“Chân tâm” là gì?

Lâu nay chúng ta cứ định nghĩa, chân tâm là tâm chân thật của chính mình. Tâm chân thât là cái biết chân thật. Bây giờ tôi không định nghĩa mà tự hỏi: “Chân tâm là gì?”

Tôi thấy Chân tâm là Ông chủ thường biết rõ ràng, trùm khắp sáu căn, không có tướng mạo, không có sanh diệt. Định được nghĩa đó rồi, tôi thấy mình có Ông chủ hay nói cách khác là khám phá ra Ông chủ.

Khi khám phá được như vậy, tôi thấy trên đường tu, chúng ta ứng dụng lối tu trở về với Ông chủ là lối tu gần nhất, còn những lối tu khác hơi xa hơn.

Tôi nghĩ hiện mình có Ông chủ sẵn nơi sáu căn, làm sao đừng vượt qua Ông chủ, chạy đầu này đầu nọ.

Tới Ông chủ là dừng, như vậy trở về không khó.

Vì thế khi thấy tôi nói biết thấy, khi nghe tôi nói biết nghe, khi xúc chạm tôi nói biết xúc chạm.

Biết thấy là Chân tâm, biết nghe là Chân tâm, biết xúc chạm là Chân tâm.

Ngang đó nghĩ là Chân tâm thì các niệm khác không có. Cho nên tu bằng cách này gọi là đánh phủ đầu.

Đem Ông chủ ra dọa, đánh cho các niệm thứ hai thứ ba chạy mất. Vừa thấy biết là thấy, nếu không biết làm sao thấy?

Biết tức là thấy, thấy đó là Chân tâm, có ai chen vô được?

Đằng này mình biết liền hỏi “cái gì”, nên bị nó dẫn đi một mạch.

Tất cả những thấy, nghe…đều là biểu hiện cái chân thật của chính mình.

Khi ứng dụng như vậy tôi thấy giờ ngồi thiền chỉ ròng rã trong cái biết chân thật thôi.

Thấy là Chân tâm, nghe là Chân tâm, cái gì cũng Chân tâm, cả ngày mình sống trong Chân tâm mà không hay.

Học Phật cần có chân tâm

“Chân tâm” là gì?  1
Ảnh minh họa. 

Tìm ra tới đó thì hết giờ ngồi thiền, tôi xả thiền rồi đi ngủ, nhưng ngủ không được.

Nó phơi phới trong lòng, nhẹ nhàng làm sao! Mới thấy lâu nay mình cứ tìm bên ngoài.

Ngồi thiền muốn định để thấy Chân tâm, nhưng định lại thấy mờ mờ.

Chân tâm là rõ ràng thường biết mà thấy mờ mờ thì đâu phải Chân tâm.

Vì vậy tôi không chấp nhận thấy mờ mờ, đòi hỏi rõ ràng thường biết.

Muốn rõ ràng thường biết phải tỉnh táo, hơi mờ mờ không được. Lâu nay mình quan niệm hơi lệch một chút, ngồi thiền muốn được yên nên kềm, làm như bị say trong định.

Định rồi có khi quên ngày quên tháng, tưởng như vậy rất tiến bộ, nhưng định như thế là quên mình.

Lần này tôi thí nghiệm, ngồi thiền bắt buộc quên hết không còn biết gì. Quả nhiên tôi quên hết. Tới hồi xả thiền, không biết nãy giờ mình làm cái gì.

Tôi nghĩ đó là định nhưng thuộc về si định, vì định mà không biết gì. Định sáng sủa mới định trong Chân tâm.

Chân tâm mà không sáng sủa thì đâu được Chân tâm.

Nên đôi khi chúng ta cũng bị lầm, cứ ngỡ ai ngồi được năm ngày, bảy ngày cho là đại định.

Định đó thuộc về Thanh văn, không phải định của Thiền tông. Thiền tông là định trong cái rõ ràng thường biết. Thường biết thì không quên, quên thì không định.

Đó là những kinh nghiệm tôi trải qua, nhất là trong thời gian gần đây.

Từ hồi đầu năm đến giờ trong thất, tôi hơi nặng về Bát-nhã, nghiên cứu sâu về Bát-nhã.

Càng đi sâu vào Bát-nhã tôi lại cảm thấy lo.

