450
Chánh niệm trong giấc ngủ, tỉnh thức khi vừa dậy
Các hành giả thân mến, Buổi sáng, hãy dậy sớm. Dù mệt mỏi, buồn ngủ, cũng đừng buông thả. Đừng tin chỉ vì người khác nói, mà hãy tự mình suy xét và ghi nhận điều thực sự cần thiết.
Người hành giả cần học theo người lính nơi tiền tuyến: dù ngủ, họ vẫn ôm súng mà ngủ. Cũng vậy, hành giả hãy ôm lấy “vũ khí chánh niệm” mà đi vào giấc ngủ.
Nếu vừa ghi nhận vừa ngủ, khi thức dậy, chánh niệm sẽ tiếp nối tự nhiên. Nhưng nếu thiếu lực ghi nhận, ngủ rồi thức dậy chẳng khác gì tái sinh làm người mới - khởi đầu lại từ con số không. Vì sao vậy?
Bởi giấc ngủ là một hình thức của cái chết tạm thời. Thức dậy là sự đổi mới. Trước khi ngủ, hãy ghi nhận đơn giản mà rõ ràng: “Hít vào - thở ra - một”. “Hít vào - thở ra - hai…”. Cứ thế, từng hơi thở, từng con số. Nếu đến số một trăm thì thiếp đi, khi thức dậy, hãy tiếp tục từ một trăm lẻ một. Nhờ vậy, sự ghi nhận không bị gián đoạn, và ta không rơi vào trạng thái vô minh ngay khi vừa tỉnh giấc.
Nếu không thực tập như thế, khi thức dậy, tâm sẽ đầy rẫy u mê, như những con mèo hoang hay quạ đen vừa sinh ra giữa màn đêm đặc quánh. Vì vậy, hãy cố gắng ghi nhận cẩn trọng cho đến tận lúc chìm vào giấc ngủ. Chánh niệm mạnh không làm hỏng giấc ngủ, cũng không khiến công việc đời sống bị gián đoạn. Ngược lại, nó giúp tâm sáng, thân nhẹ nhàng, đời sống trở nên ý nghĩa hơn.
Theo đó, hành giả nên duy trì sự ghi nhận liên tục suốt 24 giờ. Chỉ khi tâm niệm này tiếp nối tâm niệm kia không gián đoạn, ta mới thực sự “sống” đúng nghĩa của người hành giả. “Hành giả” (yogi) là người sống trong sự tỉnh thức. Còn “Tỳ-kheo” (bhikkhu) là người tiêu diệt phiền não - người cầm mũi giáo chánh niệm nhắm thẳng vào kẻ thù phiền não mà chiến đấu.
Hành giả cũng vậy, phải luôn nắm chắc vũ khí chánh niệm trong tay. Mất chánh niệm, coi như hành giả đã chết, như chiến sĩ ngã xuống. Vì thế, ngay cả lúc ngủ, lúc nghỉ, cũng phải ngủ trong chánh niệm, nghỉ trong chánh niệm. Hãy để trong từng khoảnh khắc ngủ nghỉ, ta vẫn thể hiện sự sống động của người hành giả chân chính.
Từ vô lượng kiếp đến nay, chúng ta đã ngủ mê trong vòng sinh tử. Hôm nay, hãy bắt đầu tỉnh thức - để thật sự sống với giá trị của đời hành giả, và làm cho ý nghĩa của khóa tu này trở nên viên mãn.
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Đóng góp từ thiện, phải nhiều tiền mới nhiều phước?
Phật giáo thường thức
19:20 25/11/2025
Trong những ngày bão lũ này, nhiều người đóng góp rất nhiều cho từ thiện, công tác cứu trợ, nhưng cũng có người không đủ điều kiện đóng góp, hoặc góp ít trong khả năng. Trong tinh thần Phật pháp, tùy hỉ công đức cũng có phước phải không? Có phải góp càng nhiều càng có phước? (Tuấn Trần, TP.HCM)
Vui trong Giới Định Huệ
Phật giáo thường thức
16:04 25/11/2025
Người đời thường cho hành thiền là tiêu cực, khổ hạnh, ép xác, chịu đựng đau khổ, mất tự do về vật chất lẫn tinh thần... Nhưng người thật sự tu niệm cũng hưởng được nhiều cái vui bên trong. Người Phật tử nhiệt tâm mến đạo, tin tưởng nơi sự giác ngộ, đem hết cuộc đời mình thực tập giáo pháp theo Giới, Định, Huệ chắc chắn sẽ được an vui.
Chuyện Phật kể: Mũi tên thứ hai
Phật giáo thường thức
15:29 25/11/2025
Trong kho tàng văn hóa Phật giáo, những mẫu chuyện ngắn gọn để minh họa, để ẩn dụ, để khai thị cho chúng sanh những nội dụng cốt lõi của giáo pháp, được bàn bạc khắp tam tạng thánh giáo. Đức Phật được tôn xưng là nhà văn hóa vĩ đại, nhà giáo dục vì nhân sinh, vì những gì Ngài đã giảng dạy đều hướng về con người, xây dựng một con người hoàn hảo về nhân cách và trí tuệ.
Chỉ thực hành mới thấy được Pháp
Phật giáo thường thức
13:58 25/11/2025
Trong đời sống tu học, nhiều người thường nghĩ rằng chỉ cần có niềm tin là đủ. Nhưng sự thật không phải vậy.
Xem thêm
