450
Chữ hiếu trong đạo Phật
HT. Thích Trí Quảng
Khi nào chúng ta còn nghĩ tưởng đến công ơn cha mẹ, còn thực hiện hiếu hạnh là chúng ta đang thể hiện sự biết ơn và báo ơn, tức là đang làm việc thiện trên cuộc đời này và đang tạo nhân lành cho phước lạc vô biên là đang ở gần Phật.
Mùa Vu lan lại trở về, gợi nhắc chúng ta nhớ đến tình thương vô bờ bến của cha mẹ đã dành cho mình. Và đối với người Việt Nam, hiếu thảo là truyền thống quý báu được đặt lên hàng đầu. Tất cả chúng ta đều nhớ như in bài học vỡ lòng đã được dạy dỗ từ tấm bé:
“Công cha như núi Thái Sơn.
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính cha.
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.
Hoặc những câu ca dao Việt Nam cũng nhắc đến bổn phận hiếu thảo của người con:
Cha sinh mẹ dưỡng
Đức cù lao lấy lượng nào đong
Thờ cha mẹ phải hết lòng,
Ấy là chữ hiếu dạy trong luân thường.
Hay:
Hai tay bưng bát cơm đầy
Nhớ công cha mẹ tháng ngày gầy nên.
Và chính Đức Phật cũng khẳng định vai trò tối ưu của cha mẹ đối với con cái qua lời dạy rằng tâm hiếu là tâm Phật, hạnh hiếu là hạnh Phật, cha mẹ tại tiền như Phật tại thế. Đức Phật cũng đã so sánh thâm ơn dưỡng dục của cha mẹ sâu dày đến mức độ: Dù hai vai cõng cha mẹ đi giáp vòng hòn núi Tu Di, trải qua trăm ngàn kiếp cũng chưa đền đáp được ơn đức của cha mẹ.
Là đệ tử Phật, với nhận thức sâu sắc về công ơn sanh thành dưỡng dục của cha mẹ vô bờ bến, chúng ta phải thể hiện thành việc vui vẻ phụng dưỡng cha mẹ. Chăm lo cho cha mẹ bằng tất cả niềm thương yêu tôn kính mới thể hiện đúng nghĩa hiếu hạnh theo tinh thần Phật dạy, chứ không phải chỉ nấu cho xong bát cơm chén cháo cho cha mẹ là đủ. Đối với những người con vì hoàn cảnh phải sống xa cha mẹ, không được trực tiếp chăm sóc cha mẹ, thì cũng phải có tâm hiếu là nhớ nghĩ đến cha mẹ và phụng dưỡng cha mẹ bằng tiền bạc, chỗ ở, thuốc men, v.v...
Đặc biệt là theo Phật dạy, nếu cha mẹ chúng ta vắng bóng trên cuộc đời, chúng ta vẫn có thể báo hiếu. Thật vậy, khi Phật tại thế, trong thiền định, Ngài Xá Lợi Phất đã thấy một ngạ quỷ đến nói rằng năm đời trước, nó là mẹ của Ngài. Xin Ngài cứu độ nó bằng cách cúng dường Đức Phật và 1.250 vị Thánh Tăng.
Sau buổi lễ trai tăng cúng dường, đêm hôm đó, một vị Thiên tử trên trời báo cho Ngài Mục Kiền Liên biết rằng nhờ lực chú nguyện của Phật và Thánh chúng mà bà mẹ của Ngài Xá Lợi Phất đã được sanh về cõi Trời. Đây là câu chuyện ghi trong Tiểu Bộ kinh, tập truyện Ngạ quỷ. Câu chuyện này tương ưng với chuyện mẹ của Ngài Mục Kiền Liên là bà Thanh Đề trong kinh Vu Lan Bồn cũng nương nhờ công đức của Phật và Thánh Tăng mà thoát khỏi kiếp ngạ quỷ và sanh lên cõi trời.
Đức Phật dạy chúng ta tâm hiếu, hạnh hiếu và Ngài đã thể hiện điều này một cách sâu sắc nhất trong cuộc đời Ngài. Đức Phật nói: “Này A Nan, việc hiếu không phải ta không làm. Lúc ta thành đạo, về thăm hoàng cung, ta đã thuyết pháp cho hoàng cung nghe. Và vua Tịnh Phạn đã chứng quả Tu đà hoàn, bà Ma ha Ba Xà Ba Đề đã quy y Tam bảo. Như vậy, hạnh hiếu ta đã đền xong”.
Tấm gương sáng của Đức Phật về hạnh hiếu nói trên là bài học thiết yếu giúp chúng ta nhận ra phương cách báo hiếu tốt nhất đối với cha mẹ mình. Thật vậy, nếu cha mẹ còn hiện tiền, chúng ta nên tìm cách cho cha mẹ được quy y Tam bảo, kính tín Tam bảo là chúng ta đã giúp cho cha mẹ thoát khỏi ba đường ác, địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh. Ngoài ra, cha mẹ đã quy y Tam bảo, chúng ta nên thường xuyên nhắc nhở cha mẹ không làm việc ác, tạo điều kiện cho cha mẹ làm việc thiện, nhất là hỗ trợ cha mẹ trong việc thường xuyên nghe pháp, cúng dường, tụng kinh, niệm Phật, v.v…
Tóm lại, trong bốn ơn lớn, ơn cha mẹ được Đức Phật nhắc đến rất nhiều. Vì vậy, khi nào chúng ta còn nghĩ tưởng đến công ơn cha mẹ, còn thực hiện hiếu hạnh là chúng ta đang thể hiện sự biết ơn và báo ơn, tức là đang làm việc thiện trên cuộc đời này và đang tạo nhân lành cho phước lạc vô biên là đang ở gần Phật. Và Đức Phật cũng dạy rằng: “Này các Tỳ kheo, nếu một người biết ơn và đền ơn, thì dù sống xa Ta ngàn dặm vẫn như đang ở bên cạnh Ta. Còn người không biết ơn và không đền ơn, thì dù ở bên cạnh Ta cũng giống như cách xa Ta ngàn dặm”.
Nguồn: Nguyệt san Giác Ngộ Số Vu Lan 185.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Chú Lăng Nghiêm: Thần chú uy lực nhất trong Phật giáo
Kiến thức
22:01 22/12/2024
Chú Lăng Nghiêm là vua trong các Chú, vì dài nhất và khó nhất trong Phật Giáo. Hầu hết những người xuất gia đi tu, đều phải thuộc lòng Chú Lăng Nghiêm từ lúc mới xuất gia, hoặc cũng có những người thuộc lòng trước khi xuất gia.
Cách tụng thần chú Dược Sư tại nhà Phật tử nên biết
Kiến thức
15:00 22/12/2024
Thần chú là bí mật của Chư Phật. Bạn có nhân duyên với chú nào thì tụng chú ấy. Đừng nay tụng Lăng Nghiêm, mai tụng Đại Bi, mốt tụng Dược Sư…
Chép hồng danh Phật sẽ có công đức lớn
Kiến thức
10:57 12/12/2024
Chép hồng danh Phật hay chép Nam mô A Di Đà Phật là một trong những phương pháp tiêu nghiệp và giúp tăng phước.
Ngày vía Phật A Di Đà là ngày nào?
Kiến thức
09:11 11/12/2024
Ngày vía Phật A Di Đà là ngày tưởng nhớ Đức Phật A Di Đà, tác lễ tri ân công đức mà Ngài đã dày công tạo lập Thế giới cực lạc. Hằng năm ngày vía Phật A Di Đà được tổ chức vào ngày 17/11 âm lịch.
Xem thêm
