Hoà thượng Thích Thánh Nghiêm nói về chuyện 'sinh - tử' 

Cuộc sống lúc cuối đời của tôi, phần lớn thời gian là ở Đài loan. Duy nhất có một lần tôi đã đi Mỹ vào mùa thu năm 2006.

Công việc ở Đài loan, tôi đều đã bàn giao xong, cũng không còn có nhiệm vụ gì quan trọng, hơn nữa những việc cần làm dường như đều đã hoàn tất. Thế nhưng vẫn còn một số việc mà tôi cần phải thực hiện, những việc này đối với tôi phần lớn là bị động, chủ động để làm, rất ít. Việc mà tôi muốn chủ động làm, đó là những hoạt động xã hội. Đây là công việc mà tôi ưa thích, vì chúng luôn mang lại cho tôi rất nhiều niềm vui. Chính vì vậy khi làm, trong tâm cảm thấy vô cùng nhẹ nhàng và thanh thản. Còn đối với những việc bị động, tôi chỉ là làm một cách ứng phó mà thôi, chẳng cần phải bỏ quá nhiều thời gian, tâm huyết vào đó. Được chủ động làm những việc mình muốn làm, đó là sự tự giác của bản thân, là một niềm phấn khởi. Những việc bị bắt buộc phải làm, đó chỉ là nhiệm vụ. Hơn nữa, cho dù là chủ động hay bị bắt buộc phải làm, đều đã không còn là trách nhiệm nặng nề. Vì thế đối với tôi, những ngày tháng còn lại chính là: "Cuộc sống thanh thản, an nhiên lúc cuối đời”.

Pháp môn niệm Phật trong lời dạy của HT. Thích Trí Tịnh

Trong khoảng thời gian cuối của cuộc đời mình, đã không còn bất cứ một việc gì có thể ràng buộc được tôi, khiến cho tôi phải phiền lòng suy nghĩ. Bởi những việc tôi có thể làm thì đã làm xong, những việc không cần thiết hoặc là không cần làm, thì sẽ không còn phải bận tâm nhiều đến nữa. Những người mà tôi đã gặp, những việc mà tôi đã làm, đều khiến tôi cảm thấy vô cùng mãn nguyện. Nếu như gặp phải những người không thật dễ mến, những việc không thực sự hài lòng, tôi vẫn cảm thấy rất vui vẻ. Có thể nói cuộc sống lúc cuối đời của tôi, thực sự vô cùng thanh thản.

Pháp Cổ Sơn, Ngày 29 tháng 4 năm 2008.

HT. Thích Thánh Nghiêm

Q. Ngọc – M. Thuận lược dịch