Thứ năm, 17/01/2013, 11:29 AM

Phát hiện dấu tích kiến trúc thời Trần ở chùa Hành Cung

Bên hông tường, phía tay trái nhìn từ ngoài vào dưới độ sâu chưa đầy 30cm so với mặt bằng của vườn quanh chùa đã xuất lộ nhiều gạch ngói vỡ, ken dầy vào đó là những viên cuội tròn có đường kính từ 10 đến 18cm tạo thành nền móng

Chùa Hành Cung hay còn có tên chữ là Khai Phúc Tự, thuộc thôn Hành Cung, xã Ninh Thắng, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. 

Trong khi tiến hành trùng tu, tu bổ đã đào xung quanh phần toà Tam Bảo của chùa. Bên hông tường, phía tay trái nhìn từ ngoài vào dưới độ sâu chưa đầy 30cm so với mặt bằng của vườn quanh chùa đã xuất lộ nhiều gạch ngói vỡ, ken dầy vào đó là những viên cuội tròn có đường kính từ 10 đến 18cm tạo thành nền móng. Đoạn móng này hiện có chiều dài 5m rộng 0,5m. Những người chịu trách nhiệm thi công ở đây thấy đây là hiện tượng lạ đã cho dừng việc đào móng xây dựng và gọi điện mời Sở VH,TT&DL Ninh Bình đến xem xét. Qua xem xét thực tế tại hiện trường, những mẩu gạch ngói, mảnh sành, mảnh gốm xuất lộ cùng với cách xếp cuội, ban đầu chúng tôi thấy rằng đây là một phần móng bó vỉa của một công trình kiến trúc cổ.

Phát hiện dấu tích kiến trúc thời Trần ở chùa Hành Cung 2
 Dấu tích công trình kiến trúc cổ xuất lộ bên toà Tam Bảo, chùa Hành Cung

Cùng với việc đối chiếu với những nguồn thư tịch cổ như sách Thái Vi quốc tế ngọc ký (viết trong tập Trần Gia ngọc phả, lập năm Cảnh Thịnh thứ 5 “ 1667” sao lại năm Bảo Đại thứ 3 “1924” lưu tại Bảo tàng Ninh Bình) thì sau cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ nhất (1258), vua Trần Thái Tông 40 tuổi, đã nhường ngôi cho thái tử Hoảng (Trần Thánh Tông) về vùng núi lập am Thái Tử để tu hành, mở đầu cho việc xây dựng hành cung Vũ Lâm. Chúng ta đã biết rằng vùng núi Hoa Lư rất có lợi thế về mặt quân sự, ở thế kỷ X đã được nhà Đinh xây dựng nên một quân thành  và đến thời nhà Trần xây dựng hành cung chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông. 

Về qui mô của hành cung này chúng ta chưa được nghiên cứu nhiều. Xét dưới góc độ cảnh quan và dấu tích văn hoá thì thôn Hành Cung ngày nay có thể là trung tâm của hành cung Vũ Lâm dưới triều Trần. Thôn Hành Cung nằm trên cốt một cồn cát có chiều dài khoảng 1000m rộng 500m, phía đông bắc có sông Văn Lâm, phía tây nam có sông Hệ. Bản thân tên của thôn đã là Hành Cung, bên cạnh đó có những  địa danh tên thôn như Khả Lương (nơi cất lương); Tuân Cáo (nơi báo cáo); Hạ Trạo ( bến thuyền) theo truyền thuyết có liên quan đến hành cung Vũ Lâm dưới triều Trần. Và những di tích quanh đó (đền Thái Vi; chùa A Nậu; chùa Phong Phú; đình Sen; đền và chùa Khả Lương…) còn dấu ấn vật chất (gạch, ngói) thời Trần cùng bia đá ghi về việc vua Trần Thái Tông cấp ruộng xây chùa.

Như vậy di tích chùa Hành Cung ở thôn Hành Cung với những gì đã xuất lộ cần được nghiên cứu tại chỗ và mở rộng phạm vi nghiên cứu giúp chúng ta hiểu rõ hơn về một hành cung dưới triều Trần đã góp phần vào chiến thắng quân Nguyên Mông cũng như tìm hiểu về Lịch sử Phật giáo, tư tưởng Phật giáo của Trần Thái Tông và các vua dưới triều Trần kế tiếp.


Nguyễn Cao - Phòng Di sản Văn hóa, Sở VH,TT&DL Ninh Bình
Bài đã đăng trên Báo Ninh Bình

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

TIN LIÊN QUAN

Giết rùa đen nấu ăn, oan gia tìm báo thù

Tư liệu 17:55 12/12/2025

Mong các vị thiện tín, không nên sát sinh. Nhân quả báo ứng không nhỏ đâu. Sát sinh không những bị nhiều bệnh mà bị chết yểu. kiếp nạn ngắn ngủi. Nhưng kiêng cử không sát sinh và phóng sinh sẽ mang lại phúc khí, bình an, sức khỏe và trường thọ.

Lời khen sai chỗ, mối họa không ngờ

Tư liệu 15:03 10/12/2025

Mọi thứ trong thế gian thế gian đều vô thường, nay còn mai mất. Đến khi ấy, những điều ta yêu quý nhất, lại trở thành nỗi đau đớn ghê gớm trong lòng. Vậy nên ta phải học cách buông bỏ, đừng quá bám chấp vào mọi thứ trên đời.

Học Phật không thể mê tín

Tư liệu 18:24 02/12/2025

Học Phật phải từ tâm địa mà tu tập, đoạn trừ tham, sân, si, mạn, v.v., những tập khí này, cải tà quy chánh, giữ giới luật nghiêm ngặt mới thực sự được hưởng lợi ích.

Sự linh ứng của việc trì tụng kinh Địa Tạng

Tư liệu 16:56 30/11/2025

Mồng 1 tháng 10 năm 2006, sư phụ Diệu Chân đi Dương Châu mở thiền thất, ngang qua chỗ tôi ngài đã ghé vào ban pháp nhũ và giảng nhiều điều hay về việc tu học Phật cho các cư sĩ đến bái kiến.

Xem thêm