Nhớ Trưởng lão HT.Thích Thiện Tánh: Bằng gì cũng không bằng “bằng lòng”
Tôi vẫn nhớ như in giọng nói trầm tĩnh mà gần gũi của Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Tánh trong một buổi lễ hành chính cách đây ít năm. Khi ấy, giữa hội trường trang nghiêm, Ngài nói chậm rãi, ánh mắt hiền từ: “Bằng gì cũng không bằng bằng lòng”.
Một câu nói ngắn mà thấm sâu. Giờ đây, khi Hòa thượng đã về cõi tịnh, lời ấy như vẫn vang vọng, nhắc nhở chúng ta về một bài học lớn của đời tu và đời người: hạnh phúc không nằm ở những gì ta có, mà ở chỗ tâm ta có an hay không.
Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Tánh - thế danh Nguyễn Minh Tâm, sinh năm 1941 tại Bến Tre - xuất gia từ thuở thiếu thời với chí nguyện “Phụng sự chúng sanh là cúng dường chư Phật”. Hơn nửa thế kỷ gắn bó với đạo nghiệp, Ngài được Tăng Ni và Phật tử tôn kính không chỉ vì vai trò lãnh đạo Giáo hội, mà bởi đức hạnh khiêm cung, tinh thần kỷ cương và đời sống giản dị, trọn vẹn trong hai chữ “bằng lòng”.

Hòa thượng từng nói: “Người biết bằng lòng là người biết đủ. Mà người biết đủ thì sống ở đâu cũng thấy an vui”. Có lẽ chính vì thế mà trong mọi vị trí, dù là Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Kiểm soát Trung ương, hay Cố vấn Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM, Ngài vẫn luôn giữ tâm bình thản. Giữa bao công việc hành chánh phức tạp, Hòa thượng chú trọng làm sao để mỗi việc Phật sự đều được “hợp pháp, hợp tình, hợp đạo”.
Và với Ngài, đạo chính là nơi tâm an trú - nơi con người sống thật, làm thật và hành đạo thật.
Câu “bằng gì cũng không bằng bằng lòng” vì thế không chỉ là lời dạy, mà là kết tinh của một đời trải nghiệm. Ngài từng nhắc Tăng Ni trẻ: “Bằng cấp, chức vụ, danh vị… rồi cũng vô thường. Quan trọng là mình có sống đúng với hạnh nguyện ban đầu không. Người bằng lòng với con đường mình chọn thì không còn thấy ai hơn ai, thua ai”. Đó là lời dạy của một bậc trưởng thượng thấu hiểu vô thường, dùng sự tĩnh lặng để hóa giải vọng động trong tâm người khác.
Trong những năm tháng phụng sự Giáo hội, Hòa thượng góp phần lớn trong việc kiện toàn tổ chức, điều hành Phật sự và trùng tu nhiều ngôi tự viện tại TP.HCM. Nhưng Ngài luôn tránh nói về công lao của mình. Khi được tán dương, Ngài chỉ mỉm cười: “Tất cả đều là Phật sự chung. Tôi làm phần việc của mình thôi”. Sự khiêm nhường ấy là biểu hiện cụ thể của chữ “bằng lòng” - không bon chen, không khởi tâm phân biệt, chỉ làm tròn bổn phận giữa đời.
Ở đời, mấy ai “bằng lòng” được thật sự. Người ta mải chạy theo thành công, vật chất, danh tiếng mà quên mất an lạc ở ngay trong từng hơi thở. Hòa thượng hiểu rõ điều đó. Nhiều lần, Ngài nhắc rằng: “Phật dạy không phải để ta hiểu thêm một đạo lý, mà để ta sống an vui hơn trong từng việc nhỏ”. Bởi lẽ, người càng cầu toàn, càng đòi hỏi, càng khổ đau. Chỉ khi biết dừng lại, biết đủ, biết ơn, mới chạm đến tự do nội tâm.
Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Tánh viên tịch vào ngày 25/10/2025 tại chùa Phổ Quang (TP.HCM), trụ thế 84 năm, hạ lạp 64 năm - một đời trọn vẹn đạo hạnh. Khi tin Ngài viên tịch lan đi, nhiều Tăng Ni, Phật tử xúc động kể lại những lần được nghe Hòa thượng giảng dạy, mỗi lời, mỗi cử chỉ đều toát ra sự từ hòa, cẩn trọng, một phong thái của nhà sư tham gia hành chính giáo hội từ sớm, khiến ai gặp cũng sinh kính mến.
Hơn nửa thế kỷ phụng sự Đạo pháp và Dân tộc, Ngài để lại không chỉ là những ngôi chùa khang trang, những thành tựu Phật sự lớn, mà còn để lại một đạo phong giản dị, đúng như lời dạy cuối cùng: sống “bằng lòng” để lòng mình và lòng người đều được an.
Giữa cuộc đời nhiều đổi thay, chữ “bằng lòng” ấy trở thành ngọn đuốc soi cho những ai còn đang mải miết tìm hạnh phúc ở bên ngoài. Vì suy cho cùng, khi ta bằng lòng với chính mình - với hiện tại, với những gì đang có - là khi ta thật sự chạm đến Niết bàn trong tâm. Và đó, chính là đạo lý mà Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Tánh đã để lại cho đời.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Xây dựng ngôi trường hạnh phúc
Xiển dương Đạo pháp(Trích pháp thoại của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, ngày 15/6/2014 trong khóa tu 21 ngày tại Làng Mai, Pháp).
Cội tùng Phật giáo Việt Nam: Hoa đàm tuy rụng vẫn còn hương... (kỳ cuối)
Xiển dương Đạo phápTôi gặp Cụ ở Viên Minh đầu năm 2001, khi sương sớm còn đọng trên bờ đê sông Hồng sau chùa. Hai mươi năm trôi qua, hình bóng ấy vẫn nguyên vẹn: một vị “nông tăng” gầy gò, áo nâu guốc mộc, tay thoảng mùi đất vườn, mắt sáng sau cặp kính đã xước.
ADN của Phật trong mỗi chúng ta
Xiển dương Đạo phápThầy dạy: “Con Phật thì phải có ADN của Phật”. Những lời ấy nghe tưởng như ví von, nhưng càng suy ngẫm càng thấm.
Hạnh nguyện phước đức nhất là được phụng sự Phật pháp
Xiển dương Đạo phápTrong đời sống nhiều biến động, người ta dễ tìm kiếm phước đức qua những hình thức bên ngoài: vật chất cúng dường, công quả vài ngày, hay những hành động thiện lành tức thời.
Xem thêm














