A. Hướng dẫn sắm lễ và cách bày trí lễ cúng rằm tháng 7 tại mộ

- Không cúng bằng giấy tiền, vàng mã.

- Không sát mạng chúng sinh để cúng.

- Có thể dùng hoặc không dùng pháp khí: chuông, mõ, khánh.

- Có thể cúng tại mộ trước vài ngày sau đó mới về cúng tại nhà.

1. Sắm lễ cúng rằm tháng 7 tại mộ

Sắm hai lễ: một lễ cúng thần linh; một lễ cúng vong linh của gia đình và thí thực cô hồn cùng một lễ.

Sắm lễ cúng thần linh: nến, hoa, quả, xôi, nước (số lượng tùy duyên).

Sắm cúng thí thực: nến, hoa, quả, xôi, nước, bánh kẹo, khoai, ngô... (số lượng tùy duyên).

2. Cách bày trí lễ cúng rằm tháng 7 tại mộ

a. Trường hợp gia đình có khu lăng mộ gia tộc.

- Một lễ cúng vong linh, thí thực cô hồn chung.

- Lễ cúng thần linh:

+ Trường hợp khu lăng mộ gia tộc có đặt bát hương thờ thần linh và khu nghĩa trang có đền thờ thần linh: bày lễ cúng thần linh tại khu lăng mộ hoặc sắm thêm cả lễ cúng thần linh tại đền thờ thần linh của nghĩa trang.

+ Trường hợp khu lăng mộ gia tộc không đặt bát hương thờ thần linh, nhưng khu nghĩa trang có đền thờ thần linh: tùy gia đình đặt lễ cúng thần linh tại khu lăng mộ hoặc đền thờ thần linh.

+ Trường hợp khu lăng mộ gia tộc và khu nghĩa trang đều không có đền/ bát hương thờ thần linh thì đặt lễ cúng thần linh cùng địa điểm đã chọn cúng vong linh, thí thực.

b. Trường hợp gia đình có nhiều mộ đặt rải rác ở nghĩa trang.

- Sắm một lễ cúng vong linh, thí thực.

Địa điểm bày lễ cúng: tùy gia đình chọn tại một ngôi mộ.

- Lễ cúng thần linh:

Nếu nghĩa trang có đền thờ thần linh, thì đặt lễ cúng tại đền thờ thần linh.

Nếu nghĩa trang không có đền thờ thần linh, thì đặt lễ cúng thần linh cùng địa điểm đã chọn cúng vong linh, thí thực.

Sau đó đến các ngôi mộ khác thắp hương khấn mời vong linh về vị trí ngôi mộ đã chọn. Văn khấn như sau:

"Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni, Nam mô A Di Đà Phật! Con xin chư Phật gia hộ cho con thực hành hạnh hiếu thỉnh mời vong linh.

Con xin kính thỉnh vong linh (Cụ,... tên...) mất ngày... tháng... năm..., con tên là... ở tại... là (con...) của (cụ...), nhân tiết tháng Bảy - Vu Lan báo hiếu, chư Phật hoan hỷ, chư Tăng kiết hạ đem phúc lành tế độ chúng sinh, gia đình chúng con thiết lễ lòng thành, kính thỉnh vong linh cụ lai đáo về tại phần mộ của (Đọc tên ngôi mộ đã chọn)..., để con cháu chúng con thiết lễ cúng dường vật thực và tác lễ bố thí vật thực cho các vong linh tại nơi địa cuộc nghĩa trang này, phần phúc đó xin hồi hướng đáp đền ơn đức tiên tổ.

Con xin kính thỉnh vong linh hương hồn (cụ...) hoan hỷ.

Con thành tâm kính thỉnh.

Nam mô Hoan Hỷ Tạng Bồ Tát Ma Ha Tát (3 lần).

Rằm tháng 7 cúng gì cho đúng pháp và có phúc báu?

B. Nghi thức cúng lễ rằm tháng 7 tại mộ

1. Nguyện Hương

Có hai mục văn nguyện hương: (a) Dùng hương đốt, hương trầm,…; (b) Dùng tâm hương.

