450
Phát hiện và trùng tu bảo tháp Đại Sư Linh Thụy - Di sản Phật giáo hơn 260 năm tại Ninh Hoà
Trên hành trình gìn giữ và phát huy di sản Phật giáo Việt Nam, mỗi phát hiện từ bia ký, sắc tứ hay cổ tự đều góp phần làm sáng tỏ bề dày lịch sử hoằng pháp của các bậc Tổ sư tiền nhân. Đặc biệt, những di tích trải qua hơn hai thế kỷ như bảo tháp của Đại Sư Linh Thụy – Đại Quang không chỉ là chứng tích khảo cổ – văn hóa mà còn là biểu tượng tâm linh, nơi muôn đời Phật tử quy ngưỡng, tri ân công đức khai sơn, hoằng hóa.
Bài viết sau đây ghi nhận phát hiện quan trọng từ văn bản “Chuẩn Đề Hội Thích”, đồng thời phản ánh công tác trùng tu bảo tháp Đại Sư Linh Thụy tại thôn Bình Trị, xã Tân Định, tỉnh Khánh Hòa – một di sản quý báu gắn liền với sự hình thành và phát triển của Phật giáo vùng đất Bình Khang xưa.
1. Phát hiện quan trọng từ văn bản cổ Chuẩn Đề Hội Thích
Trong số 34 (tháng 01 năm 2025) của Tập san Liễu Quán do Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán – Huế ấn hành, tác giả Thích Đồng Dưỡng đã công bố một phát hiện quan trọng về di sản Phật giáo tại vùng đất Ninh Hòa.
Đó là văn bản cổ “Chuẩn Đề Hội Thích”, hiện được lưu giữ tại chùa Thiên Bửu, thôn Bình Thành, xã Ninh Bình (cũ), tỉnh Khánh Hòa. Văn bản này được san khắc vào năm Cảnh Hưng thứ 20 (1759) dưới triều vua Lê Hiển Tông, do Đại sư Đại Huệ Quảng Đức, trú trì chùa sắc tứ Vạn Thiện (huyện Tân Định, phủ Bình Khang) chủ trì.
Đặc biệt, phần “Chư Tăng Trợ Khắc Chuẩn Đề Hội Thích” có đề cập đến Đại Sư Linh Thụy, một bậc cao tăng của dòng Tế Thượng Chánh Tông, đời thứ 37. Đây là thông tin quan trọng, cho phép xác định niên đại của một vị Tổ sư gắn liền với lịch sử Phật giáo vùng Ninh Bình – Bình Trị – Tân Định.
2. Bảo tháp Đại Sư Linh Thụy – chứng tích hơn 260 năm
Hiện nay, bảo tháp của Đại Sư Linh Thụy được phát hiện tại cánh đồng thôn Bình Trị, xã Ninh Bình (cũ), nay là xã Tân Định, tỉnh Khánh Hòa; chỉ cách chùa Hưng Long khoảng 500 mét về hướng Đông.
Bảo tháp cao ba tầng, có dấu tích tường bao quanh, phần bia gắn trên thân tháp vẫn còn rõ nét, khắc dòng chữ Hán trang nghiêm:
「嗣上正宗三十七大 上靈下瑞諱大光定位之塔。甲午年良月日時而來。乙酉年二月二十二日亥時去。」
Dịch nghĩa:
Tế Thượng Chánh Tông, đời thứ 37, Thượng Linh hạ Thụy, húy Đại Quang, định vị chi tháp. Sinh vào năm Giáp Ngọ, tháng tốt, ngày tốt, giờ tốt. Viên tịch vào giờ Hợi, ngày 22 tháng 02, năm Ất Dậu.
Bia ký này không chỉ cung cấp thông tin hành trạng của Đại Sư, mà còn xác định được niên đại hình thành của ngôi tháp – vào giữa thế kỷ XVIII. Đây là chứng tích quan trọng cho thấy Phật giáo đã hiện diện và phát triển mạnh tại vùng đất Bình Khang (Khánh Hòa) từ rất sớm.
3. Giả thiết về vị khai sơn Chùa Hưng Long
Do tháp Đại Sư tọa lạc ngay trong phạm vi thôn Bình Trị và chỉ cách chùa Hưng Long khoảng 500m, có thể giả thiết rằng chính Đại Sư Linh Thụy – Đại Quang là vị khai sơn lập tự của ngôi chùa này.
