Bị chê tốt hơn được khen
Chúng ta ai cũng có một bản ngã rất lớn. Bản ngã đó cũng rất nhạy cảm. Thái độ của người khác, cách họ nhìn nhận bạn, cách họ đối xử với bạn đều có thể khiến bạn phiền não. Tâm ngã mạn rất dễ khiến bạn tổn thương, bất ổn trên đường đời.
Nếu bạn dành thời gian quan sát, lắng nghe tiếng nói của bản ngã, sẽ chẳng ngạc nhiên khi bạn thấy mình thường hay khởi tâm ngã mạn cho rằng: “Nếu là tôi, chắc chắn tôi sẽ làm việc này tốt hơn nhiều. Nếu tôi đứng ra tổ chức chương trình đó, chương trình chắc chắn sẽ thành công gấp bội”. Chúng ta luôn xét đoán lời nói, hành động, cử chỉ và lối sống của mọi người để rồi luôn tự thấy chúng ta giỏi giang hơn, ưu việt hơn tất cả. Bản tính của con người cũng thích nghe những lời đường mật, nhưng thực sự chúng không giúp chúng ta trưởng thành mà chỉ làm tăng trưởng vô minh và ngã mạn.
Khi bận tâm nghĩ đến những rắc rối, những khuyết điểm của chính mình, ngã mạn sẽ không thể len lỏi vào bên trong được. Trái lại, chúng ta còn biết yêu thương, đồng cảm với những người đang trầm luân trong biển khổ luân hồi, để rồi cẩn trọng trong từng hành động, lời nói, suy nghĩ để không tạo nghiệp ác. Phương pháp tu tập đơn giản ở đây là:
Bị chê tốt hơn được khen
Một lời khen khiến ngã mạn bùng dậy
Khi bị chê, lỗi lầm mình tan biến.
Khen chê là chuyện bình thường
Nói cách khác, khi bị phê bình, chỉ trích, chúng ta gặt hái được điều lợi lạc là ngã mạn sẽ xẹp xuống, khiến lỗi lầm bị chặn đứng. Cuộc sống nhờ đó mới thăng hoa. Bởi nếu cứ được khen mãi, cái tôi sẽ được thổi phồng và hậu quả là chúng ta sẽ phải tái sinh vào các cõi thấp, hoặc sinh vào nhà nghèo đói, bị mù lòa, làm thân tôi đòi. Dù bạn có dệt nhiều ước nguyện lớn lao, bạn cũng sẽ có rất ít khả năng làm bất cứ việc gì cho hạnh phúc của bản thân và những người khác. Nếu cứ luôn bó mình trong suy nghĩ hẹp hòi của kiêu căng ngã mạn, chúng ta không thể đạt được sự tiến bộ về tâm linh, chúng ta hoàn toàn sai đường, lạc hướng. Cho rằng mình ưu việt hơn tất cả, mình là giỏi nhất, tốt nhất cũng đồng nghĩa với việc bạn đã đi đến cuối con đường, không còn gì hơn để bước tiếp. Bởi vậy, khi bị chê hay phê bình, bạn hãy xem đó là cơ hội để tịnh trừ lòng kiêu mạn.
Cách đơn giản để đối trị tâm ngã mạn là rèn luyện cho mình đôi tai biết chấp nhận cả những điều “khó nghe” nhất. Hãy luôn lắng nghe những ý kiến trái chiều, những khía cạnh khác nhau của nhiều người về cùng một vấn đề mà không khởi tâm phân biệt, bình luận hay phán xét bất cứ ai.
Một phương pháp khác cũng rất hiệu quả, đó là luôn nghĩ đến những lỗi lầm, yếu điểm của mình. Ví dụ bạn có thể nhận thấy sự hiểu biết của mình về các kinh điển, mật điển thật sơ cơ. Có những điều bạn cứ ngỡ là mình đã biết nhưng đó chỉ là cái biết qua lớp vỏ ngôn từ thế gian, chứ không phải là sự thực chứng. Ngay cả về phương diện tri thức thế gian, hiểu biết của bạn cũng rất nhỏ bé giữa biển kiến thức rộng lớn mênh mông.
Nguồn: “Chuyển họa thành phúc” NXB Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh, 2005
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Chép hồng danh Phật sẽ có công đức lớn
Kiến thức 10:57 12/12/2024Chép hồng danh Phật hay chép Nam mô A Di Đà Phật là một trong những phương pháp tiêu nghiệp và giúp tăng phước.
Ngày vía Phật A Di Đà là ngày nào?
Kiến thức 09:11 11/12/2024Ngày vía Phật A Di Đà là ngày tưởng nhớ Đức Phật A Di Đà, tác lễ tri ân công đức mà Ngài đã dày công tạo lập Thế giới cực lạc. Hằng năm ngày vía Phật A Di Đà được tổ chức vào ngày 17/11 âm lịch.
Vì sao ngày 17/11 âm lịch hằng năm là ngày vía Phật A Di Đà?
Kiến thức 08:00 11/12/2024Những hành giả tông Tịnh Độ hiện nay gần như ai cũng biết và tham gia lễ kỷ niệm vía Phật A Di Đà đản sanh vào ngày 17 tháng 11 âm lịch hàng năm. Tuy nhiên, trong các kinh văn có đề cập đến lịch sử Phật A Di Đà thì tuyệt nhiên không thấy nói chính xác ngày Đản sanh của Ngài.
Trước khi tụng Kinh, trì chú, nên đọc nghi thức như thế nào?
Kiến thức 09:15 04/12/2024Thực ra mỗi tông môn, thậm chí mỗi chùa sẽ có cách thức khác nhau, nên Nghi thức sau chỉ mang tính tham khảo. Đạo hữu nào thấy phù hợp có thể áp dụng, xong bạn cần hiểu đây không phải quy định bắt buộc, thậm chí không có nghi thức khai Kinh chú thì vẫn cứ trì tụng không vấn đề gì.
Xem thêm