Cao hơn mặt nước biển 265 m, đền Borobudur tựa lưng vào núi, từng bị tro bụi núi lửa và rừng rậm bao phủ hàng thế kỷ. Có giả thuyết cho rằng người dân bản địa chuyển sang theo đạo Hồi nên đền Phật giáo bị bỏ trống, trong khi nhiều người cho rằng người dân rời bỏ vùng này để tránh các đợt núi lửa phun trào nên ngôi đền cũng bị lãng quên.

Tên gọi Borobudur có gốc từ Vihara Buddha Ur trong tiếng Phạn, có nghĩa là “ngôi Phật tự trên ngọn đồi”. Cao 42m, với kết cấu 3 lớp rõ rệt, tượng trưng cho Tam giới trong cõi Ta bà, bao gồm Kamadhatu (Dục Giới), Rupadhatu (Sắc Giới) và Arupadhatu (Vô Sắc Giới), đền Borobudur giống như một đài sen khổng lồ, ẩn chứa vô vàn nội hàm thâm sâu của Phật gia về kết cấu vũ trụ.

Khách hành hương bắt đầu đi từ nền sân chùa, theo các con đường bậc qua, mà lên tới đỉnh.

Để thăm hết 9 tầng của Borobudur và quan sát kết cấu bên trong và bên ngoài tam giới qua hàng ngàn bức phù điêu, du khách phải đi bộ tổng cộng 5km trên những hành lang đá xám.

Tất cá các bậc thềm, đều được phủ kín tượng, phù điêu trang trí rất công phu miêu tả cuộc đời của Đức Phật, các vị Bồ tát…, những cảnh trên thiên đường hay dưới địa ngục.

Borobudur được cho là một quần thể lớn nhất và đầy đủ nhất các phù điêu Phật giáo trên thế giới với khoảng 504 tượng Phật, 1460 phù điêu miêu tả con người, sự kiện và 1210 phù điêu trang trí.

Ngày nay, Borobudur là thắng cảnh thu hút nhiều khách du lịch nhất tại Indonesia. Borobudur không chỉ là một kỳ quan đáng ngưỡng mộ của Indonesia mà còn là công trình nghệ thuật kiến trúc vĩ đại nhất và giá trị nhất của thế giới Phật giáo và của cả nhân loại.