Tranh cãi phóng sinh qua livestream tháng 7 âm lịch

Những ngày tháng 7 âm lịch - tháng "cô hồn" theo quan niệm dân gian, mạng xã hội xuất hiện những đoạn clip ghi lại cảnh phóng sinh giùm qua livestream.

Hai kiểu phóng sinh giùm qua livestream

Đây là hình thức một người ngồi bên kênh nước với một thau cá, vừa livestream vừa phóng sinh. Tuy nhiên, người phóng sinh không thả hết số cá trong thau xuống nước mà vớt mỗi lần 1 - 2 con, đọc tên, năm sinh mà người xem livestream để lại ở phần bình luận.

"Thả cho chị Nguyễn Thị T.A, 1990. Chúc cho chị công việc suôn sẻ, cuộc sống thuận lợi, viên mãn, oan gia trái chủ được gỡ bỏ", "Thả cho chị Thúy P., 1991. Chúc cho chị sức khỏe, chúc mình nạn tam tai năm nay vượt qua thuận lợi, oan gia trái chủ từ đời này kiếp nọ được gỡ bỏ"... vừa nói, người livestream vừa vớt con cá ra khỏi thau nước, thả xuống kênh.

Người livestream phóng sinh cho rằng, bản thân phóng sinh xuất phát từ tâm, không lấy tiền, không kinh doanh. "Anh chị đến bên em thì anh chị để lại năm sinh, ngày tháng em thả miễn phí cho mọi người, không tính phí", người này viết trên trang cá nhân.

Ở kênh TikTok khác, một người đăng nhiều clip thả cá phóng sinh chia sẻ: "Hôm nay em livestream nhưng không nhiều người vào xem, em không hữu duyên được nhiều. Nay em còn cá khá nhiều. Nay em thay nước những bạn cá này mai em hữu duyên cho những người khác nha anh chị".

Trên trang cá nhân của người này cũng để lại số liên lạc, có những người bình luận đã cùng ủng hộ để chủ kênh phóng sinh cá. "Mình vừa chuyển khoản cho gia đình bạn 20 bé rồi", "Chị đã chuyển khoản vào tài khoản 60 rồi"... là những bình luận trên kênh của tài khoản này.

Kênh khác cũng thường xuyên livestream phóng sinh, công khai giá là 3.000 đồng/con cá.

Có thể thấy, trên mạng xã hội đang có 2 dạng phóng sinh giùm qua livestream: một dạng người livestream không thu phí, một dạng người livestream để lại thông tin liên lạc và nhận ủng hộ để phóng sinh.

Nhưng dù là cách nào, những con cá nằm trong thau nước vẫn phải "chờ" tới lượt để được phóng sinh.

Dưới phần bình luận của các đoạn clip này thu hút nhiều ý kiến tranh luận. Tài khoản Đức Anh bình luận: "Ít bữa shipper điện ra nhận phước". Nickname Hề nói: "Lỡ đâu có cái lưới dưới ao xong lại thả, thả xong bắt lên live đợt sau thì sao". TikTok tên Tin thì nêu thắc mắc: "Tại sao mọi người dễ tin vậy, phước kiếm dễ vậy sao. Tự tay mình làm đôi khi còn chưa được".

Một số người khác cũng cho rằng, việc hỗ trợ động vật bệnh, tìm chủ, mua đồ ăn... cũng là làm việc tốt, nhưng phải đúng chỗ và uy tín. "Phóng sinh như vầy tội còn nặng hơn", ý kiến này nhận được sự đồng tình từ nhiều người. 

Giải thoát cho cá gây thêm khổ đau?

Chia sẻ với PV Thanh Niên, thượng tọa Thích Trí Chơn, Phó trưởng ban Văn hóa Trung ương Giáo hội, Trưởng ban Văn hóa Phật giáo TP.HCM, viện chủ tu viện Khánh An (TP.HCM) bày tỏ cảm thấy xót xa khi xem đoạn clip này.

