Còn ngược lại, nếu một người nào đó sinh ra đời mà có đầu óc quá ư là ngu si đần độn, học trước quên sau, lù khù lờ đờ... Những người này thường sẽ rất khó thành công hay khó làm việc lớn được.

Tuy nhiên không gì là tự nhiên đến với một người nào đó, tất cả đều do nhân quả sống của người đó tạo ra. Nếu một người nào đó khi sống trên đời mà biết chọn nhân tốt để gieo thì trí tuệ sẽ ngày càng xuất chúng. Ngược lại nếu chỉ biết gieo nhân xấu, trí tuệ sẽ ngày càng ngu đần, thậm chí đoạ luôn súc sinh tăm tối.

Phật dạy về sự tái sinh của những người ngu si, ác độc 

Vậy nhân trí tuệ gồm những gì? Đó có thể là các nhân sau đây:

1. Yêu thích học kiến thức bổ ích của thế gian và truyền dạy để giúp nhiều người cùng giỏi: Như ham học toán, lý, hoá, văn, sử, địa lý, vi tính, ngoại ngữ hay các công nghệ và các môn học khác;

2. Yêu thích học kiến thức Phật Pháp và hướng dẫn nhiều người cùng tu học;

3. Biết khởi tâm kính trọng những Bậc vĩ nhân, những Bậc có trí tuệ, có sự thông thái;

4. Biết đảnh lễ những Bậc Thánh Nhân như Đức Phật và Chư Đại Bồ Tát...;

5. Thường dành thời gian để tĩnh toạ thiền định Tứ Niệm Xứ;

6. Sống biết giữ gìn giới luật Phật dạy và sống với tâm từ bi hiền lành thương yêu muôn vạn loài chúng sanh.

Hai hạng người ngủ sẽ chịu khổ lâu dài 

Còn nhân ngu si là nhân nào? Đó cũng có thể là các nhân sau đây:

1. Ham mê tình dục và ngày đêm chỉ nghĩ và nói chuyện về tình dục;

2. Ham mê ăn nhậu uống rượu bia và suốt ngày chỉ chìm đắm trong bia rượu và men say;

3. Ham mê dùng các chất kích thích chất gây nghiện như xì ke ma túy, thuốc lắc...;

4. Công kích và xem thường, khởi tâm khinh chê các Bậc Thánh, các Bậc Vĩ Nhân;

5. Mê ngủ nhiều và lười biếng làm việc công ích;

6. Ghét sách vở và không thích việc học hành, giấu kiến thức và đố kỵ với người học giỏi...

Ở trên chính là sáu nhân trí tuệ và sáu nhân ngu si căn bản, vì thế quý vị hãy biết chọn nhân tốt để gieo, tránh gieo nhân xấu, để đầu óc mình nhiều đời nhiều kiếp sinh ra luôn được thông minh sáng suốt trí tuệ và giỏi giang.