Cơ sở pháp lý

Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai, tiền thân là Quỹ hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung thành lập theo Quyết định số 1253/QĐ-BNV của Bộ Nội vụ ngày 24 tháng 8 năm 2008, đổi tên thành Quỹ cộng đồng phòng tránh thiên tai và mở rộng phạm vi hoạt động từ miền Trung ra toàn quốc theo Quyết định số 2406/QĐ-BNV của Bộ Nội vụ ngày 24 tháng 10 năm 2018.

Đến nay, Quỹ đã hoạt động tròn 15 năm.

Quỹ là một tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận, nguồn vốn có được từ đóng góp của các sáng lập viên và từ tài trợ, đóng góp hoàn toàn tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật. Mục đích hoạt động của Quỹ là hỗ trợ các địa phương và người dân trong cả nước nâng cao năng lực chủ động phòng tránh thiên tai, giảm thiểu và khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra. Ngoài ra, Quỹ còn tài trợ cho các chương trình nhân đạo, từ thiện khác.

Quỹ chịu sự quản lý nhà nước của Bộ Nội vụ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về lĩnh vực Quỹ hoạt động.

"Tổng số tiền Quỹ vận động tài trợ từ khi thành lập đến cuối năm 2023 đạt gần 609,7 tỷ đồng. Nhiều doanh nghiệp, doanh nhân, các tổ chức, cá nhân đã nhiệt tình đồng hành, ủng hộ cho hoạt động của Quỹ, cả về tài chính và vật tư, phương tiện, giúp Quỹ được thuận lợi để thực hiện chương trình, mục tiêu của mình".

Ông Phan Diễn, Chủ tịch Quỹ

Mười lăm năm qua, Quỹ thực hiện phương châm Kết nối sức mạnh cộng đồng - Phòng tránh thiên tai, làm cầu nối đưa các tấm lòng vàng đến với người dân ở những vùng khó khăn, vùng bị thiên tai gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại, Đồng hành - Sẻ chia giúp đỡ người dân hướng đến cuộc sống an toàn, tốt đẹp hơn.

Tuy kết quả mà Quỹ đạt được rất khiêm tốn so với nhu cầu của xã hội, nhưng những đóng góp của Quỹ được cơ quan Trung ương, các địa phương và người dân đánh giá thật sự có hiệu quả, thiết thực và có ý nghĩa.

Những kết qủa ấn tượng

Kết quả của công tác vận động tài trợ để thực hiện mục tiêu của Quỹ

Ngay khi Quỹ đi vào hoạt động, nhiều đồng chí lãnh đạo các cơ quan Trung ương, các tỉnh thành đã nhiệt tình giúp đỡ vận động tài trợ cho Quỹ. Nhiều doanh nghiệp, doanh nhân, các tổ chức, cá nhân đã nhiệt tình đồng hành, ủng hộ, tài trợ cho Quỹ, cả về tài chính và vật tư, phương tiện, giúp Quỹ có điều kiện và nguồn lực để nhanh chóng triển khai thực hiện những chương trình, mục tiêu của mình.

Trong những năm đầu nguồn tài trợ của Quỹ chủ yếu đến từ các doanh nghiệp lớn của nhà nước. Những năm sau, nguồn tài trợ từ các doanh nghiệp tư nhân dần dần tăng lên. Khi Quỹ mở rộng hoạt động ra cả nước (năm 2018), Tập đoàn Vingroup và một số doanh nghiệp tư nhân lớn đã đến với Quỹ, tài trợ cho Quỹ với quy mô lớn và ổn định thường xuyên, tạo thuận lợi lớn cho hoạt động của Quỹ. Hiện nay tài trợ của Tập đoàn Vingroup (thông qua Quỹ Thiện Tâm) là nguồn tài trợ chính của Quỹ. Nguồn tài trợ từ các doanh nghiệp và tổ chức nước ngoài còn ít.

Tổng số tiền Quỹ vận động tài trợ được trong 15 năm qua, tính đến cuối năm 2023 đạt 609,7 tỷ đồng. Trong đó:

- Khối các doanh nghiệp nhà nước: 200,9 tỷ đồng

- Khối các doanh nghiệp tư nhân : 367,4 tỷ đồng

- Các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài: 32,7 tỷ đồng

- Các tổ chức, cá nhân khác: 8,7 tỷ đồng

Đặc biệt, lãnh đạo Thành ủy, Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng đã giúp đỡ Quỹ chí tình, tạo điều kiện cho Quỹ có trụ sở làm việc khang trang, vận động các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn Thành phố hỗ trợ, đồng hành cùng Quỹ, giới thiệu cán bộ cho Quỹ, giúp Quỹ hoạt động thuận lợi ngay từ ngày đầu thành lập và phát triển cho đến ngày hôm nay.

Kết quả thực hiện các chương trình, dự án

Đặt trọng tâm hoạt động vào việc giúp người dân nâng cao năng lực chủ động phòng tránh thiên tai, trong 15 năm qua Quỹ đã sử dụng nguồn tài trợ có được để thực hiện các chương trình, dự án chủ yếu dưới đây. Các chương trình, dự án được chia thành 4 nhóm.

