450
Ái dục & thiền
Bắt đầu từ đâu không ai biết, ái dục như đã được tự động lập trình trong bản năng. Con người, ai sinh ra cũng được tặng kèm bản năng ái dục.
Trong trải nghiệm ngắn hạn của con người, ái dục có lúc mang lại phấn khởi. Nhưng rồi theo thời gian, trải nghiệm dài hạn hơn, ái dục trở thành ngục tù. Càng trải nghiệm ái dục, con người càng bị thao túng, càng cảm thấy trống rỗng, cô đơn, bị động và lạc lối. Ái dục tách con người ra khỏi bản thể nội tại của chính họ, biến con người thành một kẻ cô đơn bị động, phải đi tìm sự an ủi trong khao khát xác thịt và thèm muốn định danh.
Thời gian đi qua. Kinh nghiệm cũ cứ lặp lại. Mỗi lần lặp lại là mỗi lần cảm thấy trống rỗng, bị động và cô đơn lớn thêm. Đôi khi cũng nhận thức được bản thân đang bị sa lầy; xác thân và tâm thức đang bị phân mảnh; cảm xúc đang bị phụ thuộc, nhưng con người vẫn nghiện ngập trong bất lực trước sức mạnh của ái dục.
Một người có thiền tập, nhờ quan sát thân tâm không thành kiến, người ấy nhận ra cảm giác trống rỗng, cô đơn, bị động và lạc lối sau những khao khát và thèm muốn. Người ấy hiểu thỏa mãn cuối cùng trong ái dục là không có. Vui ít, khổ nhiều, sự nguy hiểm bên trong càng nhiều hơn. Ái dục sẽ làm người khao khát và thèm muốn nó ngày càng sa đoạ, mặc cảm, phụ thuộc và đau khổ. Năng lượng sống, thay vì được bảo tồn cho sáng tạo, hạnh nguyện và thức tỉnh, đã bị tiêu hao, cạn kiệt bởi khao khát và thèm muốn ái dục trong vô thức. Đặc biệt, càng vô thức trước bản năng ái dục, con người càng không có cơ hội hiểu và kinh nghiệm thiền định và tự do.
Cho đến khi nào một người thiền tập thấy biết, chấp nhận và soi sáng được ái dục trong mình bằng ý thức chánh niệm, tâm cảm nhân quả và hỷ lạc thiền định, ái dục vẫn còn đó với sức mạnh huỷ diệt nguyên vẹn.
Ái dục như một dòng thác chảy cuồng. Chống lại, không được. Thả trôi, cũng không được. Chỉ có ý thức chánh niệm về nó, cảm tới nhân quả khi vô thức trước nó, đem hỷ lạc thiền định về ngồi yên bên nó, cơ hội tự do, sáng đẹp và tỉnh thức mới thật sự có.
Từ Buddha cho đến Car Jung, ái dục đều được xem như là một phần bóng tối tồn tại bên cạnh ánh sáng trong mỗi người cần được ý thức, thấu hiểu và giải thoát. Ngày nào bản năng ái dục còn chi phối mình trong vô thức, ngày ấy bóng tối còn ngăn che tâm thức cảm tới bình an, thương yêu và tự do.
Tất nhiên, nếu ai đó có thể ý thức được bản năng ái dục trong mình; dùng chánh niệm để ghi nhận trọn vẹn ái dục trong không phán xét, sợ hãi hay chối bỏ; đưa thiền định trở về ngồi bên ái dục; dám soi sáng và mời gọi sự soi sáng từ thiện hữu và đạo sư; cũng như dự cảm được hậu quả do đắm chìm trong ái dục đem lại, người ấy sẽ bắt đầu phá vỡ được sức mạnh huỷ diệt của ái dục. Tự do và hạnh phúc chân thật cũng lần đầu tiên được biết đến sau khi ái dục được soi sáng. Bước ra từ bóng tối ái dục vô thức, một con người trọn vẹn (không chối bỏ, không thèm khát, không mặc cảm, không kiêu ngạo, không sợ hãi, không bạo động, với trí tuệ, định tĩnh và bi mẫn) tái sinh.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Chuyện con vẹt biết niệm Phật
Phật pháp và cuộc sống
09:13 23/11/2025
Cách đây hơn mười năm, đứa con gái duy nhất của tôi mới vừa tám tuổi. Một hôm, sau khi xem chương trình thế giới hoang dã trên ti vi, thấy hình ảnh các con vẹt xinh đẹp và rất khôn ngoan, con tôi bỗng ước ao có được một con vẹt để nuôi; nó cứ lẽo đẽo theo tôi đòi mua cho bằng được. Vốn là một Phật tử lâu năm, lại từng tham dự nhiều buổi lễ phóng sanh, nên tôi không đồng ý việc đòi hỏi của con; vì tôi không muốn tạo nghiệp “cá chậu, chim lồng”.
Hạnh phúc do mình gieo: Con đường nhân quả - phước đức - chân thường
Phật pháp và cuộc sống
09:06 23/11/2025
Ở đời ai cũng đi tìm kiếm hạnh phúc. Đời người là cơ hội lớn nhất để có hạnh phúc. Phật giáo là những phương pháp, những con đường để con người thực hiện hạnh phúc; từ hạnh phúc nhỏ, có được có mất, đến hạnh phúc tối thượng, không được không mất. Khổ đau sở dĩ có vì con người không biết sống, tìm kiếm sai, mục đích sai, định hướng sai.
Tránh né cái ác
Phật pháp và cuộc sống
15:22 22/11/2025
Đức Phật nói cho chúng ta biết hết thảy mọi thứ trên cuộc đời đều do nhân duyên mà sinh khởi và cũng do nhân duyên mà đoạn diệt; tương tự như vậy, các phiền não khổ đau sở dĩ phát sinh là do duyên gần gũi với cái ác, với các đối tượng xấu ác hoặc do tiếp xúc với môi trường không thân thiện; và do vậy để ngăn tránh các phiền não khổ đau thì con người cần phải tránh xa cái ác, tránh xa các đối tượng xấu ác hoặc môi trường không lành mạnh.
Khi phố lên đèn
Phật pháp và cuộc sống
15:09 22/11/2025
Có một chiều thôi bận bịu, ta lang thang xuống phố, ngồi ở một ghế đá vỉa hè hay mỗi quán cóc nào đó thân quen. Ta hãy gác lại những lo toan bề bộn, cất đi những lo lắng ưu tư, cứ để cho lòng mình miên man vô định, ta ngồi ngắm phố xá lên đèn...
Xem thêm
