Tứ trọng ân: Nền tảng đạo đức của người con Phật

"Ăn trái nhớ kẻ trồng cây", "Uống nước nhớ nguồn" – tri ân và báo ân là đạo lý ngàn đời, là hạnh nguyện lớn của người con Phật. Đức Phật đã dạy chúng ta về bốn ân nặng mà mỗi người cần khắc ghi và cố gắng đền đáp cho vuông tròn.

1. Ân cha mẹ

Công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ bao la như biển cả, cao vời như trời xanh. Chín tháng cưu mang, cha mẹ đã hy sinh mất ăn mất ngủ, lao tâm khổ trí, thậm chí hy sinh tất cả để nuôi nấng và dạy dỗ con nên người.

Cách báo hiếu: Hết lòng hiếu kính, chăm sóc vật chất, phụng dưỡng khi đau yếu. Đặc biệt, người con Phật có bổn phận gầy dựng đức tin Tam bảo cho cha mẹ, chỉ dẫn con đường giải thoát, khuyên cha mẹ bỏ ác, siêng làm các hạnh lành, tạo điều kiện cho cha mẹ bố thí, cúng dường, chia sẻ để dần dần gạt bỏ tà kiến, xan tham, có được sự an lạc thực sự.

2. Ân sư trưởng (Ân Tam bảo)

"Sanh ngã giả phụ mẫu, thành ngã giả sư trưởng" – Thân ta có được nhờ ơn cha mẹ, nhưng để ta nên người, có được kiến thức và sự hiểu biết là nhờ ân thầy. Ân Tam bảo, ơn thầy tổ thật sự rất lớn, từ những người thầy thế gian truyền trao tri thức, đạo đức làm người, cho đến các bậc thầy xuất thế gian chỉ dạy phương pháp tu hành, mớm sữa Chánh pháp, dẫn dắt ta trên con đường giác ngộ.

Cách báo ân: Kính trọng, vâng lời thầy tổ giáo huấn. Nỗ lực tu học, tiếp nối mạng mạch Phật Pháp, hoằng truyền Chánh pháp để làm lợi ích chúng sinh, đúng như mong mỏi của quý thầy.

Tinh thần tri ân và báo ân trong đạo Phật

Tứ trọng ân: Nền tảng đạo đức của người con Phật  1
Ảnh minh họa. 

3. Ân thí chủ ( Ân chúng sinh vạn loại)

Mọi vật chất chúng ta thọ dụng hằng ngày, từ hạt cơm, tấm y, thuốc men, sàn tọa đều là do công sức lao động vất vả của nhiều thí chủ chí thành chí kính cúng dường. Một bữa ăn, một món đồ dùng đều nặng như núi Tu Di công sức của thí chủ và chúng sinh vạn loại đã trợ duyên giúp đỡ ta trong nhiều phương diện cuộc sống.

Cách báo ân: Chuyên tâm tu hành, giữ gìn giới luật. Hướng dẫn thí chủ và chúng sinh hiểu Chánh pháp, gieo trồng phước điền, thực hành việc thiện, mang lại an lạc cho họ, làm ruộng phước tối thắng.

4. Ân quốc gia dân tộc

Chúng ta có được cuộc sống an lành, hạnh phúc hôm nay là nhờ công ơn to lớn của Quốc gia Dân tộc. Nhờ có luật pháp bảo vệ, nhà trường giáo dục, bệnh viện chăm sóc, quân đội giữ gìn biên cương mà ta được sống trong hòa bình. Tổ tiên ta đã đổ biết bao xương máu để bảo vệ từng tấc đất, xây dựng nên đất nước ngày nay.

Cách báo ân: Làm một công dân tốt, đóng góp công sức xây dựng đất nước giàu mạnh. Người tu hành đóng góp vào xã hội thông qua các hoạt động từ thiện, giáo dục, làm ruộng phước tối thắng. Góp phần giữ gìn đạo pháp, bỏ ác làm lành, thể hiện tinh thần "tốt đạo đẹp đời", xứng đáng là người đệ tử Phật.

Người trí biết nhớ ơn và báo ơn. Sống trên đời là cả một sự hàm ơn. Dù là ai, hoàn cảnh và điều kiện thế nào, chúng ta đều mang ơn trực tiếp hoặc gián tiếp với người, phải chịu ơn xa hoặc gần với đời, nói tóm là nợ ơn tất cả hữu tình và vô tình.

Ngoài bốn ơn lớn, còn vô vàn ơn nhỏ mà cuộc đời dành cho ta trong mỗi phút giây của đời sống hàng ngày ta phải thường nhớ ghi và tìm cách đền đáp. Dĩ nhiên, mang ơn mà nếu được báo đáp trực tiếp thì quá tốt nhưng vì nhân duyên không báo đáp được đúng người mà mình đã mang ơn thì hãy nguyện trả ơn trong bàng bạc cuộc đời.

Mỗi người hãy nuôi dưỡng tâm niệm hàm ơn và tìm cách báo ơn thì cuộc đời sẽ trở nên tốt đẹp hơn. Cuộc sống mà ai cũng biết báo đền sẽ trở nên ý nghĩa và đáng sống.

Người học Phật luôn tự nhắc mình về bốn ơn sâu nặng (ơn cha mẹ, ơn Sư Trưởng/Tam Bảo, ơn quốc gia dân tộc, ơn thí chủ/chúng sinh) để lo báo đền. Thường xuyên quán niệm về những ơn này giúp người đệ tử Phật luôn sống trong chánh niệm tỉnh giác, thực hiện hoài bảo cao cả "Hoằng pháp lợi sanh", đem đạo vào đời, làm lợi ích cho mình và cho người, như hoa sen mọc giữa bùn nhơ mà tỏa hương thơm ngát.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Để mẹ nói, còn mình giữ tâm an

Phật giáo thường thức 11:07 21/11/2025

“Cứ để mẹ than phiền. Còn con, con sẽ không dao động”.

Cách nhận biết ma chướng trên đường tu

Phật giáo thường thức 09:03 21/11/2025

Nay chúng ta bắt đầu học Phật, những điều gây chướng ngại cho chúng ta rất nhiều. Chúng ta muốn đến đây nghe kinh, nhưng bạn thân của quý vị gọi điện thoại hẹn sẵn, khiến cơ hội của quý vị bị phá hoại. Đó là gì? Ma chướng đạo.

Nghiệp chứa ở đâu?

Phật giáo thường thức 08:01 21/11/2025

Một lần nọ, vua Milanda hỏi Đại đức Nāgasena rằng: “Bạch Ngài, Ngài có thể chỉ cho tôi biết Nghiệp chứa đựng ở đâu không?”.

Quở trách hay xúc phạm chư Tăng mang nghiệp rất nặng!

Phật giáo thường thức 17:28 20/11/2025

Việc quở trách hay xúc phạm chư Tăng - theo lời dạy của ngài Luang Pu Mun - không chỉ là hành vi bất thiện trong đời sống thường nhật, mà còn là một loại nghiệp rất nặng, có thể đưa người tạo nghiệp vào những cảnh giới đau khổ sau khi chết.

Xem thêm