Hơn 3.000 bức ảnh và nhiều thước phim tư liệu về sự ô nhiễm dọc bờ biển đã được Nguyễn Việt Hùng (Hùng Lekima) ghi lại trên chuyến hành trình đi dọc đường bờ biển từ Bắc đến Nam suốt 1 tháng rưỡi bằng xe máy. Đây là dự án chụp ảnh và quay phim về ô nhiễm môi trường biển di chuyển bằng xe tay ga đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam.
Vốn là một nhiếp ảnh gia, Việt Hùng đã đặt chân đến hầu hết tất cả tỉnh thành ven biển của Tổ quốc. Qua mỗi chuyến đi, anh nhận ra môi trường nói chung và biển Việt Nam nói riêng đang bị tàn phá và ô nhiễm nghiêm trọng. Một trong những nguyên nhân cơ bản chính là nhận thức của nhiều người về môi trường biển còn hạn chế. Đặc biệt là vấn nạn rác thải nhựa, ngày ngày cứ hồn nhiên xả thẳng ra bờ biển từ những chợ cá, từ sinh hoạt hàng ngày...
Việt Hùng chia sẻ anh muốn góp một phần dù rất nhỏ bé của mình để có thể nâng cao nhận thức của cộng đồng về ô nhiễm rác thải nhựa ở môi trường biển. Anh đã quyết định thực hiện hành trình thu thập hình ảnh từ các vùng biển, nhấn mạnh đến: Reduce (giảm thiểu), Reuse (tái sử dụng), Recycle (tái chế) rác thải nhựa.
Nói về ý tưởng thực hiện dự án này, nhiếp ảnh gia Nguyễn Việt Hùng nói:
'Đã từng đi hết tất cả các tỉnh thành ven biển của đất nước, mình nhận thấy biển Việt Nam đã và đang bị tàn phá nghiêm trọng với tốc độ rất nhanh. Nguyên nhân chính là do nhận thức của đa số người dân còn hạn chế. Mình muốn kể một câu chuyện chân thực và đầy thuyết phục bằng chính hình ảnh với mong muốn rằng các bức ảnh này sẽ thay đổi nhận thức không chỉ của người dân mà còn tác động đến suy nghĩ của các cấp quản lý của doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề này'.
Anh cho biết nghĩ thì mất 1 năm nhưng bắt tay vào lên kế hoạch và chuẩn bị mất khoảng 6 tháng. Tháng 8/2018, anh bắt đầu cuộc hành trình, xuất phát từ Hà Nội. 'Từ tháng đầu tháng 8 - tháng 9, mình đi từ Thủ đô tới Ninh Bình và từ đó bám theo đường bờ biển vào đất mũi Cà Mau. Sau đó, mình lại bám dọc biển tới Hà Tiên (Kiên Giang), giáp biên giới Campuchia rồi quay lại TP. HCM và gửi xe đi máy bay trở ra Hà Nội. Trong tháng 12/2018, mình đi tiếp từ Hà Nội xuống Nam Định và dọc biển của 3 tỉnh thành còn lại là Thái Bình, Hải Phòng (qua đảo Cát Bà) và Quảng Ninh tới mũi Sa Vỹ - địa đầu Tổ quốc'.
Đồ đạc của anh chỉ có một chiếc xe máy đèo sau 3 chiếc thùng đựng máy ảnh và các vật dụng cá nhân. 'Ngày đầu gặp chút lo lắng khi gặp một số vụ tai nạn giao thông trên đường nhưng nhận ra rằng số ngày con người được sống trên đời không phải được đếm bằng thời gian trôi qua mỗi ngày, thì bỗng có động lực thật lớn lao'.
Sau mỗi tấm ảnh là một câu chuyện đầy ám ảnh về rác thải nhựa. Từ những người công nhân gom rác, lương vỏn vẹn 2 triệu đồng mỗi tháng, làm ở lò rác độc hại thì được 4 triệu, những nỗi khổ trong nghề mà khó ai thấu... hay đến những rừng cây chắn sóng, bị chết lụi vì rác thải nhựa...
Anh cho biết, khi chụp những tấm ảnh người dân đổ rác hay những nơi không có hố rác, nhiều khi anh phải chụp lén, cũng nhiều người tỏ vẻ khó chịu, nhưng không ít người vẫn hồn nhiên 'cười tít mắt' khi nhìn thấy ống kính...
Việt Hùng tâm sự rằng, sau chuyến đi này mới thấy thấm thía nhiều hơn về thực tại môi trường biển. Anh mong muốn được sống cùng người dân và hiểu họ hơn, chụp thêm được nhiều tác phẩm mamg tính đời thường.
Khi được hỏi về dự định trong năm nay, Việt Hùng chia sẻ: 'Năm nay mình dự kiến đến vài địa điểm ở lâu cùng người dân hơn, một số hòn đảo hay một số làng chài ở Nam Định, Thanh Hoá, Quảng Trị, Quảng Bình, Quảng Nam, Kiên Giang... Đồng thời, cũng sẽ tham gia các sự kiện trong đó có triển lãm ảnh góp phần truyền cảm hứng tới các bạn học sinh, sinh viên 28 tỉnh thành ven biển, vì tuổi trẻ là tương lai và giáo dục là cái gốc bền vững của vấn đề'.
Có thể, với nhiều người, chuyến đi của anh chỉ là hạt muối bỏ biển bao la, nhưng đằng sau đó là biết bao nỗi niềm và trăn trở của một công dân, khát khao được cống hiến phần nhỏ bé của mình, nhằm nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường biển, hạn chế rác thải nhựa ra môi trường. Bởi bảo vệ đại dương, sông ngòi... cũng chính là bảo vệ sự sống và bảo vệ giống nòi cho chúng ta!
