Tập Thiền Minh sát (Vipassana) như thế nào?

Tập Thiền Minh sát (Vipassana) như thế nào? 1
Ảnh: Thiền viện Phước Sơn. 

Các quy tắc khi Thiền Minh Sát

Ngồi thẳng lưng. Nhắm mắt lại và theo dõi sự phồng lên và sự xẹp xuống của bụng, trong khi bạn đang thở.

Hay cảm nhận hơi thở. Khi theo dõi hơi thở vào và hơi thở ra, hãy tự hỏi, "Hơi thở chạm vào chỗ nào ở mũi?" Phải đặt tâm vào chỗ chạm đó mà thôi.

Bạn chẳng phải làm gì với hơi thở, mà chỉ cảm nhận nơi hơi thở chạm. Nếu hơi thở nặng nề, cứ để nó nặng nề. Nếu hơi thở ngắn, cứ dể nó ngắn. Nếu nó tế nhị, cứ để nó tế nhị. Chỉ cần cảm nhận nó thôi.

Khi tâm bạn đi vẩn vơ, hãy để ý đến việc đó và niệm "Suy nghĩ", rồi trở lại với sự phồng lên và xẹp xuống của bụng.

Nếu bạn cảm thấy nhức ở chơn, liền đưa tâm đến chỗ nhức và ghi nhận "Nhức". Khi cơn nhức bớt dần hoặc hết nhức, bạn lại quay lại theo dõi chỗ chạm của hơi thở.

Nếu có sự xao động đến, ghi nhận rằng "Xao động".

Nếu bạn nghe một tiếng động, hãy ghi nhận, "Nghe, Nghe", rồi cũng trở lại với cảm giác về hơi thở.

Nếu nhớ đến việc gì, hãy ghi nhận "Nhớ".

Bất cứ việc gì bạn thấy, bất cứ sự gì đến trong tâm, chỉ cần biết đến sự việc đó.

Nếu bạn thấy có hình ảnh hay ánh sáng, chỉ cần ghi nhận "Thấy" hoặc "Ánh sáng". Chẳng cần giữ chúng lại hay bắt chúng ở lại. Chỉ cần quan sát chúng mà thôi.

Trong Thiền Minh sát bạn phải quan sát sự phồng lên và xẹp xuống của bụng và các hiện tượng khởi lên trong tâm và trên thân.

Do đó, có việc di chuyển tâm từ các cảm giác, cảm giác thích thú hay đau đớn, đến các ý tưởng khác nhau.

Bất cứ có điều gì đang xảy ra, cũng đều được ghi nhận rồi điều ấy qua đi, và có điều khác lại đến.

Theo cách đó, sự tu tập Thiền Minh sát là một phương pháp quan sát.

Tất cả sáu căn: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý (tâm ý là căn thứ sáu) sẽ khởi lên. Bạn chỉ cần quan sát khi chúng khởi lên, rồi chúng lại qua đi, bạn liền trở về với cảm giác nơi hơi thở chạm.

Bất cứ điều gì bạn thấy, bất cứ điều gì khởi lên trong tâm, bạn chỉ cần biết rõ nó, ý thức được nó, mà thôi.

Sự tỉnh thức có ích lợi gì?

Ðể tôi kể cho các bạn nghe một thí dụ. Nếu tôi bảo bạn, có một số châu báu được chôn dấu tại một nơi nào đó và tôi dục bạn đi lấy về, bạn sẽ rời nhà lên đường để đi đến đó.

Dọc đường, bạn gặp một cuộc đánh lộn, bạn dừng lại xem một lát. Nhưng sau đó, bạn lại tiếp tục lên đường. Rồi bạn lại thấy một đám cưới đi ngang qua, kèn trống vang lên, bạn lại dừng bên đường để ngắm. Lát sau, bạn lại đi tiếp. Có thể bạn thấy một cuộc đua xe trên công lộ, bạn cũng đứng lại xem, một lát sau mới đi tiếp.

Nếu bạn chẳng có tỉnh thức, bạn chẳng thể đi tới nơi chôn dấu châu báu mà tôi đã bảo đến lấy. Nhưng khi có sự tỉnh thức thì mặc dầu có những sự ngừng nghỉ hay cản trở, bạn chẳng hề lạc lối, và tiếp tục đi tới mãi. Sự tỉnh thức giúp bạn đạt tới mục tiêu.

Trích trong: Ngập Sâu Trong Ân Sủng.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

“Thay đổi nhận thức, thay đổi cuộc đời”

Phật giáo thường thức 16:00 18/11/2025

“Đau khổ không phải là kết thúc, mà là tiếng chuông báo hiệu rằng bạn cần nhìn đời từ một góc khác.”

Súc sanh có vãng sanh được không?

Phật giáo thường thức 13:20 18/11/2025

Hỏi: Súc sanh có được vãng sanh không? Hộ niệm cho súc sanh có được không?

Phật dạy lục hòa là gốc của Tăng

Phật giáo thường thức 13:08 18/11/2025

Chữ Tăng tiếng Phạn là Sanga, dịch là hòa hợp chúng, tứ chúng hòa hợp lại là Tăng. Như vậy, sống hòa hợp với nhau gọi là Tăng. Tụi con nhìn lại các nơi có được sự hòa hợp không?

Mỗi phiền não mỗi cách trị

Phật giáo thường thức 10:30 18/11/2025

Phiền não là vô số. Mà vô số thì không thể trị bằng một thứ duy nhất...

Xem thêm