450
Người Phật tử phải có trí tuệ để thực hành chữ hiếu
Trong tục đế, có thể nói chữ Hiếu là một biểu hiện cao cả về mặt đạo đức mà chỉ có con người mới có. Thế nhưng, cách báo hiếu thì tùy thuộc vào nền văn hóa của mỗi quốc gia và sự nhận thức khác nhau đưa đến những hành động báo hiếu khác nhau.
Điển hình như ở các nước đậm bản sắc văn hóa Phật giáo như Thái, Myanmar, Lào... cách báo hiếu cho cha mẹ hay những người có công ơn với mình cũng khác với Việt Nam.
Lòng tri ân và hiếu thảo của người Thái được biểu hiện bằng việc vào chùa tu tập, xuất gia để hồi hướng phước lành đến cho người thân. Bởi họ hiểu rằng, chỉ có trí tuệ và phước báu đến từ sự tu tập mới có thể đem lại cho con người niềm an vui cả thể chất lẫn tinh thần ngay đời sống hiện tại và cả sau khi chết.
Hơn nữa, chúng sanh mỗi người là thừa tự nghiệp của mình, chỉ có sự tu tập mới chuyển hóa được từ nghiệp dữ sang nghiệp lành.
Vì vậy, với người Thái, để tỏ lòng báo hiếu cha mẹ, ông bà đã mất, họ đến chùa tu học và cúng dường đặt bát đến chư tăng vào ngày giỗ để hồi hướng phước lành đến cho người thân của mình. Vì đối với người chết, các hương linh không ăn uống gì được mà chỉ nhờ phước thiện của người thân hồi hướng cho họ được tái sanh mà thôi.
Khi cha mẹ, ông bà còn sống, vào các ngày lễ tết và sinh nhật, họ đảnh lễ tỏ lòng tri ân và đến chùa tu tập để hồi hướng phước lành đến cho ông bà cha mẹ của mình được sức khỏe và an vui. Đồng thời khuyên cha mẹ đến chùa để tu tập để phát triển thiện pháp.
Khi người thân mất, họ hiểu cái xác kia chỉ tạm bợ, nên sớm hỏa táng để cho thần thức người chết không còn bám víu vào thân xác và mồ mả, để dễ dàng buông bỏ mà đi tái sanh. Đồng thời thỉnh chư Tăng thuyết pháp cho những người thân hiểu biết mà tu tập để hồi hướng cho hương linh sớm siêu thoát.
Còn như ở Việt Nam, do ảnh hưởng văn hóa Nho gia từ Trung Hoa nên cách báo hiếu cũng có phần khác biệt, chỉ chú trọng vào đời sống vật chất tạm thời, mà không thấy được cội nguồn của hạnh phúc thực sự ở đâu nên không chú trọng giá trị của sự tu tập, chỉ phát triển trên mặt nghi lễ, văn hóa xã hội và văn hóa tín ngưỡng.
Vì vậy, khi cha mẹ còn sống người Việt thường báo hiếu bằng cách mua thức ăn, vật thực hay những nhu cầu tương tự mà không chú trọng về mặt tu tập để chuyển hóa nghiệp xấu và vun bồi phúc đức. Do đó, đôi khi còn tạo thêm các nghiệp xấu do sát sanh, hại vật để cho cha mẹ được ăn ngon, thỏa mãn tham dục.
Khi cha mẹ ông bà hay người thân mất đi, chỉ chú trọng nghi lễ mai táng, chôn cất mồ mã cho to đẹp (địa táng ) Và theo những tập tục như cúng bái hoặc đốt vàng mã để cho người chết mang về thế giới bên kia tiêu dùng...mà không biết đó là việc làm không có lợi lạc gì cho người sống lẫn người đã khuất.
Vào ngày giỗ, bày đủ thứ mâm cao cổ đầy, van vái ông bà cha mẹ về hưởng và phù hộ cho con cháu, thực chất thì chỉ để người sống tụ họp ăn nhậu và tạo thêm nhiều nhiều nghiệp thị phi chứ không đem tới lợi lạc thực sự cho người đã khuất.
Cho nên, là người Phật tử, chúng ta nên chiêm nghiệm, dùng trí tuệ của mình để thực hành chữ hiếu sao cho thiết thực và an lạc lâu dài cho cả người sống lẫn người chết. Đừng chạy theo phong trào hay tập tục một cách mù mờ.
Nếu chúng ta hiểu rõ nhân quả nghiệp báo, hiểu rõ luân hồi, thì cũng hiểu rằng người thân và cha mẹ của chúng ta không chỉ ở kiếp này, mà cả những người chúng ta có duyên gặp từ trong vô lượng kiếp.
Thiết nghĩ, báo hiếu, không chỉ ở mặt hình thức lễ nghi mà là ở sự thực hành.
Báo hiếu Tam Bảo không gì hơn là thực hành giáo pháp để chứng đạt chân lý.
Báo hiếu cha mẹ không gì hơn là sống hiền thiện, có trách nhiệm với bản thân và trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.
Báo hiếu thầy tổ không gì hơn trở thành người có trí tuệ truyền thừa Chân - Thiện - Mỹ cho thế hệ tiếp theo.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Nghiệp chứa ở đâu?
Phật giáo thường thức
08:01 21/11/2025
Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.
Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!
Phật giáo thường thức
17:28 20/11/2025
Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.
Tu là trở về nguồn cội, quá trình biến đổi tâm thức và tư duy
Phật giáo thường thức
16:00 20/11/2025
Tu không phải chỉ là việc đơn thuần lên chùa, ăn chay, và tụng kinh niệm Phật; cũng không chỉ là việc tìm đến những nơi hẻo lánh, xa rời thế tục.
Vì sao niệm Phật mà tâm chẳng được quy nhất?
Phật giáo thường thức
14:32 20/11/2025
Niệm Phật điều cần yếu là thường xuyên đặt mình vào trường hợp sắp chết, sắp đọa địa ngục thời không khẩn thiết cũng tự khẩn thiết. Dùng tâm sợ khổ để niệm Phật, ấy là “xuất khổ diệu pháp đệ nhất” cũng là “tùy duyên tiêu nghiệp diệu pháp đệ nhất”. Tâm niệm Phật sở dĩ chẳng qui nhất là do lỗi của tâm đối với sự sanh tử chẳng tha thiết.
Xem thêm
