450
Phải làm sao khi thói quen cũ rất mạnh mẽ và ranh ma?
Hỏi: Sao nhiều khi con đã quyết tâm lắm để thay đổi 1 thói quen thế rồi chỉ làm được 1, 2 ngày rồi lại quay trở lại mức ban đầu. Thói quen cũ mạnh mẽ và rất ranh ma, nó luôn luôn đưa ra lí do tưởng như rất hợp lí để tránh làm thói quen mới. Con đã quan sát và biết nó luôn tránh né... nhưng rồi con lại bị nó khuất phục...
Thói quen cũ không tạo ra cuộc sống mới
Đáp:
Thói quen cũ có thể hình thành từ rất lâu rồi cho nên cũng cần rất lâu để thay đổi chúng, cần rất kiên nhẫn và bản lĩnh, bản thân việc rèn luyện những phẩm chất tâm này đã là một cái được trong quá trình đối đầu rồi, mặc dù có thể chưa thay đổi được ngay thói quen xấu nhưng có được những phẩm chất trên đã là rất quý giá rồi.
Nhìn sâu vào thói quen, ta sẽ thấy chúng xuất phát từ việc ta thích hay không thích một hoặc một vài cảm giác nào đó, chúng ta thích sự thoải mái, thỏa thuê và ghét sự cố gắng nên thói quen ngủ nhiều có mặt, chúng ta chán ghét sự im lặng buồn chán nên thích cảm giác giật gân, tốc độ, âm thanh mạnh của các trò game…chúng ta chạy trốn một cảm giác nào đó không thích bằng cách náu mình vào cảm giác mình thích.
Thoạt đầu là sự chạy trốn cảm giác nhưng lâu dần thành thói quen, phản ứng rồi định hình thành tính cách, khi đó bạn hành động khi cảm giác còn rất mờ nhạt. Cất xe máy xong phải bật ngay máy tính, bất kể nhà cửa bẩn thỉu, bữa ăn chưa nấu…cũng bắt nguồn từ phản ứng trước cảm giác nào đó từ rất lâu nay.
Vậy nên cần nhận biết xem thói quen xấu là để ta chạy trốn cảm giác gì? Hoặc để nắm giữ cảm giác gì? Hãy dũng cảm nhìn vào sự trốn chạy và nắm giữ đó, để nhận ra mình đang là con rối trong tay cảm giác nào và mình đang thực sự khổ đau, vô tích sự như thế nào vì tin vào chúng.
Chúng ta luôn tin rằng cảm giác là đúng, đồng hóa chúng là của mình: “Tôi buồn chán nên tôi đi tìm game” còn nếu thực tập để sự buồn chán trở thành đối tượng quan sát ghi nhận, còn tâm quan sát đứng tách rồi độc lập nhìn cảm giác đó thì cảm giác sẽ yếu dần, giảm năng lượng và không thể biến thành hành động nữa.
Đôi khi đừng quá cứng nhắc, đừng ép tâm quá mức đến mức vô lý thì nó sẽ nản chí, đầu hàng sớm, đôi khi cần thỏa mãn cảm giác một chút khi nó đang quá mạnh, khi nó giảm cường độ rồi thì hãy đối đầu. Hãy dùng sự khôn khéo chứ không chỉ là sức mạnh ý chí. Sự thay đổi cần dần dần, từ từ với hỗ trợ như môi trường mới, ý thích lành mạnh mới cũng rất có ích.
Sửa một thói quen sẽ giúp tâm mạnh lên và biết cách học hỏi từ bản thân. Với tâm mạnh mẽ, tự nhiên những thói quen xấu khác dễ bỏ hơn và xuất hiện nhiều thói quen tốt hơn. Thông thường do nuông chiều để tâm tìm sự thỏa mãn hoặc chối bỏ nên nó yếu đuối, luyện tập cho nó làm điều cần làm thay cho đều muốn làm giúp nó mạnh hơn. Với tâm mạnh mẽ, bạn trở thành chủ nhân thực sự của chính mình, không bị nó điều khiển.
Nhiều người hiểu lầm rằng làm được điều mình thích, làm theo bản năng sẽ sung sướng, nhưng thực tế nhiều khi lại ngược lại.
Chúng ta không có bản năng, thói quen là thích cho đi, không thích ghìn giữ đạo đức (không nói dối, say sưa, ăn cắp, tà dâm, sát hại), không thích hành thiền, nhưng kết quả là khi cho đi ta nhận được hạnh phúc của việc sẻ chia, giữ đạo đức bạn thưởng thức niềm vui không hối hận, chối bỏ, sợ hãi, hành thiền bạn được tâm mạnh mẽ, không trói buộc vào các phản ứng tâm. Do đó hãy bố thí, giữ giới, hành thiền để tạo thói quen sống mới, cảm giác tích cực mới mặc dù điều đó đi ngược lại thói quen và ý muốn hiện tại.
Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ, thay đổi ngay cả những thói quen nhỏ, đừng coi thường chúng, nó giúp ta chánh niệm tỉnh thức thường xuyên hơn và quyết tâm hoàn thành đến nơi đến trốn mọi việc cũng giúp tâm mạnh hơn. Từ mai hãy để dép gọn gàng, gấp quần áo sau khi khô, không hoãn việc nhỏ lại nữa nhé.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Thương mình là biết cho đi
Phật giáo thường thức
12:00 23/11/2025
Bạn biết cho đi, đó cũng là cách yêu thương bản thân. Vì cho đi chính là cách bạn tích lũy được phúc báu cho chính mình ngay đời này và những đời sau.
Công đức trả về không, phước đức tự nhiên có
Phật giáo thường thức
10:00 23/11/2025
Ai làm việc gì tốt thì đương nhiên là có phước đức rồi, nhưng công đức thì không có. Càng không có công đức thì phước đức mới nhiều, còn làm mà thấy mình có “công” thì phước đức sẽ không còn.
Làm thế nào để giúp vong linh người thân bị tai nạn, bị bệnh đột ngột qua đời?
Phật giáo thường thức
09:00 23/11/2025
Trong thời gian gần đây, đột nhiên xảy ra một số tai nạn, hiện nay có rất nhiều người đang đặc biệt quan tâm đến một vấn đề đó là: nếu người thân của mình bất ngờ gặp tai nạn, những người còn sống rốt cuộc nên làm những gì?
Chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là nhớ ăn cơm trước khi quá đói
Phật giáo thường thức
17:00 22/11/2025
Người ta nói nhiều về chánh niệm, về sự tỉnh thức, về việc sống trong giây phút hiện tại. Nhưng nếu ta chịu khó ngồi xuống, hít thở ba hơi thật sâu, quán chiếu thật kỹ, ta sẽ thấy rằng chánh niệm đôi khi chỉ đơn giản là… nhớ ăn cơm trước khi quá đói.
Xem thêm
