Giá trị tuyệt vời của Thiền và Nguyện

Bạn đi tìm gì trong cuộc đời? Câu trả lời tuỳ thuộc vào bạn.

Nhưng bạn tìm gì và câu trả lời của bạn là gì, cuối cùng bạn cũng sẽ hiểu, sau tất cả những trải nghiệm: Càng đi tìm, càng không thấy. Càng tuỳ thuộc, càng cô đơn.

Tại sao? Tại trong tâm kẻ đi tìm, bao giờ cũng là đi tìm một ảo ảnh và trong tâm người tuỳ thuộc, bao giờ cũng tuỳ thuộc vào một giấc mơ. Chính ảo ảnh phóng chiếu từ tâm thức kẻ đi tìm và giấc mơ được tưởng tượng từ tâm thức người tuỳ thuộc làm cho hiện thực bị che lấp. Hiện thực đơn giản và chân thật đến mức tàn nhẫn và kém hấp dẫn với tâm thức đi tìm và tuỳ thuộc.

Không có chân lý nào được nhìn thấy cho kẻ đang rượt đuổi ảo ảnh và cũng không có sự thật nào được nhìn rõ cho một người đang mơ.

Giá trị tuyệt vời của Thiền và Nguyện 1
Để thiền, hãy bắt đầu bằng chánh niệm (ghi nhận có ý thức) hơi thở. Bạn ngồi yên ghi nhận sự có mặt đơn thuần của hơi thở ra vào và ý thức hơi thở ra vào.

Bạn, nếu đã từng trải nghiệm cô đơn trong tuỳ thuộc và vô vọng trong đi tìm, có thể từ nay cần khép lại. Từ nay đừng đi tìm nữa, đừng tuỳ thuộc nữa. Từ nay bắt đầu tập nhìn sâu vào trong ảo ảnh tự dựng và giấc mơ tự tưởng bên trong mình. Nhìn đủ lâu và đủ sâu để biết hiện thực đang mơ và hiện thực tự tưởng.

Khi và chỉ khi bạn thấy những gì bạn đi tìm và tuỳ thuộc đều chỉ là những phóng chiếu phi thực của những khao khát, sợ hãi, tổn thương, cô đơn và tham dục, bạn mới bắt đầu biết hiện thực đang là trong bạn và quanh bạn. Ảo ảnh tự dựng và giấc mơ tự tưởng mới bắt đầu sụp đổ. Bạn mới giải phóng và chữa lành được bạn trong hiểu biết, thương yêu và tự do.

Cô đơn để nhìn và trách nhiệm để thấy là tiền đề cho kết thúc đi tìm và tuỳ thuộc. Không có cô đơn, bạn không tự hiểu được bạn ở mức độ tiềm thức. Không có trách nhiệm, bạn không tự thấy được bạn ở những góc tối tâm tư. Những gì chưa ý thức được, cần cô đơn để tiếp xúc và thấu hiểu. Những gì ý thức được, cần trách nhiệm để dũng cảm thấy rõ và chữa lành.

Thiền[1] và Nguyện[2] là phương tiện kỳ diệu để cô đơn và trách nhiệm hội tụ. Qua thiền, qua quan sát tâm tư không thành kiến, qua an trú hơi thở như là chính mình trong phúc giây hiện tại, bạn không còn chạy trốn cô đơn. Qua nguyện, qua cam kết nhìn rõ sự thật, qua hướng tâm thấy đúng bản thân, bạn không còn tự quên trách nhiệm.

Ảo ảnh tự tạo, giấc mơ tự tưởng sẽ mờ dần và tan biến trong thiền và nguyện. Bạn thấy đúng bạn ở từng góc tối tâm tư và mức độ nhận thức. Bạn biết mình trong cô đơn và nguyên sơ trong không sợ hãi. Bạn có thể vẫn còn đó những việc cần phải làm, nhưng không có việc cần phải làm nào lấy mất trong bạn hiểu biết, thương yêu và tự do.

--------------

[1] Để thiền, hãy bắt đầu bằng chánh niệm (ghi nhận có ý thức) hơi thở. Bạn ngồi yên ghi nhận sự có mặt đơn thuần của hơi thở ra vào và ý thức hơi thở ra vào. Không cần phải lưu ý hơi thở vô ra, hơi thở dài ngắn, hay hơi thở vi tế và dịu êm. Đơn giản chỉ thở tự nhiên và biết rõ. Thở tự nhiên, biết rõ, không phán xét, chỉ cảm nhận hơi thở mang theo sự sống đang là. Thở và để hơi thở làm việc của nó. Tâm cũng tự nhiên làm việc của tâm. Bạn bấy giờ như những chứng nhân độc lập. Nhìn mọi thứ trong suốt đi qua. Hiện diện vắng lặng và trọn vẹn. Tâm niệm (cảm xúc hay suy nghĩ) hay thân hành (thở hay dao động) có mặt, không hưởng ứng, cũng không xa lánh. Biết và buông xả. Biết nó như là nó. Tận cùng buông xả. Chỉ hiện hữu như mình là và như thế giới là. Hiện hữu, tỉnh táo, sáng suốt, trọn vẹn và bất động.

