Chùa Bổ Đà: Nơi có mộc bản kinh Phật khắc trên gỗ thị cổ nhất thế giới

Nơi đây còn lưu giữ được nhiều kinh sách cổ, nhiều bản khắc ván in kinh cùng nhiều tượng Phật cổ. Theo thống kê sơ bộ, chùa có khoảng gần 2.000 ván khắc in của nhiều bộ kinh.

Trụ trì Thượng tọa Thích Nguyên Bình cho biết: Chùa Đồng Giới được xây dựng theo hướng Tây Nam trên một mảnh đất hình chữ nhật. Chùa được xây dựng theo “Nội công ngoại quốc”. Với hai hành lang dài nối liền nhà tiền đường ở phía trước với nhà hậu đường ở phía sau làm thành một khung hình chữ nhật bao quanh. Trong quá trình hình thành và phát triển, chùa đã được xây dựng thêm một số ngôi nhà khác như nhà tổ, là nơi thờ các vị sư từng trụ trì ở chùa nay đã viên tịch, cùng với nhà tăng, nơi ở của các nhà sư và một số kiến trúc khác như tháp và cổng tam quan chùa.

Về di vật xưa, trong chùa còn có cây Thiên đài thạch trụ, hệ thống tượng Phật, hệ thống hoành phi câu đối Hán Nôm, biển ngạch bằng gỗ, tủ kinh sách đã được in cùng khoảng 2.000 ván khắc kinh Phật đang được bảo quản tại đây.

Khắc ván in kinh Phật là một phần không thể thiếu của nhiều chùa ở nước ta dưới thời phong kiến. Việc khắc ván in kinh là công việc thường xuyên của chùa nhằm nhân bản các bộ kinh để cho tăng chúng và phật tử có tài liệu tụng niệm, học tập mỗi ngày. Do đó, thường thì những chùa có tiếng, có kinh phí thường cho khắc ván những bộ kinh của chốn tổ sơn môn, hoặc những bộ kinh nổi tiếng như Hoa Nghiêm, Lăng Nghiêm, Liên Hoa, Sa Di… Bởi vậy mà hệ thống kinh sách của các chùa ở nước ta đa dạng và phong phú. Nhiều ngôi chùa còn lưu giữ được hàng ngàn ván in kinh là một trong những di vật quan trọng có giá trị về lịch sử của chùa nói riêng và của Phật giáo nước nhà nói chung.

Ngôi chùa lưu giữ mộc bản kinh Phật khắc trên gỗ thị cổ nhất thế giới

Thượng tọa Thích Nguyên Bình cho biết, bộ ván hiện đang bảo quản tại chùa gồm nhiều bộ kinh, gồm có Tứ Phần Luật kinh; Hiền ngu Nhân Quả kinh…, đây là những ván được chế tác từ gỗ thị và được các nghệ nhân xưa dùng để in kinh.

Về mặt giá trị của bộ ván khắc, đã khẳng định chùa có truyền thống in khắc kinh nổi tiếng một vùng. Mặc dù ván khắc được bảo quản trong tủ gỗ nhưng trải qua thời gian bảo quản không đúng phương pháp nên đã có nhiều tấm bị mối xông gây hư hỏng, hơn nữa nhiều tấm vẫn còn để chồng lấn lên nhau dễ làm sứt nét chữ. Vì vậy, trong thời gian sắp tới nhà chùa có kế hoạch chỉnh lý và bảo quản theo đúng tiêu chuẩn, nhằm kéo dài tuổi thọ cho tài liệu.

Với mong muốn bảo tồn và phát huy giá trị của các bộ ván in kinh cũng như tri ân công lao của các bậc tiền nhân đã khổ công khắc ván in kinh, trong thời gian tới nhà chùa sẽ chỉnh lý và bảo quản khoa học các ván in còn lại nhằm kéo dài tuổi thọ cho bộ ván kinh này. Bên cạnh đó Thượng tọa Thích Nguyên Bình mong muốn in dập lại một bộ để nghiên cứu và khai thác giá trị nội dung của bộ kinh này. Đó cũng là cách để tri ân với các bậc tiền nhân đã bao năm gìn giữ để lại cho con cháu đời sau. 

Theo Báo Văn Hóa