Bốn điều căn bản để thay đổi cuộc đời

Phật pháp có nhiều cách để tu tập và hành trì. Hôm nay, chúng ta rút ra bốn điều căn bản để mỗi người tự chiêm nghiệm và quán xét, giúp chúng ta thăng tiến trên bước đường tu tập và chuyển hóa những gì xấu xa, tội lỗi.

Bốn điều này là nền tảng căn bản để đưa ta đến an vui, hạnh phúc, an lạc, thảnh thơi. Dù người có tàn ác đến đâu, thậm chí phạm tội ngũ nghịch như: hại cha, hại mẹ, hại A-la-hán, phá hòa hợp Tăng, làm thân Phật ra máu (hoặc phá hủy hình tượng Phật), cũng có thể làm mới lại chính mình - như trường hợp vua A-dục đã được nhắc đến ở trên.

Khi điều ác chưa sinh, ta tìm cách không cho nó phát sinh. Vậy ác là gì? Ác là những hành động làm khổ mình, khổ người trong hiện tại và tương lai. Người tạo việc ác là kẻ xấu, thường bị mọi người tránh xa, không muốn gần gũi. Những việc ác cụ thể như: sát hại, trộm cắp, tà dâm, lường gạt, bóc lột, hà hiếp, lợi dụng, phỉ báng, vu khống, ganh ghét, tham lam, ích kỷ, sân si… Nói chung, những gì làm tổn hại đến người và vật đều được gọi là ác. Muốn ngăn không cho điều ác phát sinh là điều rất khó. Trong khi đó, cuộc sống hiện tại - chỉ riêng việc ăn uống hằng ngày thôi - cũng đã dính dáng đến sự tổn hại rồi, huống chi còn biết bao hành vi khác, làm sao tránh khỏi?

Bốn điều căn bản để thay đổi cuộc đời  1
Ảnh minh hoạ.

Cho nên, theo lời Phật dạy: từ con người đến muôn loài, muôn vật, muốn bảo tồn mạng sống thì phải biết nương nhờ lẫn nhau. Đạo Phật chủ trương hòa mình cùng nhân loại và vạn vật để kết nối tình yêu thương, giúp đỡ nhau trên tinh thần vô ngã, vị tha. Đạo Phật là đạo của con người, vì con người và sự sống của muôn loài; là đạo của từ bi và giác ngộ; là đạo của tình yêu thương, hiểu biết, cùng với sự cảm thông, bao dung và tha thứ.

Giác ngộ là để thấy biết đúng sự thật, giúp chúng ta thấu rõ bản chất cuộc đời là một trường đau khổ. Vì vậy, mọi người nên cố gắng không làm các việc ác, để không gây tổn hại cho nhau. Ngược lại, hãy làm các việc lành để cùng nhau chia sẻ nỗi khổ niềm đau, giúp người vượt qua cơn khốn khó, và thấy ai cũng là người thân, người thương của mình. Từ đó, chúng ta sẽ có trách nhiệm và bổn phận yêu thương, đùm bọc và giúp đỡ lẫn nhau.

Thái tử Sĩ Đạt Ta lúc còn 7 tuổi, nhân dịp theo vua cha làm lễ hạ điền khởi công làm ruộng đầu năm, đã chứng kiến cảnh tượng tương tàn, tương sát trong vũ trụ bao la. Buổi lễ bắt đầu, từng luống đất được cày lên, nhiều thân xác côn trùng bị phơi bày. Bên cạnh đó, không biết bao nhiêu loài chim chực chờ mổ lấy côn trùng để sinh tồn. Nhưng chúng đâu biết rằng, khi đam mê săn mồi béo bở, thì chính mạng sống của chúng cũng như sợi tơ treo trước gió - vì những con chim cắt đang chực chờ để vồ lấy chúng. Cứ như thế, theo quy luật tuần hoàn, các loài nuốt lẫn nhau: lớn hiếp nhỏ, mạnh hiếp yếu. Cho đến cả con người - để bảo tồn sự sống - cũng phải làm tổn hại vô số loài khác để nuôi sống bản thân.

Sau khi giác ngộ dưới cội Bồ-đề, Đức Phật đã chủ trương và hướng dẫn chúng ta thực hành Từ, Bi, Hỷ, Xả. Người xuất gia phải dừng hẳn các hành vi xấu ác bằng cách sống đời khất sĩ, khất thực tùy duyên, không khởi tâm tham đắm, mong cầu - để dễ dàng chuyển hóa những tâm niệm đê tiện, xấu xa. Nhưng ngày nay, do sự tiến bộ về vật chất, xã hội không còn chấp nhận hình ảnh người tu sĩ khất thực ngoài đường, vì đa số đều có chùa và chỗ định cư rõ ràng. Phần lớn đời sống của người tu sĩ hiện nay là nhờ vào sự đóng góp, cúng dường của đàn na tín thí, nên việc khất thực dần bị hạn chế.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Làm sao để sống gần hơn với sự thật đang là?

Phật giáo thường thức 20:00 19/11/2025

Trong đời sống thường ngày, chúng ta quen nhìn mọi thứ qua tên gọi, hình tướng và khái niệm.

Tháp thoáng lời Kinh: Đà-la-ni

Phật giáo thường thức 15:07 19/11/2025

Thế Tôn! Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhơn hay thọ trì được kinh Pháp Hoa này, hoặc đọc tụng thông lẹ, hoặc biên chép quyển kinh, đặng bao nhiêu phước đức?”. Dược Vương từ chỗ ngồi đứng dậy lên tiếng thưa hỏi... Phật trả lời: “Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhơn ở nơi kinh này có thể thọ trì nhẫn đến một bài kệ bốn câu đọc tụng giải nghĩa, đúng như lời mà tu hành thời công đức rất nhiều”.

12 lời nguyện của Phật Dược Sư

Phật giáo thường thức 12:29 19/11/2025

Phật Dược Sư vì chúng sanh hiện đời cầu an lạc, còn Phật A Di Đà lại tiếp bước chúng sanh vãng sanh về Cực Lạc. Tuy nhiên dù là vãng sanh Tây phương hay tu tập pháp môn gì, đều phải có thân tâm mạnh khỏe mới có thể thực hành tu trì Phật pháp.

Xem thêm