Thứ bảy, 11/02/2023, 16:45 PM

Số phận long đong của hai bức tượng Phật khổng lồ trên con đường tơ lụa cổ đại

Trên mặt vách đá của một ngọn núi sa thạch, có thể nhìn thấy từ Con đường tơ lụa cổ đại gần thị trấn Bamiyan ở Afghanistan, là khoảng trống lớn mà trước đây từng thuộc về hai bức tượng Phật đồ sộ.

Vào năm 2001, những bức tượng gần 1.500 năm tuổi đã bị Taliban phá hủy, làm rung chuyển toàn thế giới.

Khu vực tượng Phật bị phá hủy. Ảnh: Alessandro Balsamo/Wikimedia

Khu vực tượng Phật bị phá hủy. Ảnh: Alessandro Balsamo/Wikimedia

Hai người phụ nữ đi ngang qua nơi tọa lạc của một trong những tượng Phật cổ xưa ở Bamiyan. Ảnh: DVIDSHUB/Flickr

Hai người phụ nữ đi ngang qua nơi tọa lạc của một trong những tượng Phật cổ xưa ở Bamiyan. Ảnh: DVIDSHUB/Flickr

Trong một thời gian dài, Phật giáo là một tôn giáo quan trọng ở tiểu lục địa Ấn Độ và Trung Á, được du nhập từ đầu thời kỳ Kushan, vào thế kỷ thứ nhất. Dọc theo Con đường tơ lụa, khu vực quanh thị trấn Bamiyan, là một số tu viện Phật giáo, nhà nguyện và khu bảo tồn được xây dựng bên trong các hang động được khoét sâu trong vách núi đá. Tại đây vẫn còn sót lại những bức tranh tường và tượng Phật đáng kinh ngạc.

Bức tượng Phật cao 53m ở Bamiyan, Afghanistan, bị phá hủy vào năm 2001. Ảnh: Đại sứ quán Afghanistan

Bức tượng Phật cao 53m ở Bamiyan, Afghanistan, bị phá hủy vào năm 2001. Ảnh: Đại sứ quán Afghanistan

Hai bức tượng nổi bật nhất là tượng Phật khổng lồ bị phá hủy vào năm 2001. Bức tượng lớn hơn cao 53m và là một trong những tượng Phật đứng lớn nhất trên thế giới. Bức tượng còn lại cũng rất lớn và cao 36m. Cả hai hình đều được chạm khắc nổi vào các hốc của vách đá.

Tượng Phật Bamiyan được chụp năm 1975. Ảnh: Pierre Le Bigot/Flickr

Tượng Phật Bamiyan được chụp năm 1975. Ảnh: Pierre Le Bigot/Flickr

Phần thân chính được đẽo trực tiếp từ vách đá sa thạch, nhưng các chi tiết được tạo mô hình bằng bùn trộn với rơm, phủ bằng vữa. Lớp phủ này đã bị mòn từ lâu, nhưng vẫn giúp làm nổi bật các biểu cảm trên khuôn mặt, bàn tay và các nếp gấp của áo choàng của tác phẩm. Cả hai bức tượng ban đầu đều được sơn - bức lớn hơn màu đỏ son và bức nhỏ hơn có nhiều màu. Khu vực gần đầu của cả hai tượng Phật và khu vực xung quanh bàn chân của Đức Phật lớn hơn đều được chạm khắc tinh xảo.

Các chi tiết trên tượng đều được chạm khắc tinh xảo. Ảnh: Pierre Le Bigot/Flickr

Các chi tiết trên tượng đều được chạm khắc tinh xảo. Ảnh: Pierre Le Bigot/Flickr

Phần lớn những gì các nhà sử học biết về các tác phẩm điêu khắc Phật hoành tráng này đến từ chuyến hành hương của nhà sư Trung Quốc có tên Huyền Trang, người đã đến Bamiyan vào thế kỷ thứ 7. Sư thầy mô tả Bamiyan là một trung tâm Phật giáo hưng thịnh "với hơn mười tu viện và hơn một nghìn nhà sư". Ông cũng lưu ý rằng cả hai tượng Phật đều được trang trí bằng "màu vàng rực rỡ và được trang trí bằng những viên đá quý rực rỡ".

Hình ảnh trước và sau khi tượng Phật bị phá hủy. Ảnh: A Lezine/UNESCO

Hình ảnh trước và sau khi tượng Phật bị phá hủy. Ảnh: A Lezine/UNESCO

Các tác phẩm điêu khắc về Đức Phật được chạm khắc vào vách đá từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ 6 sau Công nguyên. Đây có lẽ là những địa danh văn hóa nổi tiếng nhất của khu vực thu hút nhiều khách hành hương từ khắp nơi.

Các tu viện trong vách đá của thung lũng Bamiyan. Ảnh: Babak Fakhamzadeh/Flickr

Các tu viện trong vách đá của thung lũng Bamiyan. Ảnh: Babak Fakhamzadeh/Flickr

Tuy nhiên, sự xung đột giữa các tôn giáo khiến cho hai tác phẩm điêu khắc trên phải chịu một kết cục buồn. Sau khi bị phiến quân Taliban đặt bom phá hủy, một số hang động và bức tranh tường mới đã được phát hiện, bao gồm cả những mảnh vỡ của một tượng Phật nằm dài 19m chưa từng được biết đến trước đây.

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Ý kiến của bạn

Tu viện Tsz Shan, chốn thiền tịnh giữa núi rừng

Quốc tế 10:00 25/11/2024

Với không gian rộng lớn, nằm giữa núi đồi, tách biệt khỏi thế giới xô bồ và ồn ào, tu viện Tsz Shan là nơi bạn có thể cảm nhận được sự thư thái trong từng bước chân. Tsz Shan xứng đáng là một điểm đến không thể bỏ qua của du khách khi tới Hong Kong.

Rải tiền công đức bằng cần cẩu ở một ngôi chùa tại Thái Lan

Quốc tế 09:45 21/11/2024

Lễ cúng dường Kathin Samakkhi tại chùa Wat Derm Bang, tỉnh Suphanburi có hoạt động rải tiền công đức từ trên cần cẩu.

Khám phá ngôi chùa nổi tiếng nhất thế giới nơi Đức Phật giác ngộ

Quốc tế 08:45 16/11/2024

Chùa Mahabodhi (Đại Giác Ngộ) là một bảo tháp Phật giáo ở Bodh Gaya, Ấn Độ, được biết đến là một trong những Phật tích quan trọng nhất của lịch sử Phật giáo thế giới. Theo UNESCO, ngôi đền hiện tại có công trình kiến ​​trúc sớm nhất và hoành tráng nhất được xây dựng hoàn toàn bằng gạch vào khoảng thế kỷ thứ 7.

Nghi lễ Xaybath - Lễ cúng dường lớn nhất của người dân Lào

Quốc tế 16:00 15/11/2024

Đây là cơ hội cho người dân Lào tích lũy công đức bằng cách cho đi không vị kỷ. Với việc tham gia vào nghi lễ Xaybath, người dân bày tỏ lòng thành kính đối với Phật giáo và cầu mong phước lành.

Xem thêm