Nhóm I: Các công trình/dự án hỗ trợ trẻ em, học sinh

Xây dựng 122 công trình cộng đồng phòng tránh thiên tai

Các công trình này bao gồm: 88 nhà lớp học và trường học (mầm non, tiểu học, trung học cơ sở), 20 trạm y tế, 14 nhà sinh hoạt cộng đồng. Trong đó có 3 công trình được xây dựng ở các hải đảo. Đây là những công trình nhà 2 tầng vững chắc, được xây dựng ở khu vực thường hay xảy ra bão, lũ, ngập lụt; lúc bình thường phục vụ tốt cho các nhu cầu an sinh xã hội như giáo dục, y tế, văn hóa; khi có thiên tai thì đây cũng là nơi tránh trú an toàn, tiện lợi cho khoảng 200 người/công trình. Các công trình này (nếu xếp liền nhau sẽ dài gần 5km) đến nay vẫn phát huy hiệu quả sử dụng tốt.

Các công trình phục vụ giáo dục đã đem lại chỗ học tập an toàn, khang trang cho hàng vạn học sinh.

Một số địa phương đã dựa vào công trình được Quỹ giúp xây dựng, bổ sung thành trường chuẩn quốc gia, đẹp đẽ, khang trang, góp phần nâng cao rõ rệt môi trường giáo dục tại địa phương.

Tổng mức đầu tư cho 122 công trình cộng đồng phòng tránh thiên tai là 467,8 tỷ đồng; trong đó Quỹ vận động tài trợ để xây dựng là 279,6 tỷ đồng và 1.880 tấn xi măng; nguồn vốn đối ứng của các địa phương là 188,2 tỷ đồng.

Xây dựng 142 bể bơi học đường tại 36 tỉnh/thành trên cả nước

Dự án xây dựng bể bơi học đường nhằm hỗ trợ đưa môn bơi lội vào chương trình học chính khóa từ cấp tiểu học, phòng tránh tai nạn đuối nước thường xảy ra rất thương tâm ở nhiều nơi với lứa tuổi thiếu niên nhi đồng, là đối tượng rất dễ bị tổn thương trong thiên tai. Các bể bơi được xây dựng có mái che và tường rào bảo vệ (nhà vòm) đã cung cấp chỗ tập bơi an toàn cho hàng vạn học sinh, giúp các cháu tăng khả năng chống chịu trước thiên tai, góp phần nâng cao sức khỏe và thể chất.

Dự án đã được các chuyên gia, nhà trường, người dân địa phương đánh giá cao. Tổng mức đầu tư là 137,3 tỷ đồng; trong đó Quỹ vận động tài trợ 88,3 tỷ đồng, nguồn vốn đối ứng của các địa phương là 49 tỷ đồng.

Chương trình hỗ trợ trang thiết bị trường học

Quỹ đã vận động tài trợ để trao tặng thiết bị dạy học, đồ dùng chăm sóc trẻ em cho gần 250 trường mầm non, trường tiểu học trên cả nước, giúp các cơ sở này khôi phục và cải thiện điều kiện học tập, sinh hoạt sau thiên tai. Tổng kinh phí thực hiện là 21,2 tỷ đồng, tất cả đều do Quỹ vận động và tài trợ cho các trường.

Chương trình “Vì tương lai xanh” hỗ trợ khẩn cấp cho học sinh bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh

Với mục tiêu “Không để học sinh nào phải bỏ học vì thiên tai“, chương trình Vì tương lai xanh trao tặng sổ tiết kiệm trị giá 10 triệu đồng, giúp các em học sinh có bố/mẹ/người nuôi dưỡng bị thiệt mạng, gia đình bị lũ lụt cuốn trôi mất nhà cửa, … để các em có thể tiếp tục duy trì việc học đến lớp 12. Chương trình còn hỗ trợ khẩn cấp cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn một khoản chi phí 2 - 3 triệu đồng để các em mua sắm lại đồ dùng học tập, sách vở, quần áo - chuẩn bị trở lại trường lớp sau lũ lụt. Ban giám đốc Quỹ cũng đến thăm các gia đình có người thân bị lũ lụt cuốn trôi, động viên gia đình vượt qua nỗi đau.

Trong đại dịch Covid-19, hàng trăm trẻ em ở TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Đồng Tháp, Long An, Tiền Giang trở thành mồ côi, có nguy cơ phải bỏ học đã được Quỹ phối hợp với Đoàn TNCS HCM rà soát để hỗ trợ khẩn cấp.Tổng số học sinh được nhận sổ tiết kiệm 10 triệu đồng là 432 cháu; số học sinh được hỗ trợ 2-3 triệu đồng là 594 cháu. Số tiền Quỹ quyên góp được và sử dụng cho chương trình này là 5,9 tỷ đồng.

"Hoà Bình là tỉnh miền núi nghèo, hệ thống sông suối, hồ đập phân bố rộng khắp trên địa bàn tỉnh và ở các vị trí hiểm trở; thiên tai xảy ra liên tiếp và gây nhiều thiệt hại nặng nề. Với sự đồng hành, quan tâm của Quỹ trong thời gian qua đã góp phần giảm thiểu rủi ro thiên tai cho tỉnh. Đặc biệt các dự án hỗ trợ dành cho trẻ em như xây dựng trường học, bể bơi, học bổng giúp địa phương khắc phụ khó khăn về nguồn kinh phí đầu tư phát triển kinh tế xã hội các vùng sâu, vùng xa".

(Thư của UBND tỉnh Hoà Bình gửi Quỹ)

Cổng thông tin Phật giáo Việt Nam đăng tải toàn bộ báo cáo hoạt động, thành tựu của Quỹ cộng đồng phòng tránh thiên tai trong 15 năm qua nhằm truyền cảm hứng tới Phật tử và nhân dân cả nước, cổ vũ hoạt động thiện nguyện của lãnh đạo và toàn bộ nhân viên Quỹ, xiển dương tinh thần cống hiến và phụng sự chúng sinh.

(Còn tiếp).