450
Loài cây là biểu tượng của Đức Phật
Đó là Assattha - Cây Bồ-đề (Ficus religiosa, Bodhi Tree).
Assattha là loài đa có tán rộng, lá thuôn dài và chóp nhọn đặc trưng. Đây là cây bán ký sinh, thường mọc bám vào cây khác khiến cây chủ còi cọc, đôi khi mọc trên tường gây hư hại công trình [S.v.96].
Từ hạt nhỏ, nó phát triển thành cây to vững chãi. Trong văn học Pāli, tình mẫu tử được ví: “Tim người mẹ rung động khi thấy con như lá non cây assattha rung rinh trong gió” [Ja.v.328; vi.548].
Từ trước thời Đức Phật, assattha đã được xem là linh thiêng ở Ấn Độ, xuất hiện trên ấn của nền văn minh Mohenjodaro (trước 1.000 TTL). Đức Phật thành đạo dưới gốc assattha [D.ii.4], nên cây được gọi là “Cây Trí tuệ” (Jñānadruma) hay “Cây Giác ngộ” (Bodhirukkha), dù chỉ được nhắc hai lần trong phần đầu Tipiṭaka [D.ii.4; Ud.1 = Vin.i.1].
Tương truyền, trước khi Ngài thành đạo, vùng quanh gốc cây là bãi cát trắng, không cỏ mọc, các cây và hoa đều nghiêng mình lễ bái [Ja.iv.233].
Theo Nidānakathā, tuần lễ thứ hai sau khi giác ngộ, Đức Phật ngồi chiêm ngưỡng cây Bồ-đề vì lòng biết ơn nơi đã che chở Ngài [Ja.i.77]. Khi Ngài nhập định, những bẹ non đỏ ánh như san hô rơi xuống cúng dường [Ja.i.75]. Ở đây, từ aṅkura ám chỉ các lá non đỏ bóng đặc trưng của cây.
Từ thuở đầu Phật giáo, assattha trở thành biểu tượng của Đức Phật; tại Bharhut và Sanchi, hình tượng Ngài được thay thế bằng hình cây Bồ-đề. Mahāvastu gọi đây là “Đại thọ” (Mahādruma) [Mvu.ii.280]. Một cành Bồ-đề do Trưởng lão Ni Saṅghamittā - con vua Asoka - mang sang Sri Lanka thế kỷ 2 TTL, nay vẫn còn tại Anurādhapura. Một hậu duệ khác của cây gốc cũng đang mọc phía sau chùa Đại Giác (Mahābodhi) ở Bodhgaya.
____
Dịch và trích từ Nature and the Environment in Early Buddhism của Bhante S. Dhammika.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
"Ðang làm gì, phải ý thức việc đang làm"
Phật giáo thường thức
08:10 25/11/2025
"Bạn đã tỉnh thức đến mức nào trong đời bạn? Có phải bạn đang nghĩ đến sự tỉnh thức, hay là bạn đang thật sự tỉnh thức ?"
Kiếp trước gieo nhân gì mà kiếp này khổ?
Phật giáo thường thức
08:00 25/11/2025
Trong kinh Phật thường nói: “Nhân quả báo ứng như bóng theo hình, cho dù trải qua trăm kiếp ngàn đời, những điều đã tạo ra không hề mất”…Điều này khuyên răn chúng ta phải hết sức cẩn thận “các điều ác chớ làm, siêng làm các điều lành”.
Mũi tên phiền não
Phật giáo thường thức
19:30 24/11/2025
Đức Phật dạy khi một người bị trúng tên, người ấy không nên thắc mắc tìm hiểu về nguồn gốc mũi tên, ai bắn mũi tên...Việc cần phải làm ngay tức khắc là tìm cách nhổ mũi tên ra khỏi thân để thoát chết trước đã.
Xem thêm
