450
Chân như không thể được thấy bằng đôi mắt của vọng tưởng
Chân như hay tánh không phải là một cái gì nằm ngoài đời sống này. Nó không phải là thứ mà ta phải chạy theo hay đạt được. Nó chính là thực tại ngay bây giờ, ngay ở đây, trong từng hơi thở, từng ánh mắt nhìn, từng nhịp đập của trái tim. Nhưng vì sao ta lại không nhận ra?
Bởi ta luôn để tâm trí bị dẫn dắt bởi nhị nguyên, bởi cái này và cái kia, đúng và sai, thiện và ác, có và không. Chân như không bị trói buộc bởi những cặp đối đãi ấy, vì chính những khái niệm đó chỉ là sản phẩm của vọng tưởng phân biệt, là lớp sương mờ che lấp ánh sáng của tự tánh.
Trong cuộc sống thường nhật, ta quen sống với nhị nguyên như ta và người, yêu và ghét, thành công và thất bại. Nhưng nếu dừng lại một chút, nhìn sâu vào bản chất của mọi sự ta sẽ nhận ra rằng những đối lập ấy chỉ là tạm thời, là những lớp sóng nổi lên trên mặt nước của chân như. Sóng dù lớn, dù nhỏ, vẫn không bao giờ làm mất đi bản chất của nước. Tánh cũng vậy. Nó là nền tảng không đổi thay, là sự thật không biến dạng bởi những làn sóng của vô minh.
Chân như không phải là không gian trống rỗng vô nghĩa. Nó là sự sống động vô cùng, là cội nguồn của mọi hiện tượng, là sự hòa quyện toàn thể của tất cả các pháp. Khi ta không còn phân biệt chủ thể và đối tượng, không còn gắn mình vào những khái niệm “ta” và “người khác”, ta bắt đầu thấy được thực tại như chính nó là luôn thuần khiết, trọn vẹn, không phân chia.
Chân như không thể được thấy bằng đôi mắt của vọng tưởng. Nó không nằm trong sự hiểu biết của tri thức, không thể diễn tả bằng ngôn ngữ. “Thấy chân như” không phải là một hành động mà là sự buông bỏ. Khi ta buông bỏ mọi vọng tưởng phân biệt, khi tâm không còn bám chấp vào các tướng, khi không còn ý niệm về “người thấy” và “cái được thấy”, thì chân như tự hiển lộ.
Nhưng buông bỏ không phải là từ chối đời sống. Ngược lại, chính trong lòng đời sống giữa những xáo động của thế gian chân như luôn hiện diện. Nó có trong tiếng chim hót buổi sáng, trong giọt sương trên lá cỏ, trong ánh nhìn bình yên của một người bạn. Nó không tách rời bất kỳ điều gì, nhưng cũng không bị trói buộc bởi điều gì. Chân như là sự tịch lặng giữa những huyên náo, là sự bất động giữa muôn trùng biến chuyển.
Làm sao để thoát khỏi khổ đau? khổ đau chỉ tồn tại khi ta phân biệt giữa mình và khổ đau, khi ta nhìn nó như một cái gì phải vượt qua. Nhưng khi thấy được tánh của khổ đau, bản chất vốn là không thì khổ đau tự tan biến. Thấy tánh chính là giải thoát, là sự an nhiên tự tại ngay trong những điều ta từng cho là khó chịu, là trói buộc.
Điều kỳ diệu nhất là tánh hay chân như là thực tại mà ta đã và đang sống, chỉ là ta chưa từng nhận ra. Ta không cần đi đâu xa, không cần tìm kiếm điều gì bên ngoài. Tất cả những gì cần làm chỉ là dừng lại, buông bỏ những vọng tưởng, và nhìn sâu vào bản chất của mọi sự. Chân như sẽ tự hiện lộ, như ánh trăng thoát khỏi những tầng mây.
Khi nhận ra chân như, ta không chỉ thấy sự thật của vạn pháp, mà còn cảm nhận được một niềm bình an vô biên. Một bình an không phụ thuộc vào hoàn cảnh, không bị lay động bởi những đổi thay. Đó chính là sự trở về với chính mình, với thực tại tối hậu.
Tánh là chân như không sanh không diệt, không đến không đi. Khi sống với chân như, ta không còn gì phải tìm kiếm, không còn gì phải tránh né. Ta chỉ đơn giản sống, trọn vẹn và tự do trong từng khoảnh khắc. Và đó, có lẽ, chính là điều đẹp nhất mà đời sống này có thể trao tặng cho mỗi chúng ta.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Ta cứ tưởng thứ mình tìm nằm ở bên ngoài
Phật pháp và cuộc sống
10:00 20/11/2025
Khi trái tim chưa đủ đầy, nó sẽ yêu bằng mong muốn được lấp đầy. Khi trái tim chưa đủ tỉnh sáng, nó sẽ yêu bằng nỗi sợ và hờn ghen. Và ta không biết rằng đó chính là nguyên nhân khiến mọi thứ trở nên nặng nề: ta đang đặt vào người khác một nhiệm vụ không ai có thể làm thay ta đó là nhiệm vụ làm cho chính ta hạnh phúc.
Tuỳ bút: Thiền định
Phật pháp và cuộc sống
09:35 20/11/2025
Trong một lần trò chuyện về những chương trình trên màn ảnh truyền hình, một anh bạn thân bày tỏ với tôi, là có một chương trình anh rất thích, nhưng anh lại dị ứng với người dẫn chương trình nên không bao giờ anh xem. Anh nói với tôi anh ghét cái vẻ cao ngạo, trịch thượng của “cái thằng cha” dẫn chương trình đến nỗi anh không muốn mở cái kênh đó ra, chứ không phải đợi mở ra thấy cái mặt đáng ghét mới tắt máy, dù trong lòng anh rất thích chương trình đó. Cái ghét nó lấn át cả cái yêu, làm cho anh có chút khó chịu, không biết làm sao mà giải quyết. Và cho đến bây giờ, điều đó vẫn còn làm cho anh không được thoải mái chút nào.
Đại đức Thích Khải Tuấn tán thán Hoa hậu Hương Giang
Phật pháp và cuộc sống
16:48 19/11/2025
Chiều 19/11, phần thi Trang phục dân tộc - National Costume của Miss Universe 2025 đã thu hút sự theo dõi của hàng triệu khán giả toàn cầu.
Thiên thu vừa chợp mắt
Phật pháp và cuộc sống
16:30 19/11/2025
Mọi chấp đều rời rã/ Như sương tan ngọn đồi/ Một niệm buông trọn vẹn/ Trời hiện giữa lòng người...
Xem thêm
