Khai xuân - Khai tâm
Với cái se lạnh của những ngày đầu năm mới, không cho phép người con Phật nao lòng, biếng nhác, mà càng phải nỗlực tinh tấn. Xếp lại chăn màn cho gọn gàng, miệng đọc thầm bài kệ:
“Thức dậy miệng mỉm cười
Hăm bốn giờ tinh khôi
Xin nguyện sống trọn vẹn
Mắt thương nhìn cuộc đời”
Khi ấy, ta hãy tập nở một nụ cười thật tươi để biết rằng mình đang tồn tại. Mở toang ô cửa sổ, cho từng cơn gió lạnh lùa vào mọi góc khuất của căn phòng, cho lòng ta trải rộng khắp muôn loài, cho ta biết hạnh phúc đang ở rất gần. Chỉ đơn giản là chánh niệm trong một hơi thở vào như đang đón nhận bầu không khí trong lành của đất mẹ, của sự bao dung nhẫn nại; với một hơi thở ra như buông xả tất cả phiền não của tranh chấp, hơn thua, thương ghét, giận hờn... Hạnh phúc đang nằm bên trong cánh cửa mà ta không ngờ tới, chỉ cần tìm ra chìa khóa là hơi thở và nụ cười sẽ mở ra cánh cửa để đón nhận sự an lạc thảnh thơi từ trong tâm thức.
![](https://i.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/files/content/2025/01/27/96714_voi_hinh_dang_dep_sac_hoa_ruc_ro_la_xanh_mon_mon_loc_non_tran_day_va_chi_no_vao_mua_xuan_dip_tet_co_truyen_nen_hoa_dao_duoc_nhieu_nguoi_lua_chon_lam_m_11164209-0401.jpg)
Như dòng sông chở nặng phù sa cho đất màu mỡ, như muôn loài lấy thực phẩm duy trì mạng sống, như cây lấy nước cho lá xanh tươi... Cũng vậy, đối với một người tu hành chân lý giác ngộ phải luôn lấy sự công phu tu học làm nền tảng. Thời công phu sáng luôn bắt đầu từ rất sớm. Khi màn đêm đang còn ngủ yên trong sự tĩnh mịch, cũng khi ấy những chiếc huỳnh y tượng trưng cho sự thanh cao, thoát tục, được khoác lên bởi những người đang đi tìm sự an lạc của nội tâm và đem niềm hạnh phúc ấy sẻ chia đến với mọi người theo một tinh thần “tự độ- độ tha”.
Thời công phu được bắt đầu từ 4h sáng. Sau khi tụng bài xưng tán đức Phật và đảnh lễ Tam Bảo, đại chúng ngồi nghiêm trang tiếp tục trì tụng chú Lăng Nghiêm. Tiếng mõ hòa chung với giọng tụng thầy chủ sám từng câu từng chữ như thấm vào tâm tư người trì niệm:
“...Đại hùng, đại lực, đại từ bi
Giúp con dứt sạch sân si, buồn phiền
Để sớm được lên miền thượng giác
Ngồi đạo tràng bát ngát mười phương
Hư không có thể tiêu tan
Nguyện con kiên cố không hề lung lay”
Đây là lời kệ tán đối với kinh Lăng Nghiêm, nguyên nhân do tôn giả A-nan bị sa ngã về nạn của nàng Ma-đăng-già, sau Ngài giác ngộ phát thệ nguyện trên để khen ngợi, tán thán đức Phật. Khi A-nan gặp chướng ngại của nàng Ma-đăng-già, nhưng nhờ sự tỉnh thức kịp thời, Ngài đã nhớ nghĩ đến Phật, đến Pháp, đến Tăng và sự phòng hộ của giới luật nên không bị sa ngã. Vừa đẹp trai, thông minh, nhu hòa văn nhã, lại vừa giàu tình cảm... tôn giả A-nan không những đã làm cho các cô gái thế tục say mê theo đuổi, mà cả đến một số ni cô cũng động tâm yêu mến. Trong đời sống xuất gia, tâm lý mỗi người như một bãi chiến trường, mà ở đó, lí trí và tình cảm luôn giao chiến với nhau thật mãnh liệt. Nếu lý trí thắng thì thành Phật, thành Tổ, nếu tình cảm thắng thì vẫn là phàm phu tục tử; nhưng nói cho cùng, bảo người xuất gia phải giống như gỗ đá, cây khô, tro nguội, hoàn toàn không có một thứ tình cảm nào là một điều không thể được. Vì vậy, một người xuất gia cũng có thể được yêu, được thương. Nhưng tình cảm ấy phải được bắt nguồn và luôn dựa trên nền tảng của trái tim yêu thương hiểu biết, không vì lợi ích cá nhân, không tham đắm dục lạc, luôn giữ tâm bình đẳng, hướng chúng sanh đến an lạc giải thoát. Khi ấy, người xuất gia sẽ không bị dính mắc vào chuyện tình cảm, ngược lại có thể truyền tải được thông điệp của giáo lý tình thương đến với mọi loài, đúng như tinh thần từ bi - ban vui, cứu khổ mà đức Phật chỉ dạy. Chính nhờ tình thương, sự giáo hóa khéo léo của đức Phật, cuối cùng đã chuyển hóa được tâm tham dục của nàng Ma-đăng-già, làm cô tỉnh ngộ và trở về với bầu trời trong sáng, trở thành một vị tỳ kheo ni mẫu mực. Ma-đăng-già từ một người phàm phu đã chuyển mê khai ngộ để nhập vào dòng thánh. Đó là một câu chuyện đẹp, đã được lưu truyền và nhắc nhở trong tăng đoàn từ mấy nghìn năm. Đọc và suy ngẫm câu chuyện, tôi lại càng hiểu hơn về bản chất nguy hại của ái dục đối với chúng sanh, đặc biệt hơn là đối với một người xuất gia.