(Quỳ)

a. Dùng hương đốt, hương trầm,…

Nguyện đem lòng thành kính

Gửi theo đám mây hương

Phảng phất khắp mười phương

Cúng dường ngôi Tam Bảo

Thề trọn đời giữ đạo

Theo tự tính làm lành

Cùng pháp giới chúng sinh

Cầu Phật từ gia hộ

Tâm Bồ đề kiên cố

Chí tu đạo vững bền

Xa biển khổ nguồn mê

Chóng quay về bờ giác

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

b. Dùng tâm hương

Nguyện ý thành, tâm kính

Biến mãn khắp mười phương

Cúng dường ngôi Tam Bảo

Thề trọn đời giữ đạo

Theo tự tính làm lành

Cùng pháp giới chúng sinh

Cầu Phật từ gia hộ

Tâm Bồ Đề kiên cố

Chí tu đạo vững bền

Xa biển khổ nguồn mê

Chóng quay về bờ giác

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

2. Văn khấn rằm tháng 7 tại mộ

(Quỳ gối, chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Chúng con xin thỉnh chư Thiên, chư Thần linh cai quản nơi địa cuộc nghĩa trang (tên)… quang giáng về đây, chứng giám lòng thành và ủng hộ cho gia đình chúng con. Đệ tử con tên là:… Pháp danh:… Hiện đang ở tại:… gia đình chúng con có phần mộ an táng tại nơi đây. Hôm nay là ngày… tháng… năm…, nhân tiết tháng Bảy - Vu Lan báo hiếu, chư Phật hoan hỷ, chư Tăng kiết hạ đem phúc lành tế độ chúng sinh, chúng con hướng tới gia tiên tiền tổ, thân nhân quá vãng cùng các vong linh cô hồn ngạ quỷ tại khu địa cuộc nghĩa trang này, nên chúng con sắm sửa vật thực lòng thành dâng lên hiến cúng.

Đệ tử con chân thật tu học dưới sự giáo dưỡng của Sư Phụ và chư Tăng chùa Ba Vàng (tu ở chùa nào thì đọc tên chùa đó), với sự chân thật nương tựa Tam Bảo, con xin được nương oai lực Tam Bảo, xin thỉnh mời các cụ gia tiên họ (Trần, Phạm...) và các vong linh (tên)… cùng các vong linh cô hồn ngạ quỷ tại khu địa cuộc nghĩa trang này, được nương năng lực của Tam Bảo, mà vân tập về tại nơi đây, dự pháp nghe kinh thọ tài ẩm thực hiến cúng của gia đình chúng con. Chúng con nhất tâm mời thỉnh.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

3. Lễ Tán Phật

(Quỳ hoặc đứng; pháp khí: khánh)

Đại từ đại bi thương chúng sinh,

Đại hỷ đại xả cứu hàm thức,

Tướng đẹp sáng ngời dùng trang nghiêm.

Chúng con chí tâm thành đảnh lễ. (1 chuông)

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả chư Phật ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả chính Pháp ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)

4. Tán Pháp

(Ngồi; khai chuông mõ)

Pháp Phật sâu mầu chẳng gì hơn,

Trăm ngàn muôn kiếp khó được gặp.

Nay con nghe thấy vâng gìn giữ,

Nguyện hiểu nghĩa chân đức Thế Tôn.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần. 3 chuông)

5. Tụng Kinh: Bài Kinh Chuyện Ngạ Quỷ Serinì (Serinìpeta)

Bậc Ðạo Sư kể chuyện này trong khi đang trú tại tinh xá Kỳ Viên (Jetavana).

Tương truyền ở quốc độ Câu-lâu (Kuru) tại thành phố Hat-thi-ni-pu-ra có một gái giang hồ tên là Se-ri-nì. Khi dân trong thành chào đón chư Tăng đến thuyết pháp, họ thúc giục nàng:

- Nàng hãy đến cúng dường chư Tăng để tạ ân.

Nàng từ chối đáp:

- Sao tôi lại phải cúng dường lễ vật cho các Sa-môn trọc đầu này chứ? Sao tôi lại phải từ bỏ một thứ gì đó vì con người vô dụng ấy?

Khi từ trần, nàng tái sanh làm một nữ ngạ quỷ ở sau hào lũy của một tường thành nơi biên địa. Thế rồi một cư sĩ tại gia từ thành Hat-thi-ni-pu-ra đến vùng thành lũy này để buôn bán, vào lúc rạng đông đi ngang hào lũy để điều hành công việc, trông thấy nữ ngạ quỷ liền hỏi, qua vần kệ:

Trần truồng và xấu xí hình dung,

Hốc hác và thân thể nổi gân,

Người ốm yếu, xương sườn lộ rõ,

Ngươi là ai hiện đến đây chăng?

