Phước đức từ việc trồng rau hữu cơ gây quỹ thiện nguyện

Vào năm 2016, tôi - Nguyễn Hoàng Khang, bắt đầu đi du học thạc sĩ về nông nghiệp hữu cơ tại trường đại học Alberta, thành phố Edmonton, Canada. Lý do tôi chọn ngành học này vì tôi muốn tìm một con đường làm nông nghiệp khác với việc sử dụng hóa chất hóa học gây ảnh hưởng không chỉ đến người nông dân, người tiêu dùng và cả môi trường.

Trước đó vào năm 20112-2013, tôi có cơ hội được đọc cuốn sách “Cuộc cách mạng một cọng rơm” của ông Masanobu Fukuoka nói về việc làm nông nghiệp tự nhiên dựa trên mối tương quan giữa những cây cối, sâu bệnh, côn trùng, động vật, con người, môi trường. Thay vì sử dụng hóa chất để tiêu diệt các loại sâu bệnh hại mà mình sẽ dựa vào sự cân bằng sinh thái để kiểm soát sâu bệnh và chấp nhận sâu bệnh là một phần trong chu trình của sự sống.

 Anh Nguyễn Hoàng Khang (ngoài cùng, bên phải) cùng các nông dân vườn xoài cát núm, Vũng Liêm.

Tại trường đại học, ngoài việc học tôi có được cơ hội tham gia các hoạt động tình nguyện đặc biệt là làm tình nguyện viên cho vườn rau hữu cơ cộng đồng Green and Gold Community Garden giúp tôi nâng cao trình độ tiếng Anh và hiểu biết về phát triển cộng đồng. Mục đích chính của vườn rau cộng đồng là sản xuất rau hữu cơ rồi bán lại cho người dân trong thành phố để có được nguồn quỹ hỗ trợ cho phụ nữ khó khăn ở Rwanda, châu Phi. Đây là một cơ hội không chỉ để tôi học hỏi, rèn luyện mà còn để tạo phước cho chính mình trong tương lai. Vì để làm những việc cộng đồng, ngoài kiến thức và kĩ năng bản thân thì phước đức sẽ giúp công việc thuận lợi hơn.

Từ xoài Cát Núm, giống xoài bản địa của vùng Vĩnh Liêm

Vào giữa năm 2018, tôi tốt nghiệp và trở về nước. Sau đó tôi làm việc ở mảng marketing và sale cho một hợp tác xã chuyên về lúa gạo hữu cơ để tìm hiểu sâu hơn về thị trường sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam. Đầu năm 2019, tôi bắt đầu làm cho Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Vũng Liêm. Trong thời gian này, tôi được tham gia vào sự kiện xuất khẩu lô xoài đầu tiên của Vĩnh Long đi Hoa Kì. Khi đó, tôi có cơ hội được đến tận nhà chú 4 Liễm – một nông dân trồng xoài để quan sát công đoạn thu hoạch. Lúc này tôi mới được biết đến giống xoài Cát Núm – một giống xoài bản địa đã có từ mấy trăm năm tại huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Theo bà con nông dân thì đây là giống xoài chất lượng cao, hương vị chỉ thua xoài Cát Hòa Lộc nhưng chưa nhiều người biết đến.

Từ sự tò mò, tôi lên Internet để tìm hiểu sâu hơn về giống xoài này. Tuy nhiên, những bài viết không nhiều, nếu có thì cũng không sâu và chi tiết. Vì vậy, tôi quyết định đi thực tế gặp bà con nông dân để tìm hiểu. Từ đây, tôi đi gặp chú Diễn, chú Sáng, chú Ba Nhỏ, anh Bằng, anh Chận, anh Pha, anh Khang,…để tìm hiểu về lai lịch, đặc điểm của giống xoài này. Càng nghe thì mình càng biết về việc canh tác lâu đời của bà con ở đây đã qua nhiều thế hệ, các đặc điểm nổi bật của giống xoài này, và những khó khăn mà giống xoài này gặp phải như thị trường tiêu thụ. Cụ thể là giống xoài này có chất lượng cao như thịt ngọt thanh, ít xơ, hạt mỏng, vỏ dày nhưng thị trường tiêu thụ chủ yếu vẫn là tươi nên gặp hạn chế về thời gian bảo quản, đặc biệt là khi xuất khẩu. Thương hiệu của giống xoài này cũng chưa được nhiều người biết đến.

Đến việc làm mứt xoài để giúp bà con nông dân bảo tồn giống xoài bản địa

Từ đó, chúng tôi bắt đầu tìm hiểu về chế biến sản phẩm để nâng cao giá trị đồng thời xây dựng thương hiệu một cách chuyên nghiệp. Chúng tôi quyết định chọn món mứt xoài để bắt đầu và xây dựng thương hiệu Foodo vì đây là sản phẩm phù hợp để vừa cung ứng cho người nước ngoài vừa đáp ứng cho nhu cầu của người tiêu dùng trẻ, đây cũng là sản phẩm tương đối dễ làm. Để có được công thức sản phẩm bài bản, chúng tôi hợp tác với vườn ươm công nghiệp Việt Hàn tại thành phố Cần Thơ. Tại đây, chúng tôi đã kiểm tra được thời gian bảo quản không sử dụng chất bảo quản lên đến 9 tháng. Song song đó, chúng tôi xây dựng thương hiệu Foodo chuyên sản xuất thực phẩm có nguồn gốc từ trái cây, đầu tiên là trái xoài Cát Núm.

Chúng tôi ra mắt sản phẩm vào cuối tháng 8, cho đến hiện tại chúng tôi đã bán được hơn 2000 hủ với doanh thu trên 110 triệu đồng. Sản phẩm đã được xách tay đến Úc, Hàn Quốc, Nhật Bản. Hiện sản phẩm đang được phân phối trên Shopee, CHUS và Mekong Pottery homestay.

 Mứt xoài Foodo được du khách nước ngoài ưa chuộng

Khi sản phẩm mứt xoài của chúng tôi được nhiều người biết đến thì trái xoài Cát Núm cũng được biết đến rộng rãi hơn. Đặc biệt là vào tháng 4/2022, chúng tôi phối hợp với người dân đem trái xoài Cát Núm đi thi Hội thi trái ngon tỉnh Vĩnh Long và xuất sắc đạt được giải II (không có giải I). Cuối năm 2022, chúng tôi phối hợp cùng Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Vĩnh Long và bà con nông dân trồng xoài sản xuất video truyền thông về xoài Cát Núm nhằm giúp cho nhiều người biết về trái xoài này hơn.

Việc chúng tôi sản xuất sản phẩm chế biến từ xoài giúp người nông dân có thêm đầu ra cho loại xoài không phù hợp để ăn tươi, tăng thời gian bảo quản để sản phẩm đi xa hơn, xây  dựng thương hiệu cho giống xoài Cát Núm giúp bà con tìm được nhiều nguồn tiêu thụ hơn, khuyến khích cộng đồng địa phương bảo tồn giữ gìn giống xoài trước việc chuyển đổi ào ạt sang những giống cây trồng khác không bền vững.