Càng tỉnh thức càng lạnh nhạt, đúng không?

Kính nhờ Sư giảng thêm cho con câu này: "Khi một người đi càng xa trên con đường tỉnh thức, bạn sẽ thấy họ dần trở nên trầm lặng, thậm chí lạnh nhạt". Nếu vậy cách mình sống sẽ phải như thế nào ạ!? nhiều người đi trên con đường đạo đang gặp vấn đề này... (Phật tử giấu tên)

- Tỳ-kheo Minh Quân trả lời: Câu nói “Khi một người đi càng xa trên con đường tỉnh thức, bạn sẽ thấy họ dần trở nên trầm lặng, thậm chí lạnh nhạt” là một nhận định khá đúng, nhưng nếu không hiểu thấu đáo thì rất dễ khiến người tu hành rơi vào cực đoan: hoặc khô lạnh, cô lập, hoặc hiểu sai về ý nghĩa của sự “trầm lặng”.

Theo đó, người càng tỉnh thức thì tâm càng lặng, vì họ đã thấy rõ bản chất vô thường, vô ngã, khổ và duyên sinh trong từng hiện tượng. Khi thấy sâu, tâm không còn bị cuốn theo cảm xúc, khen chê, thương ghét của thế gian. Nhưng sự lặng ở đây là tĩnh tại trong nội tâm, chứ không phải lạnh nhạt hay vô cảm. Một vị A-la-hán vẫn từ bi, vẫn giúp đời, vẫn lắng nghe và sẻ chia, chỉ khác là tâm họ không dao động trước được - mất, hơn - thua. Giống như mặt hồ phẳng lặng tuy không gợn sóng nhưng vẫn phản chiếu cả bầu trời, vẫn mát mẻ và sáng trong.

Càng tỉnh thức càng lạnh nhạt, đúng không? 1

Người tu dễ bị hiểu lầm là lạnh nhạt bởi khi tâm đã bớt dính mắc, họ không còn muốn nói nhiều, không muốn tham dự vào những câu chuyện thị phi, ganh tỵ hay hưởng thụ như trước. Người ngoài nhìn vào có thể thấy họ xa cách, ít nói, thậm chí lạnh lùng, nhưng thật ra, đó chỉ là sự lặng lẽ cần thiết để bảo hộ tâm, để có thể nhìn sâu hơn vào bản chất của cuộc đời. Cũng như người đang lắng nghe tiếng gió trong rừng, nếu cứ ồn ào nói cười thì làm sao nghe được hơi thở của gió.

Vậy người đi trên con đường đạo nên sống thế nào? Đức Phật dạy trong Trung Bộ Kinh rằng người tu cần có cả trí tuệ và từ bi, như hai cánh của một con chim. Nếu chỉ có trí mà thiếu từ, người đó sẽ trở nên khô lạnh. Nếu chỉ có từ mà thiếu trí, sẽ dễ dính mắc, bị cảm xúc cuốn trôi. Cho nên, bên trong cần giữ tâm tĩnh lặng, không dao động, nhưng bên ngoài phải hiền hòa, từ ái, dễ gần.

Người có tâm an không cần cố nói ít, nhưng lời nói tự nhiên sẽ đúng lúc, đúng chỗ và mang lại lợi ích. Sự hiện diện của họ khiến người khác cảm thấy an, chứ không phải e dè.

Ngày nay, nhiều người trên đường tu vẫn dễ vướng vào hai thái cực. Một là tự cô lập mình, cho rằng im lặng, xa lánh đời là giác ngộ. Hai là vẫn lao vào dòng đời, nhưng nhân danh “từ bi” để bao biện cho tâm tham đắm. Cả hai đều xa rời con đường trung đạo mà Đức Phật dạy.

Người tỉnh thức không phải là người trốn khỏi cuộc đời, mà là người sống giữa cuộc đời mà không bị đời cuốn đi. Đức Phật và các vị Thánh Tăng vẫn sống giữa người, thuyết pháp, đi lại, ăn uống, tiếp xúc, nhưng trong tâm không còn “người làm” và “việc để làm”. Đó mới là sự tĩnh lặng giữa chuyển động - tĩnh trong động, an trong giữa chốn nhiễu nhương. Sống được như thế, người tu vừa giữ được lòng từ bi, vừa nuôi dưỡng trí tuệ, để trầm lặng của mình không phải là sự lạnh nhạt, mà là ánh sáng dịu dàng lan tỏa trong thinh lặng.

Chúc bạn tinh tấn!

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Sa môn và con rắn

Phật giáo thường thức 10:22 26/11/2025

Ngày xưa có một Sa môn nọ/ Đi vào trong đám cỏ lùng nhùng/ Bỗng nghe tiếng nói lạ lùng - Xin chào Hòa thượng! Nhưng không thấy người

Phật Dược Sư và 12 đại nguyện

Phật giáo thường thức 09:48 26/11/2025

Chùa Dược Sư hiển hiện chín tầng mây/ Núi biên cương sương mù mờ lối bước/ Thân Tâm Trí nhẹ nhàng theo cổ tích/ Trời phương Đông quy tụ bóng Lưu Ly…

Đừng chê việc lành nhỏ mà không làm

Phật giáo thường thức 09:41 26/11/2025

Giữa cuộc sống bộn bề, nhiều người thường nghĩ rằng làm việc thiện phải là những hành động lớn lao, phải có tiền bạc dồi dào, phải tạo ra một kết quả gì “đáng kể” thì mới gọi là thiện. Còn những điều nhỏ bé - như nhường người khác một chút đường đi, giúp ai đó nhặt lại món đồ rơi, chia sẻ một lời động viên, hay đơn giản là không gây phiền hà cho người bên cạnh - thì bị xem là không đáng kể.

Lục độ Vạn Hạnh

Phật giáo thường thức 08:55 26/11/2025

Lục Ba La Mật dung thông/ Như Lai, Bồ tát gieo trồng xưa nay/ Thân không ràng buộc trả vay/ Tâm không vướng bận đắng cay ngọt bùi

Xem thêm