Nữ ngạ quỷ đáp:

Tôn giả, con là ngạ quỷ nương,

Thần dân khốn khổ của Diêm Vương,

Vì con đã phạm hành vi ác,

Con đến cõi ma đói ẩn thân.

Vị cư sĩ ngâm kệ hỏi:

Ngày xưa đã phạm ác hành gì,

Do khẩu, ý, thân đã thực thi?

Vì hạnh nghiệp nào ngươi đã tạo,

Từ đây tới cảnh giới âm ty?

Nữ ngạ quỷ đáp lại vần kệ:

Con đã đi quanh bến tắm công,

Lang thang suốt cả nửa tuần trăng,

Mặc dù bố thí là công đức,

Con chẳng cho mình chỗ trú thân.

Khi con khát nước, đến dòng sông,

Sông nước trở thành bãi trống không,

Những lúc nắng, con ngồi bóng mát,

Tàng cây lại hóa nóng bừng bừng.

Cơn gió như thiêu đốt, lửa hồng,

Thổi ào lên khắp cả thân con,

Nhưng con xứng đáng nhiều đau khổ,

Hơn thế này, Tôn giả đoái thương.

Xin Tôn giả đến Hat-thi-ni,

Và kể chuyện ngay với mẹ già:

"Ta đã thấy con bà thuở trước,

Thần dân khốn khổ cõi Diêm-la,

Vì nàng đã phạm hành vi ác,

Từ cõi đời đi đến cõi ma".

Giờ đây con có món tư trang,

Ðể dành lên đến bốn trăm ngàn,

Con không hề nói cho ai biết,

Con đã giấu ngay dưới tọa sàng.

Xin mẹ con dâng lễ cúng dường,

Phước phần hồi hướng đến tên con,

Chúc bà được sống đời trường thọ,

Khi mẹ con dâng lễ cúng dường,

Hồi hướng về con phần phước đức,

Thỏa nguyền, con hạnh phúc hân hoan.

Trong lúc nữ ngạ quỷ kể chuyện này, vị ấy chú ý lắng nghe lời nói, và về sau, khi đã làm xong công việc, vị ấy đến kể chuyện kia cho bà mẹ nó.

Người ấy thuận lòng, vội nói ra:

"Ðược rồi!" và đến Hat-thi-ni,

Nói: "Ta đã thấy con bà đó,

Khốn khổ, thần dân cõi Dạ-ma,

Vì đã tạo nên điều ác nghiệp,

Từ đời này đến cõi tà ma".

Dịp kia, nàng đã bảo cùng ta:

"Xin kể chuyện ngay với mẹ già,

Ta đã thấy con bà thuở trước,

Thần dân khốn khổ cõi Diêm-la,

Vì nàng đã phạm hành vi ác,

Từ cõi đời đi đến cõi ma".

Giờ đây nàng có món tư trang,

Ðể dành lên đến bốn trăm ngàn,

Nàng không hề nói cho ai biết,

Nàng đã giấu ngay dưới tọa sàng.

Xin mẹ nàng dâng lễ cúng dường,

Phước phần hồi hướng đến cho nàng,

Chúc bà được sống đời trường thọ,

Khi mẹ nàng dâng lễ cúng dường,

Hồi hướng về nàng phần phước đức,

Thỏa nguyền, nàng hạnh phúc hân hoan.

Do vậy, bà dâng lễ cúng dường

Phước phần hồi hướng đến tên nàng,

Tức thì nữ quỷ liền an lạc,

Hạnh phúc, dung nhan đẹp lạ thường!

Khi mẹ nàng nghe chuyện này, bà liền cúng dường Tăng chúng như nàng ước nguyện và hồi hướng công đức về nàng. (3 chuông)

(Trích: Kinh Tạng Nam Truyền, Tiểu Bộ Kinh 3, Ngạ Quỷ Sự, Tiểu Phẩm, Chuyện Ngạ Quỷ Serinì, trang 373 – 376)

(Chủ sám khai thị cho vong linh)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni, con xin được nương oai lực của Tam Bảo, nói cho các vong linh về ý nghĩa lời Đức Phật dạy trong bài kinh liên hệ với việc làm hôm nay của con.