Nếu giả thiết này được chấp nhận, thì Chùa Hưng Long có thể được xác định là một trong những ngôi cổ tự lâu đời nhất của Khánh Hòa, có niên đại hơn 260 năm. Đây là bằng chứng quý giá về sự phát triển của Phật giáo thời Lê Trung Hưng trên vùng đất Bình Khang.
4. Giá trị lịch sử và văn hóa tâm linh
Bảo tháp Đại Sư Linh Thụy không chỉ mang giá trị khảo cứu lịch sử, mà còn là di sản tâm linh đặc biệt. Nó là dấu tích chứng minh sự hiện diện của các bậc Cao Tăng đã khai mở Phật pháp, dựng xây ngôi chùa, hoằng hóa độ sinh, và để lại dấu ấn bất hủ trong lòng tín đồ.
Về mặt văn hóa, bảo tháp cùng chùa Hưng Long là một chỉnh thể tôn giáo – tâm linh gắn bó mật thiết với đời sống cộng đồng thôn Bình Trị, xã Ninh Bình xưa, nay là xã Tân Định, và rộng hơn là vùng đất Khánh Hòa. Đây là minh chứng sinh động cho truyền thống "hộ quốc an dân" của Phật giáo Việt Nam qua nhiều thế kỷ.
5. Công tác trùng tu – giữ gìn di sản quý báu
Nhận thức được giá trị đặc biệt này, vào cuối tháng 4 năm 2025, Đại đức trụ trì chùa Hưng Long – Tỳ kheo Thích Đức Hỷ đã trình bày với Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thị xã Ninh Hòa lúc bấy giờ
Được sự hoan hỷ chấp thuận của Thượng tọa Thích Nhuận Đức – Trưởng ban Trị sự, cùng chư Tôn đức Thường trực và sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, công trình trùng tu Bảo tháp Đại Sư Linh Thụy đã được khởi công. Đông đảo Phật tử gần xa phát tâm công đức, đóng góp tài lực, vật lực để bảo tồn di sản quý báu này.
6. Hướng đến sự phụng thờ muôn đời
Sau khi trùng tu, bảo tháp sẽ trở thành nơi phụng thờ và tưởng niệm trang nghiêm bậc Tổ sư khai sơn, đồng thời là điểm hành hương cho Phật tử khắp nơi. Đây sẽ là minh chứng sống động về sự trường tồn của Phật giáo trên đất Khánh Hòa, là di sản văn hóa – tôn giáo được gìn giữ cho muôn đời sau.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Hà Nội: HT.Thích Giác Nhiệm chứng minh Lễ cầu siêu đồng bào tử nạn do thiên tai tại chùa Ngọc Quang
Tin tức
09:00 10/11/2025
Sáng ngày 9/11/2025 (nhằm ngày 20/9/ Ất Tỵ), Trưởng lão Hòa Thượng Thích Giác Nhiệm - Ban giám hiệu Trường Phật học Cần Thơ, Ban Trung tâm Phật học ứng dụng tại Cần Thơ, Trụ trì tịnh xá Huệ Quang – Cần Thơ đã quang lâm chứng minh, khai thị khuyến tu đến Phật tử tại chùa Ngọc Quang - Hà Nội.
Ứng dụng Kinh Pháp Cú vào đời sống
Tin tức
08:19 10/11/2025
Chủ nhật ngày 09/11/2025 (20/09 Ất Tỵ), theo lịch trình định kỳ hàng tháng, vào chủ nhật tuần đầu, diễn ra khóa tu học Kinh Pháp Cú do ban tổ chức ấn định.
Hòa thượng Chủ tịch sách tấn Tăng Ni Liên tông Tịnh độ Non Bồng
Tin tức
16:18 09/11/2025
Sáng 9/11, tại khóa huân tu “Tam Nhựt Hành Trì” do Liên tông Tịnh độ Non Bồng tổ chức, Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn - Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN - đã quang lâm chứng minh và có thời pháp thoại sách tấn chư Tăng Ni hành giả.
Nghệ An trang nghiêm khai mạc Lễ hội Quán Âm Nam Hải
Tin tức
20:54 08/11/2025
Sáng 7/11 (nhằm ngày 18 tháng 9 năm Ất Tỵ), tại chùa An Thái (xã Quỳnh Phú, huyện Quỳnh Lưu cũ), Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Nghệ An long trọng tổ chức lễ khai mạc Lễ hội Quán Âm Nam Hải năm 2025.
Xem thêm