Mức độ buông xả càng cao, mức độ nhất tâm và sáng suốt càng lớn. Khi thân bất động, tâm buông xả, định tĩnh và sáng suốt đến một mức độ mà ý niệm, tư duy về dục ái và bất thiện vắng mặt, một trạng thái thoả mãn và an ổn trong tâm và trên thân tự nhiên có thể có mặt nhiều giờ. Cô đơn bây giờ biến mất trong hạnh phúc. Bạn sẽ lần đầu tiên tiếp xúc và hiểu bạn ở mức độ tiềm thức. Bạn cũng sẽ lần đầu tiên trải nghiệm thật sự bi mẫn và tự do.

[2] Để nguyện, bạn có thể học theo hướng dẫn sau: Con kính lễ và biết ơn đức Phật, bậc giác ngộ trọn vẹn. Con kính lễ và biết ơn mọi hiện hữu minh triết và thiện đẹp, trong đó có thầy, bạn, cha mẹ và những thiện duyên. Con biết thế giới là biểu hiện của nội tâm. Nội dung tâm tư chính là kết quả của số phận. Không có ai và cũng không tại ai làm cho con tốt đẹp và có hạnh phúc, ngoại trừ lời nói, hành vi và suy nghĩ của chính mình. Đức Phật dạy cho chúng con con đường giác ngộ. Minh sư và thiện hữu hiến tặng cho chúng con những minh triết tịnh hóa qua kinh nghiệm tự thân. Nhưng nếu chúng con không ứng dụng, không học hỏi và thực tập, chúng con cũng không thể thiện đẹp và có hạnh phúc theo tâm nguyện mình được.

Vô thường, không trọn vẹn và vô ngã là sự thật như thật. Tham ái và chấp thủ là nguyên nhân của khổ là sự thật như thật. Vướng vào ái dục và mắc kẹt trong mặc cảm hơn kém làm con người khổ đau là sự thật như thật. Phạm hạnh và tiết độ làm thân khoẻ là sự thật như thật. Thiền định và bố thí làm tâm sáng và tĩnh an là sự thật như thật. Chúng con nguyện luôn ghi nhớ và tư duy sâu những sự thật như thật này để biết đúng thực trạng tự thân, biết đúng thực trạng tha nhân và tinh tấn cho những thiện đẹp cần tinh tấn vì mình, người và muôn hiện hữu.

Chúng con cũng nguyện chánh niệm, biết đủ, từ ái và nhớ ơn trên những lời nói, hành vi và suy nghĩ của mình qua từng sát na tâm thức. Người thấy, người nghe và người cảm được những thiện đẹp mà chúng con đã, đang và sẽ làm, xin cùng nhau hạnh phúc, sẻ chia và hộ niệm. Chúng con nguyện không giữ riêng bất cứ hạnh phúc nào mình có. Hiến tặng không tên là kim chỉ nam trên con đường chúng con đi tới. Tận cùng đi tới cho chánh kiến, chánh tư duy, chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh tinh tấn, chánh niệm và chánh định là hướng tâm ngày đêm của chúng con.

Chúng con kính lễ biết ơn Phật, bậc giác ngộ trọn vẹn. Chúng con kính lễ biết ơn Thầy, bạn, cha mẹ và những nhân duyên thiện đẹp cho chúng con thấy con như là chính mình trong từ ái, tỉnh thức và biết ơn.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Chùa Kim Sơn (Đà Nẵng), chùa Phước Lộc (Huế) cứu trợ đồng bào bị lũ lụt tại Đăk Lăk

Phật pháp và cuộc sống 08:22 26/11/2025

Trận lụt lịch sử tại các tỉnh Gia Lai, Đăk Lăk, Khánh Hòa đã gây ra nhiều tang thương cho bà con các vùng trũng thấp. Hơn 100 người chết và mất tích. Nước lũ đã nhấn chìm chia cắt nhiều làng thôn, tài sản hoa màu trôi theo dòng nước lũ. Thiệt hại lên đến hàng ngàn tỷ đồng.

Cúng dường đúng Chánh pháp mới có phước

Phật pháp và cuộc sống 15:05 25/11/2025

Trong nghi lễ cúng dường theo truyền thống Phật giáo nguyên thủy, luôn nhấn mạnh rằng: “Thực phẩm này chúng con làm hợp theo lẽ đạo, được cũng hợp theo lẽ đạo”.

Man mác lời ru

Phật pháp và cuộc sống 09:36 25/11/2025

Từ bao đời nay, người phụ nữ Việt Nam khi được làm mẹ đều biết ru con. Thông thường những lời ru là những bài dân ca theo thể thức “lục bát” được diễn theo lối hát-kể nhẹ nhàng về âm điệu nhưng sâu sắc về nội dung.

Xem thêm