Quảng tu cúng dường
Nếu “Lễ kính chư Phật” là biểu hiện của tâm cung kính, “Xưng tán Như Lai” là sự khởi lời tán thán, thì đến nguyện thứ ba - Quảng tu cúng dường, ta học cách hành động cụ thể để dâng hiến. Đây chính là bước chuyển từ tâm niệm sang việc làm, từ lời nói sang hành động.

Trong truyền thống Phật giáo, “cúng dường” thường được hiểu là dâng hương, hoa, phẩm vật lên chư Phật, chư Tăng. Nhưng Phổ Hiền Bồ-tát nhấn mạnh chữ “quảng” – nghĩa là rộng lớn, không giới hạn. Cúng dường không chỉ là nén hương hay bông hoa, mà là sự hiến tặng tất cả những gì tốt đẹp nhất từ thân, khẩu, ý của ta cho Tam bảo và cho chúng sinh.
Cúng dường vật chất là cần thiết, vì giúp duy trì đời sống tăng đoàn, xây dựng đạo tràng. Nhưng cao hơn, có “cúng dường Pháp” – tức là đem lời hay ý đẹp, tri thức, tuệ giác để chia sẻ, hướng dẫn, khai mở cho người. Lại có “cúng dường hạnh” – nghĩa là tu tập, chuyển hóa thân tâm, sống hiền thiện, từ bi để chính đời sống mình trở thành một sự cúng dường. Khi một người giữ giới, hành thiện, không làm điều ác, ấy chính là cúng dường thiết thực nhất cho chư Phật.
Trong đời sống hiện đại, tinh thần “quảng tu cúng dường” có thể được thực hiện dưới nhiều cách. Khi ta dành thời gian tình nguyện, góp sức cho một hoạt động thiện nguyện, ấy là cúng dường. Khi ta chia sẻ một cuốn sách hay, một lời khuyên chân thành giúp người vượt qua khổ đau, ấy cũng là cúng dường. Khi ta nuôi dưỡng một gia đình đầm ấm, xây dựng môi trường sống an lành, ấy là cúng dường cho xã hội.
Thật ra, nhiều người vẫn nghĩ cúng dường chỉ là chuyện của chùa chiền. Nhưng xét sâu xa, cúng dường chính là biểu hiện của tinh thần biết cho đi. Xã hội hôm nay vốn bị chi phối mạnh bởi tinh thần hưởng thụ và tích lũy. Người ta thích thu về hơn là cho đi. Nhưng càng tích lũy, càng lo sợ mất mát, bất an. Ngược lại, khi biết chia sẻ, ta lại tìm được niềm an lạc. Cúng dường vì thế không phải mất, mà là được. Được niềm vui, được tình thương, được sự an trú.
Cúng dường cũng là cách thực tập phá bỏ ngã chấp. Khi dâng hiến một điều gì, ta chấp nhận buông bớt cái “của tôi”. Ta trao tặng mà không mong cầu báo đáp, không tính toán hơn thua. Chính trong quá trình đó, ta rèn luyện tâm xả ly, không còn bị trói buộc bởi lòng tham. Mỗi lần cúng dường, mỗi lần tâm ta nhẹ đi một chút, gần hơn một bước với con đường giải thoát.
Ở góc độ xã hội, tinh thần quảng tu cúng dường có thể nuôi dưỡng văn hóa biết ơn và chia sẻ. Một cộng đồng chỉ chăm chăm thu về thì dễ tan rã, nhưng cộng đồng biết cho đi thì gắn kết và bền vững. Trong doanh nghiệp, một người lãnh đạo biết chia sẻ lợi ích với nhân viên, biết cúng dường công sức của mình cho sự phát triển chung, chắc chắn sẽ có một tập thể vững mạnh. Trong gia đình, cha mẹ biết cúng dường tình thương, sự lắng nghe cho con cái, thì ngôi nhà ấy mới thật sự là nơi nương tựa.
Tuy nhiên, cần phân biệt rõ cúng dường với sự phung phí hoặc phô trương. Cúng dường không phải để khoe khoang, để tìm tiếng tăm, mà phải phát xuất từ tâm chân thành. Chỉ khi cúng dường bằng tâm thanh tịnh, hành động ấy mới trở thành hạnh nguyện. Một bông hoa nhỏ nhưng từ tâm trong sáng còn quý hơn cả ngàn lượng vàng dâng với tâm cầu danh.
Khi quán chiếu kỹ, ta sẽ thấy: đời sống mỗi ngày đều có cơ hội cúng dường. Mỉm cười an lành với người lạ trên đường - đó là cúng dường. Nhường ghế cho người già trên xe buýt - đó là cúng dường. Giữ gìn môi trường, không xả rác - cũng là cúng dường. Mỗi hành động nhỏ bé nếu được làm bằng tâm tỉnh thức đều có giá trị cúng dường lớn lao.
Do đó, nguyện thứ ba của Bồ-tát Phổ Hiền dạy ta một lối sống: sống để cho đi, sống để hiến tặng. Khi ta biết lấy sự dâng hiến làm niềm vui, thì chính cuộc đời ta cũng trở thành lễ vật cúng dường lên cuộc đời, lên Tam bảo, lên nhân loại. Và đó cũng là cách làm đẹp nhất để phụng sự chư Phật.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Muốn tâm thanh tịnh thì hãy niệm Phật
Kiến thứcNgười đời phần nhiều không tin pháp môn niệm Phật, nói một câu niệm Phật thì tác dụng chỗ nào? Không biết một câu A Di Ðà Phật có thần lực không thể nghĩ bàn, trị được hết thảy tâm bệnh phiền não.
12 lời nguyện của Phật Dược Sư
Kiến thứcPhật Dược Sư vì chúng sanh hiện đời cầu an lạc, còn Phật A Di Đà lại tiếp bước chúng sanh vãng sanh về Cực Lạc. Tuy nhiên dù là vãng sanh Tây phương hay tu tập pháp môn gì, đều phải có thân tâm mạnh khỏe mới có thể thực hành tu trì Phật pháp.
Hạnh nguyện và năng lực gia trì của đức Phật Dược Sư
Kiến thứcHôm nay, nhân ngày kỷ niệm vía đức Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai, chúng tôi xin nói về mười hai hạnh nguyện của Ngài. Đức Phật Dược Sư còn có tên là Đại Y Vương Phật, Ngài là vị giáo chủ cõi Tịnh Lưu Ly ở phương Đông.
Học Phật, hiểu Phật, làm theo Phật
Kiến thứcPhật khuyên chúng ta cần cẩn trọng, bĩnh tĩnh, sáng suốt để giải quyết từng việc thích hợp nhất. Đó chính là thể hiện yếu lý của pháp quy y Phật là phát huy trí tuệ.
Xem thêm