Chính vì vậy mà chư tổ đã dạy: "Ái bất trọng bất sanh Ta-bà” hay "Sanh tử căn bản, dục vi đệ nhất”. Nghĩ là vậy, nhưng mỗi lần huynh đệ chúng tôi bị dính mắc vào mỹ nhân nào đó, thì xem nàng như một con “ma” để biết sợ mà quay đầu. Thật ra là không có con ma nào vừa xinh đẹp, lại vừa biết nói những lời êm ái dễ nghe như rót mật vào tai, có ánh mắt nụ cười làm say đắm người nhìn... ‘Con ma’ người tu sĩ cần biết sợ và đề phòng là con ma trong mỗi tâm thức, là sự tham muốn về tiền tài, ái dục, địa vị, ăn ngon, ngủ kĩ. Một khi chiến thắng được các con ma này, người tu sĩ sẽ cảm thấy nhẹ gót hơn trên đại lộ hướng đến quả vị giải thoát.
Thời công phu khép lại, chúng tôi trở về Tăng phòng cất y hậu và bắt đầu giờ lao tác. Những chiếc chổi xào xạc trên mặt sân để gom bụi bẩn; những con người đang mang trên mình sứ mạng Như Lai cũng đang cố gắng quét dọn vườn tâm, gạn lọc bụi bẩn của phiền não, ái dục... để chân tâm hiển bày. Ngoài kia, mặt trời vẫn chưa ló dạng để phá tan màn đêm u tối, nhưng bên trong mỗi người luôn có một “mặt trời” của chân lý giải thoát đang rọi chiếu, soi sáng. Ta hãy đi trên chính đôi chân của mình, và nương vào kinh điển, giới luật để vững bước. Sẽ luôn có một con đường nếu ta cứ mãi tiến về phía trước; con đường ấy đem đến an lạc cho mình cho cả chúng sanh; con đường mà khi ta nhắm mắt lìa đời ta khẽ một nụ cười tạm biệt.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
![](https://sf.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/v0.0.72/templates/themes/images/qrcode.png?v)
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
![](https://sf.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/v0.0.237/templates/themes/images/kengang.png)
![](https://t.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/256w/files/content/2025/02/11/00-1029.jpg)
Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết
Xuân Muôn Nơi![](https://sf.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/v0.0.237/templates/themes/images/icon/Ellipse.png)
Dẫu mùa xuân có qua đi, trăm hoa có rơi rụng úa tàn, rồi thì mùa xuân cũng trở lại và muôn hoa vẫn đua nở, để hiến dâng cho đời những hương sắc xinh tươi.
![](https://t.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/256w/files/news/2025/02/09/w-chay-cong-ty-giay-thuan-thanh-23jpg-70405-1604.jpg)
Linh thiêng lễ rước Tam tổ Trúc Lâm tại hội Tây Yên Tử tỉnh Bắc Giang
Xuân Muôn Nơi![](https://sf.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/v0.0.237/templates/themes/images/icon/Ellipse.png)
Sáng 9/2, dù thời tiết Bắc Giang rất lạnh, hàng chục nghìn người dân và du khách vẫn có mặt tại quảng trường trung tâm dự lễ khai hội.
![](https://t.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/256w/files/content/2025/02/09/f7c6070d-9691-4674-a22a-612308f2cdcd-0103.jpeg)
Khai hội "Xuân xanh an lạc" tại chùa Long Hưng
Xuân Muôn Nơi![](https://sf.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/v0.0.237/templates/themes/images/icon/Ellipse.png)
Sáng ngày 11 tháng Giêng năm Ất Tỵ, nhằm ngày 8/2/2025, tại chùa Long Hưng (thôn Phương Trạch, xã Vĩnh Ngọc, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội) đã khai mạc Lễ hội "Xuân Xanh An Lạc" nằm trong khuôn khổ Lễ hội truyền thống Đình Làng Phương Trạch năm 2025, với sự tham dự của nhân dân Phật tử, du khách gần xa.
![](https://t.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/256w/files/news/2025/02/08/080a3806-1113.jpeg)
“Nghênh xuân kiến hỷ”
Xuân Muôn Nơi![](https://sf.ex-cdn.com/phatgiao.org.vn/v0.0.237/templates/themes/images/icon/Ellipse.png)
Đây là chủ đề lễ hội khai xuân với nhiều tiết mục đặc sắc nhằm chào đón một năm mới bình an, thịnh vượng, do Không gian Văn hóa Nghệ thuật Phật giáo Diệu Tướng Am (TP.HCM) tổ chức, sáng 7/2.
Xem thêm