Câu hỏi:

Thưa thầy, con hiểu 12 nhân duyên là 1 tiến trình nhận thức ngày càng rời xa thực tại, ngày càng huyễn hoá, ngày càng phiền não, trong tâm mình. Nhưng trong 12 nhân duyên, con thấy mắt xích hành và mắt xích danh sắc là khó chiêm nghiệm ra nhất. Hành có thể hiểu đơn giản là tác ý, tư lượng không ạ. Hoặc ví dụ danh sắc trên mạng nói là các pháp hữu hình và pháp vô hình, nhưng nếu hiểu như thế thì lại không rõ làm sao danh sắc lại duyên ra lục nhập được. Và vì sao từ thức lại không thể duyên ra lục nhập luôn mà phải qua danh sắc. Theo con thấy, có phải danh sắc là do thức chủ quan sinh ra sự phân biệt nhị nguyên, trong ngoài, bỉ thử, ta người, chủ thể khách thể, tâm vật,... Từ đó mới dẫn đến nhu cầu chế định ra các cửa ngõ, khe cửa phiến diện để kểt nối nhị nguyên trong với ngoài, bỉ với thử, ta với người, chủ với khách, tâm với vật,... thông qua mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý. Lục căn xúc lục trần duyên ra tam thọ, đến tam ái, ngũ thủ, tam hữu, tứ sinh, lão tử. Còn nếu nói hành dưới góc độ là các tâm sở thì phức tạp quá, xin thầy chỉ cho con để con hiểu được một cách đơn giản về hành và danh sắc ạ. Con xin cảm ơn thầy.

Trả lời: