Vọng tưởng làm nên giấc mộng dài

Vọng tưởng là kẻ dẫn đường vô hình của chúng ta trong vòng luân hồi. Chính nó khởi đầu cho mọi chuỗi nhân quả, là sợi chỉ xuyên suốt nối giữa nghiệp quá khứ, hiện tại và tương lai.

Vọng tưởng làm nên giấc mộng dài  1
Ảnh minh họa. 

Hãy nhìn thẳng và đặt tên cho vọng tưởng

Một niệm khởi lên nhưng nếu ta đồng hóa với nó, tin rằng nó là “mình”, thì niệm ấy sẽ trở thành năng lượng, năng lượng ấy hóa thành hành động, rồi hành động thành nghiệp. Và nghiệp ấy chính là bánh xe quay mãi, đưa ta đi trong sinh tử không dừng.

Có người hỏi, vì sao ta sinh ra nơi này chứ không nơi khác, vì sao đời người có kẻ khổ người vui, có người được thuận duyên, kẻ lại chịu oan khiên. Tất cả đều khởi từ vọng tưởng. Một niệm thiện trong quá khứ có thể đưa ta đến cảnh giới lành, một niệm ác có thể kéo ta về cảnh khổ.

Vọng tưởng là hạt giống, nghiệp là quả trổ; mà hạt giống ấy nằm ngay trong tâm ta, không ai gieo ngoài mình. Vì thế, sinh tử không phải do số mệnh, mà là sự tiếp nối của những niệm chưa được thấy ra.

Khi tâm còn động, vọng tưởng có đất sống; khi tâm lặng yên, vọng tưởng không còn chỗ bám. Nhưng cái lặng yên của người tu không phải là sự gồng ép cho tâm đứng yên, mà là sự tỉnh thức trong từng niệm, thấy nó sinh, biết nó diệt, mà không can thiệp. Cái thấy ấy là ánh sáng, và chính ánh sáng này cắt đứt dòng sinh tử. Bởi sinh tử chỉ có thể tồn tại khi ta còn bị che trong bóng tối của vô minh.

Cái chết thật ra không đáng sợ; cái đáng sợ là ta chết trong mê. Người tu không mong sống mãi, mà mong thấy ra ai là kẻ đang sinh và ai là kẻ đang chết. Bởi khi thấy tận gốc, ta sẽ biết rằng cái chết chỉ là sự chuyển hóa của hình, còn tánh biết vốn chẳng từng mất. Giống như nước bốc thành mây, mây rơi xuống thành mưa, rồi lại trở về sông biển, hình tướng biến đổi nhưng bản thể vẫn một. Chỉ có vọng tưởng khiến ta quên mất sự thật này, rồi sợ hãi, rồi nắm giữ, rồi tạo nghiệp.

Nếu một ngày nào đó, ta nhìn sâu vào từng vọng tưởng đang khởi trong tâm như những sợ hãi, tham lam, so đo, hối tiếc và chỉ lặng lẽ mỉm cười, thấy chúng đến rồi đi như mây bay qua trời, thì ngay trong khoảnh khắc ấy, sinh tử đã tan.

Vì sinh tử chỉ tồn tại khi ta còn tin rằng vọng tưởng là thật. Khi thấy rõ vọng tưởng chỉ là ảo, thì ta cũng thấy ra chẳng có ai sinh, chẳng có ai chết, chỉ có tánh biết đang trọn vẹn soi chiếu, không đến, không đi, chưa từng dời đổi.

Khi ấy, nghiệp cũ tự hóa giải như băng tan trong nắng, nghiệp mới không còn sinh vì không còn người tạo nghiệp. Vòng luân hồi kết thúc trong giây phút tỉnh thức tuyệt đối nơi ta trở về với cái biết lặng lẽ mà sáng ngời, vô sinh, vô diệt, vô tướng, vô ngã. Đó là lúc ta hiểu rằng, sinh tử chưa từng thật, chỉ có vọng tưởng mới làm nên giấc mộng dài này mà thôi.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Người ta khổ hơn mình…

Phật pháp và cuộc sống 23:18 21/11/2025

Mấy hôm nay, xem tin lũ ở Phú Yên, Nha Trang, Quy Nhơn, lòng tôi cứ chùng xuống.

Niềm vui từ một chén trà

Phật pháp và cuộc sống 16:22 21/11/2025

Anh bạn tôi nhỏ hơn tôi vài tuổi, còn là sinh viên, nhưng lại có sở thích thưởng thức trà hàng ngày. Mỗi buổi sáng thức dậy, anh bạn tự pha cho mình một ấm trà thơm nóng rồi ngồi nhâm nhi đọc sách. Những khi tôi đến chơi, thể nào anh bạn cũng pha một ấm trà thật đậm ngon mời tôi. Biết anh bạn có sở thích này nên nhiều lần đến tôi thường mua theo một gói bánh ngọt, thế là anh em lại có một buổi uống trà, ăn bánh nói chuyện thật hợp ý. Cũng vì sở thích này mà bạn tôi hay bị bạn bè trêu chọc, rằng thanh niên gì mà cứ như ông già, bia rượu cà-phê thì họa hoằn gọi mãi mới chịu đi, còn nhắc đến trà thì khoái cả chí, cứ có bộ ấm là tìm trà pha ngay.

Không thể nghĩ bàn

Phật pháp và cuộc sống 16:02 21/11/2025

Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình tương đối khá. Cha mẹ chăm lo cho ăn học chu đáo nên tôi phần nào có “bệnh công tử”. Học xong ở lại thành phố và lấy vợ, nhà vợ cũng khá nên cho chúng tôi một căn nhà nhỏ, cuộc sống như thế cũng quá đẹp so với bạn bè.

Đồng niên huynh đệ

Phật pháp và cuộc sống 12:21 21/11/2025

Từ xa xưa, chư Tổ sư đã ngộ Đạo từ tuổi nhỏ. Ngày nay, con thấy mình và chú Tuệ Đạo cũng mang trong lòng khát khao ấy, mong muốn được sống trong ngôi nhà chung của Đức Thế Tôn. Hai huynh đệ mang hai hành trình khác biệt, nhưng cùng chung một chí lớn: Đi trên đường Đạo.

Xem thêm