Chùa Hang - Cõi thiêng giữa mây núi Hồng Lĩnh

Một ngày thuận duyên, tôi chạy xe máy thẳng một hơi 70km không nghỉ từ Nha Trang vô đến Chùa Núi Thanh Sơn (ở Cam Thịnh Đông - Cam Ranh), để vãn cảnh phế tích hoang tàn của ngôi chùa cổ đang trong thời gian đầu trùng hưng, và được hầu chuyện Thầy trú trì, thu thập thông tin tư liệu viết bút ký văn học về tông môn của Tổ Phước Tường (thượng Thanh hạ Chánh) thuộc dòng thiền Liễu Quán với hàng đệ tử xuất gia gần 50 vị, trong đó có Tổ khai sơn Chùa Núi Thanh Sơn là ngài Thích Nhơn Hưng.

Hòa thượng Thích Nhơn Hưng, là đệ tam trụ trì chùa Linh Quang (Diên Khánh, Khánh Hòa), đệ nhị trụ trì chùa Thiền Sơn (Ninh Hòa, Khánh Hòa), trụ trì chùa Khánh Long (Cam Ranh, Khánh Hòa); trụ trì chùa Tòng Lâm Lô Sơn (Vĩnh Phương, Nha Trang)…Năm 1936, Ngài Khai sơn thêm: chùa Thanh Sơn, tại thôn Mỹ Thanh, chùa Thanh Sơn (núi Dốc Lân ) đều thuộc vùng Cam Thịnh Đông - Cam Ranh, chùa Long Cát (Ninh Thuận)…Đến năm 1960, Ngài tiếp tục khai sơn chùa Đông Lãnh, chùa Thanh Vân (Nha Trang), rồi các chùa ở Cam Ranh là chùa Hòa Thành, chùa Khánh Phước, chùa Hòa Vân…

Ngôi chùa được làm từ 60.000 chai nhựa

Năm 1966, vì nhiều chướng duyên nghịch cảnh, Ngài buộc phải rời khỏi vùng núi Dốc Lân, dời chùa Thanh Sơn xuống gần biển, khai kiễn thành ngôi chùa mới mang tên Thanh Hải (Cam Ranh), nên Chùa Núi Thanh Sơn từ đó chỉ còn lưu lại nền vách hoang tàn giữa một vùng núi đá đã bị khai thác hủy hoại đến thê lương quạnh quẽ…

Sau hơn 60 năm hành đạo, hoằng hóa độ sinh, Ngài viên tịch, vào ngày mùng 07 tháng 5 năm Tân Hợi (1971) trụ thế 80 năm. Tháp thờ Ngài hiện tôn trí tại chùa Thanh Hải (Cam Ranh).

Năm 2017, tỳ kheo Thích Quảng Tâm, là hàng đệ tử truyền thừa đời thứ 3 của Tổ Nhơn Hưng, đã phát đại nguyện về lại núi Dốc Lân mở cuộc trùng hưng chùa để báo ân Thầy Tổ, góp phấn hoằng dương Đạo Pháp.

Ngắm cảnh chùa đang trong thời gian đầu được trùng tu, phục hưng, giữa cũ mới xưa nay, giữa khô khốc và tươi mát, giữa điêu tàn và tái thiêt… tâm trạng bao người con Phật không khỏi vừa buồn vừa vui, vừa xót xa vừa cảm động, xin cùng nhau hướng nguyện về một ngày mai tươi sáng. Bài thơ thất ngôn bát cú Đường Luật cảm tác rằng:

Phục hưng phế tích 

Truyền đăng tục diệm hướng dài lâu

Đạo pháp thăng trầm qua bể dâu

Tịnh thất an cư kinh vọng núi

Nông thiền tạo tác nắng chan đầu

Nền xưa vẫn trỗi âm vi diệu

Vách cũ còn rung pháp nhiệm mầu

Phế tích điêu tàn chờ sáng ấm

Trùng tu cổ tự báo ân sâu

Trùng tu cổ tự báo ân sâu

Tổ phụ dầy công bao dãi dầu

Tịch mịch Tăng về hoa lá trổ

Tiêu điều Phật ngự hổ long chầu

Chuông ngân sớm tối xua ma chướng

Mõ dội ngày đêm xóa não sầu

Nguyện ước trường tồn bừng ánh đạo

Thanh Sơn dốc núi hóa trân châu.

Ngôi chùa trong đời sống người Việt