, cao trung bình 0,2 m, dài 65 m trên phần diện tích đất thuộc khu di tích đình - chùa Vàng. Văn bản ngày 16.1.2021 cũng đề xuất ngừng hoàn toàn việc thi công trên phần đất thuộc di tích và hoàn thiện hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền là UBND H.Gia Lâm.

Văn bản số 23 ngày 2.3.3021 của UBND xã Cổ Bi, do Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Phước ký, cho biết diện tích đã xảy ra việc thi công san lấp, dọn dẹp, đào móng này nằm trong vành đai 2 bảo vệ di tích. Văn bản cũng cho biết đã có cuộc làm việc với tiểu ban quản lý di tích, lãnh đạo thôn Vàng 1, Vàng 2, Vàng 3, Vàng 4 và sư thầy Thích Thanh Tâm là trụ trì chùa Vàng. Tại buổi làm việc, lãnh đạo và nhân dân trong thôn cho biết đây là đoạn đường hay xảy ra tai nạn. Gắn với chủ trương cải tạo, nâng cấp các tuyến đường liên thôn nên lãnh đạo và nhân dân trong thôn đã họp, thống nhất đề xuất mở rộng đường. Phần đất mở rộng nằm trong vành đai 2 bảo vệ di tích. Tuy nhiên, sư thầy không đồng ý vì diện tích này đã được cấp giấy chứng nhận vào khuôn viên của đất chùa.

Xem xét xử lý nghiêm minh

Ông Nguyễn Huy Khải (85 tuổi), nguyên cán bộ Ban Quản lý di tích đình - chùa Vàng, cũng rất tâm tư về di tích này. Ông cho biết suốt năm qua, việc phá tường làm đường, làm sân bóng khiến ông rất phiền lòng. Theo ông, mảnh sân này vẫn nên giữ như trước là để tổ chức các lễ hội trong làng. Chưa kể, theo ông: “Thôn Vàng đã có sân bóng rộng hàng mẫu ở khu nhà văn hóa rồi, còn chiếm đất chùa làm gì nữa”.

Sáng 5.1, Giám đốc Sở VH-TT Hà Nội Đỗ Đình Hồng đã ký văn bản về vụ việc ở chùa Vàng. Theo đó, hai di tích đình, chùa Vàng không có ranh giới rõ ràng trên thực địa (không có tường rào ngăn cách). Hồ sơ xếp hạng di tích được thực hiện thành cụm di tích đình - chùa. Do đó, chùa Vàng không có hồ sơ bản đồ khoanh vùng bảo vệ di tích độc lập mà được gộp chung bản đồ khoanh vùng cùng di tích đình Vàng. Mặc dù vậy, Sở VH-TT Hà Nội khẳng định: “Vị trí tường rào bị phá để mở rộng đường thuộc khu vực bảo vệ 2 của cụm tích đình, chùa Vàng”. Cũng theo Sở VH-TT Hà Nội: “Việc phá tường xây lùi vào chỉ giới thuộc khu vực 2 của cụm di tích đình - chùa Vàng chưa xin ý kiến của cấp thẩm quyền xếp hạng di tích theo quy định là vi phạm điều 32 luật Di sản văn hóa năm 2001, sửa đổi bổ sung một số điều năm 2009”.

Cũng vì thế, Sở VH-TT Hà Nội cho biết sau khi kiểm tra hiện trạng, đối chiếu với hồ sơ di tích, Sở đã có Văn bản số 447/SVHTT-QLDT ngày 25.2.2021, trong đó có nội dung đề nghị UBND H.Gia Lâm chỉ đạo các đơn vị liên quan kiểm tra, xem xét xử lý vi phạm liên quan đến di tích chùa Vàng theo đúng thẩm quyền. Sở cũng đã có Văn bản số 2555, đề nghị UBND H.Gia Lâm “xem xét hình thức xử lý nghiêm minh các tập thể, cá nhân đã vi phạm về trật sự xây dựng trong khuôn viên khu vực 1 di tích đình chùa Vàng; việc tự ý đập tường thuộc khu vực 2 di tích đình - chùa Vàng; kiểm điểm trách nhiệm của tổ chức, cá nhân và có hình thức xử lý theo luật định”.

Theo Thanh Niên.