Phát hiện điệp sớ dài 12m với 5.000 kí tự ở chùa cổ nhất Tây Nguyên

Bản kinh Dược Sư chép tay

Ngày 31.7, ông Phạm Bình Vương, Phòng Di sản, Sở VH-TT-DL tỉnh Kon Tum, cho biết: Trong thời gian nghiên cứu, khảo sát lập hồ sơ công nhận Tổ đình Bác Ái (ở P.Quyết Thắng, TP.Kon Tum) là di tích lịch sử cấp quốc gia, đã phát hiện một sớ cầu siêu đặc biệt.

Theo Hòa thượng Thích Chánh Quang, trụ trì đời thứ 4 tại Tổ Đình Bác Ái, năm 1931, khi người dân các tỉnh miền Trung đổ xô lên Kon Tum kiếm sống đã có hơn 70 % bị chết đói dọc đường. Những người còn lại đến được Kon Tum đã bắt tay vào khai hoang, lập làng.

“Cuộc sống của người dân lúc bây giờ rất khổ, thú dữ rình rập, đêm đêm từ trong rừng sâu vẳng lại tiếng gầm gừ kinh hãi. Từ ngày có chùa, âm thanh rùng rợn kia vơi bớt đi phần nào”, Hòa Thượng Thích Chánh Quang kể lại.

Bản khắc kinh Phật thời cổ đại tại vùng ĐBSCL

Năm 1932, ông Võ Chuẩn (1896 - 1956), quan Quản đạo Kon Tum, đã lập “Âm linh miếu” ở phía bắc TP.Kon Tum để thờ những nạn nhân xấu số. Đồng thời để an lòng dân, ông Võ Chuẩn đã thỉnh hòa thượng Hoằng Thông, thủ tọa chùa Bạch Sa (Quy Nhơn, Bình Định) lên làm lễ cầu siêu và cung thỉnh khai tự. Ngôi chùa dựng lên trên nền rừng khai hoang, vách đất mành tre trở thành nơi thờ phụng đầu tiên của cả phật tử người Kinh và đồng bào thiểu số quanh vùng. Đây là ngôi chùa được xây dựng sớm nhất tại Tây nguyên và là nơi ghi dấu sự hiện diện vị vua cuối cùng của triều Nguyễn (vua Bảo Đại) ngự giá ban sắc, đặt tên là “Sắc tứ Bác Ái tự” vào năm 1933.

Rằm tháng bảy năm 1953, Tổ đình Bác Ái tổ chức cúng Vu lan, cầu siêu báo hiếu. Điều đặc biệt nhất trong đại lễ năm đó, các Phật tử đã soạn bản sớ dài 12 m, ghi chép họ, tên, gia phả những người đã khuất ở Kon Tum, với gần 5.000 chữ.

Theo ông Phạm Bình Vương, điệp sớ này có ý nghĩa cầu siêu cho những người có công, những người khai hoang, lập ấp. Thông qua bản điệp sớ, có thể xác định hệ thống dòng họ của nhóm người di dân đến vùng đất Kon Tum đầu và giữa thế kỷ XX. Bản điệp sớ có giá trị về phục vụ nghiên cứu sự hình thành và phát triển vùng đất Kon Tum. Bên cạnh đó, nó còn là 1 di sản Hán Nôm có giá trị được lưu truyền đến ngày nay.

Theo ông Phạm Bình Vương, phòng di sản Sở Văn hóa Thể thao - Du lịch tỉnh Kon Tum, Chùa Tổ Đình Bác Ái là một công trình kiến trúc tôn giáo tín ngưỡng có mặt đầu tiên trên vùng đất Tây Nguyên mang phong cách kiến trúc nghệ thuật thời nhà Nguyễn.

Chùa Tổ Đình Bác Ái (ở P.Quyết Thắng, TP.Kon Tum) đã có những đóng góp xứng đáng vào kho tàng văn hóa Tây Nguyên với nhiều di sản văn hóa vật chất, tinh thần phong phú và độc đáo.