Nếu thấu triệt lý Bát-nhã để tu kết quả cũng tốt, nhưng đem truyền bá nói không ai dám nghe, vì cái gì cũng không hết, tam thiên đại thiên thế giới cũng không thì cái gì có?

Nếu không hết làm sao Phật tử dám tu? Cho nên đi sâu trong lý Bát-nhã chừng nào tôi thấy càng khó truyền bá.

Đang băn khoăn về lẽ đó thì hôm ngồi thiền này, tôi thấy được Ông chủ hiện tiền, ai cũng có.

Ông chủ đã có, mất mát đâu mà sợ, do đó khỏi nói lý không.

Mắt thấy là Ông chủ thấy, tai nghe là Ông chủ nghe. Ông chủ hiện tiền, lúc nào cũng có.

Nhận ra như thế, tôi thấy ai cũng có thể tu được, không phải chỉ riêng một ít người thôi, vì ai cũng muốn thấy Ông chủ.

Mình là chủ, muốn sống về Ông chủ của mình, đó là chuyện thích hợp.

Cho nên nhận ra được lẽ thật này, tôi nghĩ đây là con đường dễ truyền bá, gần gũi với quần chúng, còn đường trước khó hơn.

Đó là nói đại cương.

Bây giờ đi sâu trong Chân tâm, biết rõ mình có Chân tâm.

Một bữa khuya ngồi thiền, tôi đặt câu hỏi: “Chân tâm là gì?”

Thường chúng ta định nghĩa chân là chân thật, tâm là cái biết, Chân tâm là cái biết chân thật, nhưng bây giờ tôi không định nghĩa như vậy.

Tôi nói Chân tâm là Ông chủ thường biết rõ ràng, trùm khắp sáu căn, không tướng mạo, không sanh diệt.

Bởi không tướng mạo nên đồng với hư không, không sanh diệt nên giải thoát sanh tử.

Đi tới đó mới ra khỏi dòng sanh tử.

Nếu chỉ hiểu Chân tâm theo nghĩa Chân tâm thôi thì chúng ta không thấy gì là giải thoát sanh tử.

Chân tâm trùm hết sáu căn nhưng không có tướng mạo, nếu có tướng mạo làm sao trùm hết sáu căn được?

Không có tướng mạo nên khi thân này hoại nó đồng với hư không, tức Pháp thân.

Chân tâm không có sanh diệt, còn gì nữa mà sanh tử nên giải thoát sanh tử.

Chân tâm có đủ trong tất cả chúng ta, không hề thiếu.

Có Ông chủ là có đủ khả năng đi tới giải thoát, không tìm kiếm ở đâu khác.

Trích trong: Khám phá ông chủ.

gg follow

CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT

Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.

STK: 117 002 777 568

Ngân hàng Công thương Việt Nam

(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)

Vun bồi tinh thần cầu chúc phước lành

Phật giáo thường thức 13:30 12/11/2025

"Nếu bạn chúc lành cho những người xung quanh, bạn sẽ được cảm hứng chăm chú đến từng giây phút một."

Sự cần thiết của thực hành giáo Pháp

Phật giáo thường thức 11:35 12/11/2025

Đức Phật dạy chúng ta phải thường xuyên thực hành Bát Chánh Đạo, vì Bát Chánh Đạo bao gồm những nguyên tắc căn bản đưa đến giác ngộ. Một khi Bát Chánh Đạo đã được tu tập thuần thục, trí tuệ sẽ phát triển và ta sẽ thấu triệt được bản chất của Thánh Đạo.

Ai “Truyền tâm ấn” cho chúng tôi?

Phật giáo thường thức 11:09 12/11/2025

Nghi vấn này rất hữu lý, người biết chút ít về thiền không ai chẳng đặt nghi vấn này. Từ Lục Tổ về trước, Tổ Tổ truyền nhau, trong thì ấn tâm, ngoài truyền y bát làm “biểu tín”.

Đa phần chúng sinh khổ vì không hiểu cảm thọ là vô thường

Phật giáo thường thức 10:19 12/11/2025

Trên con đường tu tập, khi hành giả quán chiếu sâu sắc về dòng duyên khởi, sẽ thấy rõ rằng mọi khổ đau đều không sinh khởi độc lập. Chúng có nguyên nhân, có điều kiện, có duyên để hiện hữu.

Xem thêm