Kể từ khi diễn ra “Hội nghị Đại biểu Thống nhất Phật giáo Việt Nam” vào tháng 11-1981, GHPGVN đã trải qua 8 kỳ đại hội và 6 lần tu chỉnh Hiến chương. Hiến chương mà Giáo hội đang áp dụng cho tới thời điểm này đã được Ban Tôn giáo Chính phủ phê chuẩn tại văn bản số 67/TGCP-PG ngày 19-1-2018. Qua quá trình thực hiện hoạt động Phật sự theo quy định của Hiến chương và căn cứ quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, chúng tôi nhận thấy vấn đề con dấu, pháp nhân của các chùa, tự viện, tịnh xá, tịnh thất, niệm Phật đường còn nhiều bất cập cần được xem xét.

Theo đó, đa phần các chùa, tịnh xá trên cả nước đã được cấp, khắc và cho sử dụng con dấu từ trước khi Luật Tín ngưỡng, tôn giáo có hiệu lực. Sau khi Luật Tín ngưỡng, tôn giáo (2016) có hiệu lực thì tại khoản 14, điều 2, thì “cơ sở tôn giáo gồm chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh thất, thánh đường, trụ sở của tổ chức tôn giáo, cơ sở hợp pháp khác của tổ chức tôn giáo”. Như vậy đối chiếu theo quy định của pháp luật thì chùa chỉ là cơ sở tôn giáo nên sẽ không được khắc, sử dụng con dấu theo quy định vì đối tượng được khắc dấu chỉ có tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc (như Ban Trị sự tỉnh, huyện...)

Bên cạnh đó theo quy định của Hiến chương Giáo hội, điều thứ 57 thì tự viện (chùa, tổ đình, tịnh xá, thiền viện, tu viện, tịnh viện, tịnh thất, niệm Phật đường) là đơn vị cơ sở của Giáo hội, dưới sự quản lý của các cấp Giáo hội (các cấp GHPGVN hay gọi là tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc gồm Trung ương Giáo hội, Ban Trị sự tỉnh, Ban Trị sự huyện). Như vậy, Hiến chương cũng chỉ xác định tự viện là đơn vị cơ sở, không phải là tổ chức tôn giáo trực thuộc.

Hiện nay, các con dấu của chùa đã cấp chỉ được sử dụng trong nội bộ, không sử dụng trong giao dịch hành chính với các cơ quan nhà nước. Bên cạnh đó chính quyền một số nơi còn đề nghị thu hồi con dấu đã cấp cho các chùa. Vì vậy, để thuận tiện cho các tự viện trong hoạt động tôn giáo và thuận tiện cho Giáo hội địa phương trong điều hành hoạt động phật sự, đề nghị Trung ương Giáo hội xem xét xác định lại vị trí pháp nhân của các tự viện là đơn vị cơ sở hay tổ chức tôn giáo trực thuộc, để có cơ sở xem xét về việc các tự viện có được khắc và sử dụng con dấu hay không?

Theo: GNO