Hỡi các vong linh (ngạ quỷ, cô hồn), bài kinh trên nói về một cô gái, do lúc sống mang thân người không biết làm công đức, vì vậy nên khi chết do không có phước, khiến bị đọa làm ngạ quỷ, chịu đời sống vô cùng khổ sở. Sau đó ngạ quỷ do nhân duyên nhờ người cư sĩ nói chuyện với bà mẹ, để bà mẹ cúng dường Tam Bảo hồi hướng phước cho, nên đã thoát khỏi cảnh ngạ quỷ khổ đó. Hôm nay nhân mùa Vu Lan báo hiếu, xá tội vong nhân, con như pháp tùy duyên xin cúng dường Tam Bảo, hộ trì Tam Bảo, hộ trì chư Tăng tại chùa… (nếu tại Chùa Ba Vàng thì đọc: Chùa Ba Vàng, Phường Quang Trung, Thành phố Uông Bí, Tỉnh Quảng Ninh), với số tịnh tài là… và xin hồi hướng phúc lành tạo ra đó, đến cho các vong linh, nguyện phúc lành này sẽ giúp cho các vong linh tiêu trừ phần nào nghiệp khổ, để thọ thực được phần thức ăn hiến cúng của gia đình chúng con và phát sinh được nhân duyên, được quy y Tam Bảo tu theo Phật Pháp sớm thoát cảnh khổ.

Chúng con cúng dường Tam Bảo với số tiền là… để hồi hướng phúc đến cho chư Thiên, chư Thần linh tại nơi địa cuộc nghĩa trang này.

6. Cúng thực

a. Văn bạch

(Quỳ gối; chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni, giờ này con xin tác lễ cúng dường vật thực.

Thượng: Chúng con xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.

Trung: Chúng con xin cúng dâng lên chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh.

Hạ: Chúng con xin cúng dường cho chư Thiên, chư Thần Linh, Thổ Địa tại nơi đây.

Sau: Chúng con xin được nương oai lực Tam Bảo, chúng con xin thỉnh mời và hiến cúng cho các vong linh gia tiên họ (...) và các vong linh (tên):… cùng các vong linh nơi địa cuộc nghĩa trang này.

b. Tụng Thần Chú Cúng Thực

(Ngồi, pháp khí: mõ)

Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đá tha nga đá phả rô chỉ để ám tam bạt ra tam bạt ra hồng. (7 lần. 1 chuông)

Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra đát tha nga đá ra đát điệt tha án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (7 lần. 1 chuông)

Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (7 lần. 3 chuông)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni, thỉnh các chúng đã lãnh thọ phước báu, vật thực tại đàn lễ này, cùng chúng con phát tâm Bồ Đề, thực hành công hạnh Bồ Đề:

"Phát tâm Bồ Đề

Hộ trì Tam Bảo

Chuyển tải Phật pháp

Rộng khắp thế gian" (3 lần)

Nguyện chư vị tinh tấn Bồ Đề, cầu Vô Thượng Đạo. (1 vái)

7. Phục Nguyện

(Quỳ, chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

Chúng con cũng nguyện cầu cho tất cả các vong hồn tiên tổ, thân quyến quá vãng và các chúng vong linh (ngạ quỷ, cô hồn), đã thọ nhận lễ hiến cúng của chúng con, được kết duyên pháp lữ với chúng con, đời đời kiếp kiếp trợ duyên cho nhau tu hành cho tới ngày thành Phật. Chúng con cũng xin hồi hướng phúc lành, trong đàn lễ hiến cúng này, đến cho gia đình chúng con (nguyện gì đọc nấy)… và toàn thể gia đình, cùng nhau tinh tấn tu hành theo chính Pháp của Phật, cho tới ngày liễu thoát luân hồi sinh tử.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

8. Tam Tự Quy

(Quỳ hoặc đứng; pháp khí: khánh)

Tự quy y Phật, nguyện cho chúng sinh, hiểu thấu đạo lớn, phát tâm Vô Thượng. (1 chuông. 1 lễ)

Tự quy y Pháp, nguyện cho chúng sinh, thâm nhập kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 chuông. 1 lễ)

Tự quy y Tăng, nguyện cho chúng sinh, quản lý đại chúng, hết thảy không ngại. (3 chuông. 1 lễ)

(Kết lễ)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Khóa lễ của chúng con đã viên mãn, chúng con xin dọn đồ cúng lễ. Chúng con xin thành kính tri ân Tam Bảo và tùy hỷ các vị hộ Pháp, quỷ thần đã tham gia khóa lễ và ủng hộ cho khóa lễ công đức của chúng con. Nam mô Công Đức Lâm Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 vái)