Thứ tư, 04/06/2025, 10:48 AM

Ngôi chùa gần 1.000 tuổi mang dấu ấn lịch sử Phật giáo, di sản văn hóa khảo cổ độc đáo

Chùa Nhẫm Dương (Kinh Môn) không chỉ là một ngôi chùa cổ kính mang đậm dấu ấn lịch sử Phật giáo, mà còn là một di sản văn hóa - khảo cổ có giá trị đặc biệt.

Theo sử liệu, chùa Nhẫm Dương được xây dựng từ thời Trần (1225 - 1400) - giai đoạn mà Phật giáo giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần dân tộc. Đặc biệt, vào khoảng thế kỷ XVII, chùa trở thành trung tâm tu tập, hoằng pháp và đào tạo tăng tài quan trọng của Thiền phái Tào Động tại Việt Nam.

Ngôi chùa gần 1.000 tuổi mang dấu ấn lịch sử Phật giáo, di sản văn hóa khảo cổ độc đáo 1
Chùa Nhẫm Dương vẫn giữ được cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc cổ kính

Nằm ẩn mình giữa hệ thống núi Nhẫm Dương thuộc phường Duy Tân, thị xã Kinh Môn, chùa Nhẫm Dương hay còn gọi là Thánh Quang tự là một trong ba ngôi chùa cổ kính từ thời Trần tọa lạc ở trên dãy núi này, cùng với chùa Châu Xá (Hoa Nghiêm tự) và chùa Xanh (Thiên Quang tự). Không chỉ nổi bật về cảnh quan thiên nhiên và kiến trúc cổ kính, chùa Nhẫm Dương còn mang trong mình những giá trị đặc biệt về lịch sử Phật giáo, khảo cổ học và văn hóa trong khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Ngôi chùa gần 1.000 tuổi mang dấu ấn lịch sử Phật giáo, di sản văn hóa khảo cổ độc đáo 2
Nhiều hiện vật quý hiếm được khai quật trong khuôn viên và xung quanh chùa, trong ảnh là hiện vật văn hóa Đông Sơn.

Thiền phái Tào Động được sáng lập bởi hai nhà sư Động Sơn Lương Giới và Tào Sơn Bản Tịch từ cuối đời Đường, sau truyền vào Việt Nam từ thế kỷ 17. Thiền sư Thủy Nguyệt – người khai sáng dòng Thiền Tào Động ở nước ta từng tu hành và truyền pháp tại đây. Dưới sự dẫn dắt của Thiền sư Thuỷ Nguyệt, chùa Nhẫm Dương trở thành nơi quy tụ tăng ni và Phật tử khắp nơi về học đạo, mở đầu cho một giai đoạn phát triển rực rỡ của Thiền phái này trong các thế kỷ tiếp theo.

Ngôi chùa gần 1.000 tuổi mang dấu ấn lịch sử Phật giáo, di sản văn hóa khảo cổ độc đáo 3
Tháp đá thời Lê trong khuôn viên chùa.

Ngày nay, dấu ấn về vai trò trung tâm Phật giáo xưa vẫn còn được lưu giữ rõ nét qua hai ngọn tháp đá thời Lê trong khuôn viên chùa. Tháp thứ nhất cao 5 tầng là nơi an trí xá lỵ của Đệ nhất tổ Thiền phái Tào Động Việt Nam - Thiền sư Thông Giác Thủy Nguyệt.

Tháp thứ hai cao 3 tầng là tháp tưởng niệm Đệ nhị tổ Tông Diễn Chân Dung. Mỗi mùa xuân về, từ mồng 5 đến mồng 7 tháng 3 âm lịch, lễ hội chùa Nhẫm Dương lại được tổ chức nhằm tưởng niệm ngày hóa của Thiền sư Thủy Nguyệt – người có công lớn trong việc truyền bá và phát triển Thiền học nước nhà.

Ngôi chùa gần 1.000 tuổi mang dấu ấn lịch sử Phật giáo, di sản văn hóa khảo cổ độc đáo 4
Cây thị 800 năm tuổi tại chùa Nhẫm Dương

Không chỉ nổi bật trong đời sống tôn giáo, chùa Nhẫm Dương còn là một địa chỉ khảo cổ học có giá trị lớn. Từ đầu thế kỷ XXI, các nhà nghiên cứu đã tiến hành khai quật nhiều di chỉ trong khu vực chùa, phát hiện hàng loạt hiện vật quý hiếm như: răng hóa thạch, tiền cổ, đồ gốm và các công cụ sản xuất cổ xưa. Bộ sưu tập tiền cổ tìm thấy tại đây lên tới 728 đồng tiền, thuộc 120 loại khác nhau của bốn quốc gia: Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản và Lào. Đây là minh chứng sinh động cho sự giao thương rộng mở của khu vực Kinh Môn trong lịch sử, đồng thời phản ánh vai trò của chùa Nhẫm Dương như một điểm giao lưu văn hóa – tín ngưỡng quan trọng.

Ngôi chùa gần 1.000 tuổi mang dấu ấn lịch sử Phật giáo, di sản văn hóa khảo cổ độc đáo 5
Khu di tích chùa Nhẫm Dương và các hang động tại xã Duy Tân đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích quốc gia vào năm 2003

Khu di tích chùa Nhẫm Dương và các hang động tại xã Duy Tân đã được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là Di tích quốc gia vào năm 2003, khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử đặc biệt của nơi đây.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Về Huế thăm chùa

Chùa Việt 15:49 25/11/2025

Về Huế. Không phải đến, không phải đi. Mà về! Mặc dù tôi không sinh ra và lớn lên ở Huế. Chỉ nghe “về Huế” thôi mà đã thấy lòng xao xuyến, bâng khuâng, nao nao rồi.

Ngân nga tiếng chuông Thiên Mụ

Chùa Việt 12:31 17/11/2025

Tôi có diễm phúc sinh sống ở Huế được bảy năm. So với cuộc đời con người thì thời gian đó chưa phải là dài, song cũng đủ để người ta gắn bó để rồi thầm thương, thầm nhớ mỗi khi phải đi xa. Từ hồi còn là chàng sinh viên nghèo, với chiếc xe đạp cà tàng, không biết bao nhiêu lần tôi đã lên thăm chùa Thiên Mụ mỗi dịp Chủ nhật, để rồi tiếng chuông thu không trầm hùng, lắng đọng lan tỏa giữa không gian bàng bạc màu sương khói của chốn đế kinh cứ theo tôi suốt dọc dài trong từng nỗi nhớ nhung vời vợi trên đất khách quê người thăm thẳm niềm nhật mộ hương quan.

Khám phá nét cổ kính và an yên của chùa Pháp Vân giữa lòng Hà Nội

Chùa Việt 13:30 13/11/2025

Khám phá chùa Pháp Vân, ngôi chùa cổ kính tại phường Hoàng Mai với kiến trúc bề thế và là nơi thờ Pháp Vân, một trong Tứ Pháp của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Khám phá Chùa Khleang, điểm hẹn tâm linh và nghệ thuật giữa miền Tây

Chùa Việt 14:58 12/11/2025

Tọa lạc trên đường Tôn Đức Thắng, phường Sóc Trăng, thành phố Cần Thơ, Chùa Khleang được xếp hạng là Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia năm 1990.

Xem thêm