Cố Ni trưởng pháp danh Như Thanh (Đàm Thanh), Húy thượng Hồng hạ Ẩn, tự Diệu Tánh, thế danh Nguyễn Thị Thao, sinh ngày 8/2/1911 (Tân Hợi), tại làng Tăng Nhơn Phú, huyện Thủ Đức, là đệ tử Sư tổ Pháp Ấn - chùa Phước Tường (Thủ Đức), thuộc dòng Lâm Tế Gia Phổ, đời thứ 40.

Sinh trưởng trong gia đình quý phái, trí thức rất được cưng quý, khi xuất gia lại chịu lao nhọc, gặp không ít khó khăn trở ngại trong quá trình hành đạo, Ni trưởng vẫn không nản chí, sờn lòng, mà đã dũng cảm vượt qua mọi thử thách, chỉ nhằm một mục đích lấy hoằng pháp lợi sanh làm sự nghiệp.

Người nâng đỡ, dìu dắt chư Ni theo kịp trào lưu tiến hóa của xã hội về mọi phương diện qua các thời đại, trong khuôn khổ giới luật, kỷ cương của Phật dạy. Từ đó, bằng cả trí tuệ, tài năng và sự quyết tâm làm rạng rỡ Ni giới nói riêng và Phật pháp nói chung, Người đã tìm được một vị trí xứng đáng, vững chắc cho Ni chúng trong hàng ngũ Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Có thể nói, hầu hết chư Ni, kể cả các vị Lão Ni tài danh nổi tiếng trong sự nghiệp hoằng truyền Chánh pháp từ miền Trung đến miền Nam ít nhiều đều có tham học hoặc thọ giáo với Ni trưởng.

Ni trưởng là vị Hòa thượng Ni đầu tiên xây dựng nhiều công trình Phật giáo vĩ đại tại Việt Nam, tạo lập nhiều chùa nguy nga đồ sộ, độ Ni chúng rất đông trong thời gian rất dài. Người không những đã trước tác, phiên dịch nhiều tác phẩm kiệt xuất, mà còn là một nhà thơ lớn, và cũng là vị Giảng sư Ni rất nổi tiếng về tư tưởng Đại thừa liễu nghĩa, là bậc Hạnh Giải kiêm ưu, nghiêm trì giới luật.

Tất cả công việc dù đạo hay đời, dù lớn hay nhỏ, văn hóa nghệ thuật hay từ thiện xã hội, Ni trưởng không bỏ việc nào, tất cả đều phát tâm làm việc một cách đắc lực, nhiệt tình và có hiệu quả lâu dài.

Cuộc đời của Ni trưởng là cuộc đời hoạt động theo chí nguyện lợi tha, danh lợi chẳng màng. Tựa như gỗ chiên đàn có mùi hương rộng tỏa, uy đức và tài danh của Ni trưởng khiến nhiều người xuất gia cũng như tại gia ở trong và ngoài nước kính ngưỡng.

Trong tạp chí Đông Nam Á Phật giáo Kiến Văn Ký, xuất bản năm 1972 tại Đài Loan, ông Chữ Văn đã viết về Ni trưởng như sau: “Cai quản chùa Từ Nghiêm là Sư trưởng Như Thanh, một nữ Pháp sư lão thông Tam tạng, nghiêm trì giới luật, Người đi đến đâu cũng được Tăng Ni kính nể, thường chủ tọa các buổi lễ công cộng, Giới đàn hay các cuộc họp của toàn thể Ni chúng khắp các tỉnh, để giải quyết các vấn đề Phật sự và hành chánh. Ở Đài Bắc, chúng ta có các tự viện lớn hơn, sung túc hơn, nhưng về mặt giới luật không sánh kịp. Phật giáo Đài Loan đã phát triển từ ngàn xưa, nhưng chưa thành lập được Ni bộ và hoạt động có tổ chức, có đoàn thể như ở miền Nam Việt Nam".

Ni trưởng viên tịch ngày 13/3/1999 (nhằm ngày 26 tháng Giêng năm Kỷ Mão) - trụ thế 89 năm, Hạ lạp 67 năm.

Tại buổi lễ, chư tôn thiền đức niệm hương tưởng niệm, tụng kinh, cúng ngọ và cung tiến giác linh theo nghi thức thiền môn. 

Lâm Huy