450
Bốn pháp hỗ trợ tâm giải thoát được thuần thục
Quảng Tánh
Một hành giả khi đã trang bị đủ kiến thức cũng như kinh nghiệm tu tập về năm pháp chính và bốn pháp hỗ trợ thì có thể xem là “biết sống một mình”.
"Một thời, Phật du hóa tại nước Ma-kiệt-đà, trong một cái hang ở rừng Mãng-nại, thôn Xà-đấu. Bấy giờ Tôn giả Di-hê làm thị giả Phật. (Tôn giả Di-hê xin Phật nghỉ làm thị giả để đi đến rừng xoài bên bờ sông Kim-bệ tu tập đoạn trừ phiền não. Đức Phật khuyên Di-hê chưa vội đi nhưng Tôn giả cố nài nỉ đến ba lần Phật liền cho đi. Sau khi đến rừng xoài, Tôn giả Di-hê sanh khởi lên ba tâm niệm ác bất thiện là dục, nhuế và hại liền trở về bạch Đức Thế Tôn).
Bốn pháp hỗ trợ kể trên là bốn đề mục tu tập rất quan trọng, có đầy đủ Chỉ và Quán.
Đức Thế Tôn bảo:
- Này Di-hê, tâm giải thoát chưa thuần thục mà muốn cho thuần thục, có năm pháp để tu tập. (Năm pháp gồm: là thiện tri thức và sống chung với thiện tri thức, giữ giới và oai nghi, chánh ngữ và chia sẻ kinh nghiệm tu tập, tinh tấn tu thiệp pháp, trí tuệ thấy rõ sinh diệt).
- Vị ấy khi đã có năm pháp tu tập như vậy rồi, lại phải tu bốn pháp khác nữa. Những gì là bốn? Tu ố lộ để đoạn trừ dục, tu từ để đoạn trừ sân nhuế, tu sổ tức để đoạn trừ tâm niệm tán loạn, tu vô thường để đoạn trừ ngã mạn.
- Này Di-hê, nếu Tỳ-kheo nào tự mình là thiện tri thức, cùng sống chung với thiện tri thức và cùng hòa hợp với thiện tri thức, thì nên biết rằng, vị ấy chắc chắn tu ố lộ để đoạn trừ dục, tu từ để đoạn trừ sân nhuế, tu sổ tức để đoạn trừ tâm niệm tán loạn, tu vô thường để đoạn trừ ngã mạn.
- Này Di-hê, nếu Tỳ-kheo nào đắc vô thường tưởng, chắc chắn đắc vô ngã tưởng. Này Di-hê, nếu Tỳ-kheo nào đắc vô ngã tưởng thì ngay trong đời hiện tại đoạn hết thảy ngã mạn, chứng đắc tịch tĩnh, diệt tận, vô vi, Niết-bàn.
Phật thuyết như vậy. Tôn giả Di-hê và các Tỳ-kheo sau khi nghe Phật thuyết, hoan hỷ phụng hành”.
(Kinh Trung A-hàm, phẩm Tập tương ưng, kinh Di-hê, số 56 [trích])
Trích đoạn này, Đức Phật dạy Tôn giả Di-hê muốn tâm giải thoát được thuần thục, ngoài việc tu năm pháp (như đã liệt kê), hành giả phải tu thêm bốn pháp hỗ trợ khác nữa. Đó là “Tu ố lộ đoạn trừ dục, tu từ để đoạn trừ sân nhuế, tu sổ tức để đoạn trừ tâm niệm tán loạn, tu vô thường để đoạn trừ ngã mạn”.
Tu ố lộ là quán bất tịnh, biết rõ mọi thứ đều không sạch. Nhờ thấy rõ thân này là dơ nhớp nên đoạn giảm tham ái sắc dục. Tu từ là thực hành rải tâm từ, yêu thương tất cả, mong cho mọi người và mọi loài luôn được hạnh phúc an vui. Từ bi như nước cam lồ, có công năng dập tắt nóng giận, hận thù. Tu sổ tức là niệm hơi thở, chú tâm vào hơi thở vào ra. Chánh niệm càng dày, tỉnh giác càng cao thì tâm càng an định. Tu vô thường là thấy rõ sự sinh diệt của các pháp. Vô thường sinh diệt là một sự thật, thân tâm và thế giới luôn thay đổi, vận động không ngừng. Mọi sự hiện hữu đều hư huyễn như bóng nắng, như bọt nước. Thấy ra sự thật này thì cái tôi kiên cố bị bào mòn cho đến vỡ tan.
Bốn pháp hỗ trợ kể trên là bốn đề mục tu tập rất quan trọng, có đầy đủ Chỉ và Quán. Một hành giả khi đã trang bị đủ kiến thức cũng như kinh nghiệm tu tập về năm pháp chính và bốn pháp hỗ trợ thì có thể xem là “biết sống một mình”. Đạt đến ngưỡng này thì người tu có thể đi tìm một nơi yên tĩnh (a-lan-nhã, nhàn xứ, tịch xứ) để tu tập cho đến khi tâm giải thoát được thuần thục. Nếu chưa đúng thời điểm là quá nóng vội xuất chúng ra riêng thì tu tập khó thành công. Trường hợp của Tôn giả Di-hê trong pháp thoại là một điển hình.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Bài học đáng quý nhân ngày Đức Phật Thích Ca thành đạo
Kiến thức
13:00 06/01/2025
Chúng ta thấy không có kết quả tốt đẹp nào đến ngẫu nhiên cả, tất cả đều nhờ công phu cực khổ mới được. Bây giờ chúng ta kính phục lễ lạy Phật, đó là kết quả Ngài đã từng trả giá rất đắt trên bước đường tầm tu, không phải chuyện dễ dàng.
Nghi thức hồi hướng tiêu trừ nghiệp chướng bệnh tật
Kiến thức
12:05 06/01/2025
Hết thảy chúng sinh, vì vọng động từ vô thỉ kiếp mà có vô minh, mê lầm đã trải qua số kiếp nhiều như cát bụi. Khởi tâm động niệm tạo biết bao ác nghiệp nên che mất Phật tánh của mình. Nghiệp chướng không trừ thì Phật tánh không thể hiện tiền.
Ý nghĩa thâm diệu và công đức của Bát Nhã Tâm Kinh
Kiến thức
10:57 04/01/2025
Người Phật tử còn đang tại thế nghĩa là còn đang sống với đời không thể nào tách rời cuộc sống với việc tu hành để đạt thành đạo quả, nghĩa là phải kết hợp hòa nhuyễn đạo và đời như Phật hoàng Trần Nhân Tông đã nói trong Cư trần lạc đạo phú.
Những hiện tượng chưa từng có trên thế gian trong đêm Phật thành đạo
Kiến thức
08:20 04/01/2025
Mười ngàn thế giới ngay sát-na ấy rung động dữ dội, quả đất dày bốn mươi do-tuần chao qua đảo lại như địa chấn. Giờ phút ấy đi vào vĩnh cửu. Chư thiên, phạm thiên hoan ca, vui mừng vì một đấng Toàn Giác đã xuất hiện trên thế gian.
Xem thêm