"Việc múc từng con cá thả xuống nước, phóng sinh lần lượt, chờ tới lượt như vậy thể hiện người thực hiện có thiện tâm nhưng không hiểu ý nghĩa của phóng sinh nên có những điều bất cập", thượng tọa nói. 

Theo thượng tọa Thích Trí Chơn, phóng sinh là phóng thích, thả tự do cho một con vật nào đó. Dù là loài nào thì khi bị giam cầm mất đi sự tự do, sức khỏe sinh mạng bị tổn hại cũng làm chúng thấy bức bách, khổ đau. Hiểu được điều này chúng ta phát tâm phóng sinh.

Phóng sinh là khi chúng ta nuôi dưỡng tâm từ bi, trắc ẩn trước nỗi khổ của người khác, chúng sinh khác. Phóng sinh là nghĩa cử cao đẹp tôn trọng sự sống, là hành động chứ không phải giao dịch, không phải là phương thức để qua đó có danh tiếng, để là người hiền.

Do đó, Trưởng ban Văn hóa Phật giáo TP.HCM cho rằng, hiện nay có tình trạng chuyên bắt cá, bắt chim để phóng sinh thành dịch vụ, chuỗi cung ứng. Từ đây, cá, chim hay loài vật khác đáng lẽ được tự do thì lại bị giam cầm. Có những con cá, con chim đã chết trong chậu, trong lồng trước khi được phóng sinh. Những con duy trì sự sống cũng có thể bị mất đi bản tính tự nhiên, khi thả ra không còn tự nhiên lanh lợi để tồn tại.

"Khi muốn phóng sinh chúng ta không cần chuẩn bị gì cả. Chỉ cần đi vào chợ, ngang qua con đường thấy có bán cá, bán chim đang được bày bán, còn sự sống... chúng ta khởi tâm mua thả ngay thời điểm đó", thượng tọa Thích Trí Chơn nói.

Viện chủ tu viện Khánh An cũng nhấn mạnh, việc đưa cá, chim đi phóng sinh giống như đưa người đi cấp cứu. Chúng ta chỉ cần niệm tâm từ rồi đi phóng sinh, trong lúc thả khởi lên tâm lành là mong cho các bạn được tự do, mong các bạn có cuộc sống không bị nhốt, không bị ràng buộc, mong cho bạn trở về thế giới an lành, đi trên con đường tỉnh thức.

Các buổi phóng sinh không cần mời chư tăng làm lễ mà hãy thực hiện nhanh nhất có thể để cá, chim được nhanh chóng về môi trường sống của mình. Quý thầy có mặt ở thời điểm đó không có gì khác hơn là làm lễ quy y cho những con chim, thú để nó tỉnh thức, sống có tâm lành.

Thậm chí, khi không có điều kiện để phóng sinh thì khi đi ngang qua những con đường thấy có những loài vật bị mất tự do, đang chịu đau khổ, chúng ta nghĩ trong tâm rằng "mong cho các bạn được bình an, mong cho bạn trở lại cuộc sống an lành ở ngày mai" đã là phóng sinh. 

Thượng tọa Thích Trí Chơn nói thêm, việc ăn chay cũng là gián tiếp phóng sinh. Trong tiếng Hán, chay là trai - tức là thuần khiết, thanh tịnh. 

"Một số clip phóng sinh online cho thấy người xem đang bị dính mắc vào tên tuổi, thông tin cá nhân để được phước. Tâm từ bi vốn dĩ không tên không tuổi, không có thành quả. Trong khi phóng sinh online là việc không phải mình làm, mình buộc người livestream đọc tên cho mình, người ta phải đi kiếm nguồn cung để thả... khiến các loài tiếp tục vào vòng xoáy cung - cầu. Phóng sinh online như vậy là không phù hợp", thượng tọa Thích Trí Chơn khẳng định.

Theo Thanh Niên